Nyra punën e parë e nisi si tana tjerat – me pritje.
Ajo mbërriti n’zyre herët atë mëngjes prilli. Kalendari thoshte “fillim”, dhe ajo ndjeu n’bark nji grusht t’vogël, sikur dikush msheft ia dha. Tavolina ishte e bardhë, qoshet ishin zbehë nga koha, si plagë t’vjetra që s’mbulohen me t’qeshuna. Lapsa t’shpërndamë, dhe mbi monitor shkruhej: Mirë se erdhe, Nyra! Edhe pse atmosfera nuk ishte hiç mikpritëse. Kur mundohej me hy n’sistem, ekrani errësohej. Tastiera nuk punonte. Pullat i kishte t’forta kërc. Ora n’mur nisi me ec mrapsht. Kolegët e saj – n’fillim t’buzëqeshun – tani kishin ftyra t’turbullta, t’frikshnme, pa sy. Njana s’foli, vec keshi me ironi. Tjetri murmuronte diçka.
Dikur e kuptoi se ndodhej vetëm. Jo vetëm n’zyre. Por n’nji hapësinë pa dyer.
Ma pas – pa e ndje – ish diku tjetër. N’nji fushë, me duer n’tokë. Toka ishte e ftohtë. Dheu kishte nji aromë t’çuditshme. Farat nuk binin. Ajo i ngulte but, po toka e pabindun i hidhtte jashtë. Qielli ishte gri, me re pa shi, e sorra si plaka t’rrokatuna.
Me durim qëndroi përkulun mbi tokën kokëfortë. Ajo s’i përgjigjej. N’vend që t’mbinte, çdo farë që hidhte ajo, toka i përbinte, si njerëzit. U ngrit n’këmbë. Eci pak – sa ma shumë ecte, aq ma shumë ndjente sikur nuk lëvizte.
Papritun, toka nën kambë iu ba ujë… Dëgjoi ulërimë. Dëgjoi heshtje…
U zgjue n’nji klasë bosh. Tabela ishte e thatë, karriget t’mbulueme me çarçafë. Fletat ishin ngjit dritareve, trokitnin si fëmijë idhnakë. N’dorë mbante nji shkumës, por kur preku tabelën, nuk vijëzpohej asnji germë, letrat u grisën vetvetiu, u banë pirg i madh.
“Mirëdita,” tha me za t’ulët, por zani i saj u kthye si jehonë e zbehtë – mirë-di-ta… ta… ta…
Nxanës nuk kishte. Dritaret u murosen. Veç ajo, nji karrige tapalle tundej, dhe nji fjalë u shkrue: P r o v ë.
Me fluturoi e ra n’nji vend. Ishte skena e nji teatri gjigand. Ndriçimi mbi fytyrën e saj ishte verbues, por publiku ishte i mbuluem me errësinë. Ajo hapi gojën për t’i thanë dy fjalë nga tragjedia teatrale: “N’vendnumërim”, “Ndjekë hijen”,”Andrra që s’u zgjue”, “Nji hap përmas”, “E nisë e lanë”, “Rrugë pa derë”, “Prej nji hije n’tjetrën”, “Kund”, Humbë ndër hapa”…
Dhe i përsëriste…
Kur hodhi sytë poshtë, kuptoi se nuk kishte mikrofon. As fjalë. As akte. As publik.
Nuk e dinte ma ku ishte. Hapat nuk i banin zhurmë. Pa nji derë përpara, u afrua drejt saj – por dera rrëshqiti ma tej, ecte vetë, kishte kambë. Nyra vrapoi pas saj, por ajo i ikte gjithnji, i bante lojë.
U ndal. U ul. Iu duk vetja si n’andërr, por nuk e dinte nëse mund t’zgjohej. Apo thjesht kishte ngecun mes përpjekjeve pa fund, n’nji botë që s’i linte kurrë t’i mbaronte ato që niste.
Ajo qëndroi ulun për nji kohë që s’numërohej. Koka i rrinte varun, duart t’rëndume n’prehën. Flokt ia lidhte era. Kishte ndjesinë sikur ishte provuar nga çdo skenë, çdo udhë, çdo botë, çdo pamundësi. Dhe asnjiherë nuk kishte arritun cak.
Diku prapa saj u dëgjua nji za. I qetë, por i panjohun.
— Pse vrapon gjithmonë?
Nyra u kthye, por nuk pa njeri. Vetëm errësinë. Fryma iu nal n’gjoks, siç ndodh kur je mes gjumit e zgjimit. Zani foli sërish:
— Ndoshta nuk ka cak. Ndoshta ke ardhun këtu për t’kërkue veten, jo për t’mbërri diku.
Nyra u ngrit kadal. Drita u zbeh ma shumë, derisa gjithçka rreth saj u kthye n’gri t’lehtë, si mjegull. Sytë i mbusheshin lotë, por nuk e dinte pse — nga frika, nga çlirimi, apo nga ajo lodhje e pashpjegueshme që ndien kur dorëzohet.
Hapi sytë.
Ishte n’dhomën e saj. Gjithçka n’vendin e vet. Ora ecte normalisht. Duart i dridheshin.
A ishte zgjue? Apo thjesht kish hy n’nji andërr, t’ngjashme me realitetin?
Vetëm nji gja ishte e qartë: Ajo s’ishte ma e njajta.