Përktheu Qerim Raqi
TANI MOTI ËSHTË MË I MIRË tha Thomasi ndërsa u kthyem djathtas për në Travaträsk.
Nuk ka mushkonja edhe pse është ende ngrohtë dhe së shpejti do të fillojë gjuetia e drerëve.
Isha dakord që ishte stinë e mirë.
Bëmë disa kilometra duke krahasuar muajtë.
E urrej pranverën, mendova.
Nga janari deri në prill është një kohë goxha e mërzitshme, thashë unë duke belbëzuar paksa në fjalën e mërzitshme.
Jo, tha Thomasi. Stina e pestë është kulminacioni i vitit. Me përjashtim të gjuetisë së drerëve.
Ai i referohej fund-dimrit. Kur temperatura e ditës kalon pikën plus. Ekskursione me skuter, pjekje salsiçesh dhe termosa mbushur me çokollatë. Tërë ditën në ndonjë liqen së bashku me të tjerë që ngasin skuter.
Unë nuk e kisha problem të ulesha në liqenin e ngrirë kur dilnin rrezet e para të diellit dhe të lexoja një libër ndërsa Thomasi peshkonte. Por ngasësit e skuterëve nuk mund t’i duroja. Termosat të mbulshur plot me liker. Mënyrën se si njerëzit aty nuk përgjigjen kurrë pa thënë posi, posi.
E bëtë funeralin e nënës suaj ?
Posi posi!
Gjetët mjedra këtë vit?
Posi posi!
A keni akoma menstruacion?
Posi posi!
Për të shmangur ekskursionet me skuter unë sugjerova të blinim një shtëpi verore.
Pranë ndonjë liqeni ose ndoshta buzë detit, thashë. Mund të shkojmë atje në fundjavë, vetëm unë dhe ti. ishte një burrë i trishtuar që shiti skuterin për të përballuar paradhënien.
Faleminderit për gjithçka, tha ai dhe përkëdheli dyshekun.
Shkuam atje. Bëra kafe. Ia zgjata njërin filxhan Tomasit. Pikërisht kur makina e tronditi shumë. Dreqi ta marrë, mallkoi dhe u fut në rrugë. Tani pantallonat iu lagën. I zgjata pecetat prej letre. Një dhelpër rrëshqiti në rrugë.
Shiko, thashë. Në hendek është një biçikletë e hedhur. Dukej vetëm një pjesë e timonit dhe e dorezës. Pjesa tjetër ishte fshehur nën degët e bredhit.
Vend i çuditshëm për një biçikletë, thashë. Mu në mes të askgjësë.
Duhet të jetë ndonjë mbledhës manaferrash që ka frikë se mos ia vjedhin, tha Thomasi.
Nga kush, thashë unë. Askush nuk jeton këtu .
Ka shumë njerëz që sillen përreth, tha. Hajdutët e naftës dhe gjërave tjera. Unë mora hartën dhe e studiova.
Do të shkojmë pak më tej dhe do të marrim rrugën djathtas menjëherë pas kthesës, thashë.
T’ i zësh. Gratë dhe hartat. Është po aq e pamundur sa çiftëzimi i një skifteri me një shqiponjë. Ashtu siç mendova, tha ai. Do të marrim kthesën majtas. Kur rruga dalëse vazhdoi në të djathtë, unë s’ bëra zë.
As Thomasi.
Rrezet e fundit të diellit e mbanin vilën verore nën përqafimin . Nga brenda të sulej zagushia. Unë hapa dyer e dritare. I lash mizat, mushkonjat, grerëzit dhe fluturat e zeza të kenë një shans të fundit.
Oborri ishte zverdhur, ashtu si dhe mështeknat poshtë liqenit. Morëm gjërat nga makina. Qeset me ushqime dhe çantat. Kutitë me gjëra që na duheshin. Gjëra qyteti.
Uthull balsamike
Vaj ulliri
Xhenxhefil
Chili
Verë
Birrë
Raki
Diçka për të përzier rakinë
Perime
Fileto trofte
Kripë
Mulli piperi
Çfarë do të hash sonte, i thashë.
Unë po ndez zjarrin, tha Thomasi.
Kur u ndez zjarri, gatuam salciçe secili në shkopin e vet. Thomasi piu birrë. Unë nuk mora birrë.
A je e kënaqur tani që ke shtëpi verore?
Po, thashë, duke pyetur veten se kah do të shkonte biseda.
Nëse mund ta quash shtëpi verore, tha ai. I ngjan më shumë një kasolle.
Të paktën kemi mbulesa të reja, thashë unë. Mund të të rregulloj shtratin nëse do të shtrihesh.
Të shpenzosh para përsëri je e zonja gjithsesi, tha ai. Asgjë nuk bëhet më mirë vetëm pse është e re.
Shumë gjëra bëhen më mirë pse janë të reja, nuk thashë . Në vend të kësaj, i hodha duart rreth qafës, sikur të doja diçka.
Dëshiron diç posaqërisht, tha dhe bëri siç bënte zakonisht kur më afrohej.
Shtrati ishte rregulluar. Thomasi ejakuloi.
Tani nuk kishte asgjë në trup që duhej të dilte jashtë, përveç gërhitjes dhe ajrit.
U ula në shkallë dhe ndeza një cigare. Ai nuk do ta nuhaste tymin. Birra ishte e mirë për këtë gjë. Ashtu si tableta që shkërmoqa në kavanozin e fundit.
U zgjuam nga një trokitje në derë.
Mund ta hapesh, i thashë duke u veshur. Duhej të vishesha. Kush dreqin është tani para agimit, tha Thomasi duke u ngritur nga shtrati. Vuri batanijen rreth belit dhe hapi derën.
Më fal, tha zëri. Nuk kishim qëllim t’ ju zgjonim, por pamë biçikletën.
Biçikletën, tha Thomasi. Ç’dreq biçiklete.
Ajo që është varur në pjesën e pasme të makinës. Një Crescent e kuqe.
Nuk është e juaja?
Po, thirra unë nga dhoma e gjumit. E jona është. Mbërritëm mbrëmë vonë. Thjesht jemi paksa të lodhur.
U vesha shpejt.
Gruaja në derë kishte të veshur një jelek të verdhë reflektues. Pas saj qëndronin ca njerëz të tjerë me jelek të verdhë reflektues. Kush jeni ju, pyeta.
Missing Poeple, u përgjigj gruaja. Jemi në kërkim të një burri. Është zhdukur nga Bergträsk-u disa ditë më parë me një biçikletë të kuqe femrash. Biçikleta është e së njëjtës firmë me atë që keni ju. Menduam se mund ta kishit gjetur dhe ta kishit marrë me vete. Ka edhe një shportë, mu si e juaja.
Doni kafe, i pyeta. Ishim duke bërë mëngjesin.
Ajo shikoi prapa njerëzit e tjerë me jelekë.
Me kënaqësi, u përgjigj. Dhe ndoshta pak ujë. Është shtator dhe kaq vapë.
Ora ishte pothuaj tetë. Mjegulla rridhte mbi liqen. Jashtë nuk ishte aq nxehtë.
Ata u grumbulluan rreth tryezës së kuzhinës. Mobiljet ishin përfshirë në marrëveshjen e blerjes. Divani ishte me vija portokalli.
Ashtu si tavani dhe muret, edhe mobiljet ishin prej druri, ngjyrë ari.
Vendosa ca simite në një pjatë.
Shtëpinë e blemë verën e kaluar, thashë. Por nuk kemi pasur kohë të qëndrojmë këtu më parë. Kush është personi i zhdukur ?
Emri i tij është Tage Nilsson tha zëdhënësi duke shpalosur ca të dhëna. 73 vjeç. Në gjendje të mirë për moshën. Kontabilist në pension. Bën të njëjtën xhiro çdo ditë, pavarësisht nëse është shi i dendur apo fest Krishtlindjesh. Kur është zhdukur, ka qenë i veshur në tuta gri dhe me një kapelë të zezë. Ndoshta ka pasur edhe një çantë shpine të vogël.
Ajo po mbante në dorë një fotografi. Një burrë flokëshkurtër dhe një grua pak më e re para një shtëpie. Fakti që ai qëndronte disa centimetra përballë gruas – këtë e mendova vetëm unë.
A është gruaja e tij, e pyeta. Po, tha ajo. Aina Nilsson. Kanë tre fëmijë, të rritur. Vajza e vetme jeton në Bruksel dhe është politikane.
A nuk ishte avokate, tha një person tjetër nga jelekëverdhët?
Pikërisht. E ngatërrova me djalin . Ai është një politikan i këshillit të qarkut në Boden. Këtë mund ta themi. Edhe pse ata tani e kanë vështirë të vijnë këtu. Është rrugë e gjatë nga Brukseli. Duhet të ndërrosh avion. Ndoshta nga aty nuk ka fluturime direkte për në Skelefte.
E ndërpreva me posi, posi. A jetojnë në fshat, pyeta.
Shtëpia jonë verore ishte jashtë rrugës. Në anën tjetër të liqenit.
Po, tha ajo. Në Västerbottensgården, që ndodhet në kodër. Sapo të kalosh shenjën e trafikut ku shkruan Mirë se vini në Bergträsk.
U ngrita dhe pastrova tryezën. Ata më falënderuan për kafen dhe u larguan.
Ndjeva vështrimin e turbullt të Tomasit ndërsa laja gotat.
Dole dhe e more biçikletën pasi më kishte zënë gjumi, më pyeti? Nuk e kisha bërë këtë. Nuk po kuptoja asgjë. Dikush duhet të ketë qenë këtu me të.
Sidoqoftë na duhet një biçikletë, thashë. Unë do të jem vetëm për një javë kur të fillosh punën.
Thomasi u mendua. I pëlqenin avantazhet. Fakti që unë gjeta një biçikletë funksionale nën një pemë ishte një gjë që e vlerësonte.
Fshati kishte një karburant ngjutur me një dyqan. Aty kishte edhe dërgesa të paketave ushqimore, një kënd për bastore dhe këndin për gjëra të ndryshme si doreza, kapele, mbathje dhe thika.
Mora një palë doreza. Kapela kishte të njëjtën ngjyrë. Nxora një thikë nga këllëfi dhe testova mprehtësinë e saj në thonin e gishtit tim të madh . Është artizanat samez, tha një zë pas meje. Babai im i bën këto.
Ktheva kokën.
Vështruam njëri-tjetrin. Vështrimi i tij ishte më ngulitës se imi.
A kanë edhe ndonjë funksion, e pyeta. Apo janë thjesht për dekor.
Më shumë u duhen njerëzve të qytetit, tha. Që presin ndonjë salsiçe dhe mprehin ndonjë shkop.
Në mbrëmje. Teksa i preva vetes një copë salsiçe dhe mpreha një shkop, mendova për djalin e vëllait të thikëpunuesit. Mendova për të dhe vështrova Tomasin. Drita e celularit ia ndriçoi fytyrën. Rrathët poshtë syve iu bën edhe më të errët. Ishte përqendruar në diçka. Gishtat e tij po shkruanin mesazhin shpejt. Buza i shkoi në gaz. Pyeta veten se kujt po i shkruante.
Duhet të jesh kaq dyshuese gjatë gjithë kohës, më tha.
Nuk isha. Qëndroja indiferente. Por nëse e shihnim gjithë këtë nga një tjetër pikëvështrim. Ta zëmë se unë shkrova një tekst. Ai nuk kërkonte vetëm ta lexonte. Por kërkonte që celulari im të ishte plotësisht i dukshëm dhe me zë të lëshuar. Pa fjalëkalime apo pengesa të tjera kur të shfletonte nëpër listat e telefonatave, fotove dhe mesazheve.
Kush është Stigu, tha. Pse thërret të dielen.
Është shefi im, thashë. Më pyet nëse mund të punoj fundjavën tjetër.
Thomasi ma zgjat gotën bosh. Këtu, tha. Bëj edhe një liker.
Nuk e di pse hezitova. Padëgjueshmëria fluturoi në mua si një dallëndyshe mbi hambar. Bëje vetë, i thashë Thjesht bëje, tha.
Jo, thash.
Ai përplasi gotën mbi tavolinë. Zakinisht mjaftohet me të bërtiturat. Por kur u ngrit në këmbë, celulari i ra në dysheme. Një çarje u përhap në të gjithë ekranin.
E kuptova. Duhet të kisha vrapuar. Në vend të kësaj, qëndrova aty . Kur më kapi për fyti mbylla sytë dhe mendova për thikën në këllëf. Atë që e kisha në brez dhe që ishte gdhendur nga një burrë, nipi i të cilit kishte një vështrim ngulitës.
Të nesërmen. Sepse gjithmonë ka një të nesërme. Më zgjoi heshtja.
Thomasi nuk qëndronte shtrirë pranë meje. As nuk e dëgjova duke bërë ndonjë gjë në shtëpinë verore.
U deshën disa sekonda. Para se e djeshmja të zinte fillin. Fillova nga këmbët dhe vazhdova lart. U ndala në pjesët e trupit ku fryrjet dhe mavijosjet ishin përhapur si blozë.
Pas ndodhisë ai kishte qarë. Ishte çliruese për të, të qante. Një lehtësim, siç tha, derdhje lotësh kur më e keqja të ketë kaluar. Thjesht u zemërova shumë, tha.
Më fal, i thashë. Ishte faji im. Më mbajti si një batanije ngushëllimi derisa të qarat u qetësuan.
Bëra kafe. Testova të bëja disa hapa mbi dyshemenë e kuzhinës. Ndihesha më lehtë kur lëvizja. Më në fund vesha rrobat. Shtëpia verore ishte bërë shumë e ftohtë. Ishte një ditë më e ftohtë. Brymë nëpër gjethe. Sobës i hodha dru mështekne. U ula aty pranë me filxhanin e kafesë dhe nxehtësia më masazhoi trupin . Vapa më bëri të përgjumur. Duhet të kem tundur kokën. Dikush ishte në derë. Dikush që përpiqej të hapte derën. Dera ishte e mbyllur.
Jashtë qëndronte një burrë me tuta gri. Me duart prapa. E njoha. Ishte Tage që ishte zhdukur me biçikletën e kuqe. O zot, thashë, hyni brenda.
Ai u mbajt pas kornizës së derës dhe çapiti brenda. Bëri ca hapa deri te kolltuku buzë zjarrit, u mbështet tek unë. Mbajta veten të mos bërtisja. Teksa m’u ngjit për krahu. Eca në tym, tha. Ke një pikë ujë?
I dhash ujë, kafe, sanduiç me sallam dhe lëng. E ndihmova të thërriste gruan e tij.
Aina, tha, dhe ia shkrehu të qarit.
Mora përsipër dhe i shpjegova se ku ndodhej shtëpia verore.
Ashtu ë, ju rrini atje, tha ajo. Në fshatin e fatkeqësisë. Nuk dukej e lehtësuar. Ajo nuk tha faleminderit. Vetëm tha se do të vinte në një moment. Sapo të ketë ardhur brumi.
Tage u ul në një batanije duke shikuar zjarrin.
Diçka më ndodhi në pyll, tha ai. Tri ditë pa ushqim. Manaferrat gjysmë të ngrira ishin gjithçka që munda të gjeja. Natën ishte minus gradë. E mbajta ngrohtësinë me degët e bredhave.
Çfarë ndodhi me ty, pyesja veten. Që një jetë e tërë nuk mund të të ndryshonte.
Mendoj se takova Zotin, tha. Zoti tha se do të më ndihmonte. Se çasti im nuk kishte ardhur. Se së shpejti do të ulesha sërish në tavolinën e kuzhinës dhe do të gatuaja simite. A nuk tha asgjë më shumë, pyeta veten.
Jo, tha ai. Kjo është e gjitha. Kur mbërriti Aina, unë e ndihmova me Tagen. Ai u mbështet tek ne të dyja.
Të dhemb dikund, më pyeti Aina. Ndoshta më shihej në fytyrë.
Kam dhimbje nga stërvitjet, thashë. Do të kalojë. Në fakt këtë e thashë kur e futëm Tagen në makinë: çfarë deshe të thuash për aksidentin?
Nuk e di ti se çfarë ka ndodhur këtu, u përgjigj ajo? Shtëpia ka qenë bosh që atëherë. Nuk është çudi që ju e bletë atë me çmim të ulët.
Ne shikuam drejt liqenit. Ishte një vend i bukur.
Familja që jetonte këtu ishte ndryshe, tha Aina . Ata qëndronin të izoluar. Kur fëmijët nuk u shfaqën në shkollë për disa javë, mësuesi erdhi këtu. Ishte ai që i gjeti.
Ishin të vdekur, pyeta.
E gjithë familja, tha ajo. Por që atëherë kanë kaluar shumë vite.
Çfarë kishte ndodhur, e pyeta, por Aina mbaroi së foluri.
Më thuaj nëse do të blesh dru zjarri, tha ajo duke hipur në makinë. Tage mund të t’ i sjellë këtu me traktor.
Kur u ktheva brenda, pashë se biçikleta ishte zhdukur. Nga ana tjetër, makina ishte aty ku kishte qenë . Imagjino Thomasin me pantallona çiklizmi . Qesha. Brinja nuk ma ktheu të qeshurën.
Dita kaloi, pasditja erdhi dhe më në fund mbrëmja.
Biçikleta ishte ende e zhdukur. Edhe Thomasi.
Bëra një xhiro në fshat. Më shumë vetëm sa për të bërë diçka. Shfrytëzova rastin të laja makinën në një garazh vetë-shërbimi. Edhe brenda. Ishte vërtet e nevojshme.
Dy ditë më vonë thirra policinë dhe tregova se si qëndronte puna. Se burri im kishte dalë me një biçikletë të kuqe të markës Crescent dhe nuk ishte kthyer më. Biçikleta ka edhe shportë, thashë.
Pse nuk keni telefonuar deri tani, tha policia.
Mendova se kishte shkuar te një shok. Zakonisht kështu bën.
Jelekët e verdhë u kthyen. I qerasa me simite të reja. Bashkë me fshatarët kërkimin e bënim në zinxhirë.
Ditën e shtatë, policia hoqi dorë. Do të gjendet, thanë. Gjuetia e drerëve fillon javën e ardhshme. Por askush nuk mbijeton pa ushqim, ujë dhe ngrohtësi.
Më në fund, në oborr mbetëm vetëm unë dhe djali i vëllait të thikëpunuesit.
E ke hedhur akoma thikën, pyeti ai.
Shtrëngova brezin. Këllëfi ishte bosh.
Si e ke emrin, i thash.
Silas, u përgjigj.
Silasi hyri brenda. Vura zjarrin dhe bëra kafe. U ndje si në qytetin e tij të lindjes. U ula në karrigen e kuzhinës me duart në prehër.
Uluni, tha ai. E kuptoj që është e tmerrshme të humbasësh bashkëshortin në këtë mënyrë.
Ju nuk dini asgjë për këtë, i thashë.
Por ju keni një emër.
Marie Antoinette thashë unë.
Si mbretëresha, tha ai.
Si mbretëresha, thashë unë.
Një grua që humb burrin e saj duhet të jetë në pushim mjekësor.
Stigu telefonoi dhe më shprehu ngushëllime.
Biçikleta e fshehur mirë nuk do të gjendet kurrë.
Më rastiste të kërkoja thikën.
Mavijosjet në trup u zbehën dhe u zhdukën.
Kur vinte koha për të shkuar në shtëpi, dimëroja në shtëpinë verore.
Ngrohesha nga soba. Zbrazja kazanin e ujit dhe paketoja në thasë mbulesat e shqyera nga minj dhe brejtës të ndryshëm. Fshija dyshemenë dhe e pastroja me ujë të ngrohtë. Më në fund i vura dryrin. Çelësin e vura në një gozhdë dhe zbrita në liqen për herë të fundit.
Nori ka marrë të vegjlit dhe është zhvendosur në Francë. Dimri është afruar.
Tashmë mbi liqen është krijuar një shtresë akulli . Së shpejti do të mbulohet me dëborë.