mirë se vini bashkatdhetarë!
AEROPORTI ADEM JASHARI
Kur aterruam, pritëm gjatë për valixhet.
Dikur kuptuam që ato s’kishin ardhur.
Asgjë e re, mërgimtarët humbin gjithmonë
copa të vetat ndër aeroporte.
Aeroportet janë bisha që i kafshojnë
rregullisht, ashtu si gjahtohen buajt në vada ujërash.
Nganjëherë bishat vjellin mbrapsht
çfarë kanë kafshuar, e mërgimtarët
gjejnë copa të veta, stërkequr në zorrë të bishës.
Nganjëherë ato copa treten përgjithmonë.
Mërgimtarët duhet herdokur t’u qasen bishave.
E ato presin durueshëm, të fshehura
mbrapa emrash të mëdhenj.
o sa mirë që keni ardhë
GJAKOVË
Ja ku jam prapë, në këtë qytet mes tre lumenjsh.
Një syresh pothuaj është shtjerrur,
e një tjetër ishte gjithmonë më shumë përrua
se lum. Por emrat i kanë madhështorë:
Krenë. Llugë. Erenik. Trini e shenjtë që ngërthen
tiparet e qytetit: krenarinë, punët llugë,
e erën e freskut që ka prurë uji në çdo vendbanim
qysh nga agu i kohëve që përmenden.
Por cilat kujtime përmenden? Cilat harrohen?
Nga larg më thërret nëna të kthehem, se ra terri.
Mirëpo ajo s’është më këtu. Duhet të ripërkufizoj
se ç’të quaj ag të kohëve, e të ndaj vërtet mendjen
se ç’dua të mbaj mend.
a doni me shku en det
NIMFA
Janë ulur të tri vajzat e mia
e hanë ngeshëm bashkë më në fund
Në anëdetin shqiptar
Gjithçka është njësoj si në kujtimet e tyre
Deti njësoj turkozë
Dielli njësoj i nxehtë
Kënga e gjinkallave njësoj ëndërrimtare
si isoja që jehon diku në largësi
(ky është ai momenti perfekt)
Bijat e mia kënaqen si uliksë të kthyer në shtëpi
Diku jashtë perimetrit të gëzimit
ndiej si u shtohen dyshimet
E si të quhet vallë ky vend i mirë
kur askush s’duket i lumtur
e të gjithë me të cilët flet duan të ikin sa më larg
(përmbysjet nisin gjithmonë në periferi të vetëdijes)
Vajzat kanë arritur atë moshë
kur flasin me njëra-tjetrën tinëza prindërve
Vitin tjetër ndoshta s’vijmë dot bashkë më
Ndoshta kjo është vera e fundit kur ky det
është njësoj turkozë
si ndër kujtime të fëmijërisë
e ky diell njësoj i nxehtë
e kjo këngë gjinkallash njësoj ëndërrimtare
si isoja që paket diku në largësi
nga jeni juve
SHPELLA E ULQINAKUT
Organizatorët kishin përmendur shpellën si atraksion kryesor por, kur arritëm, na thanë se s’hynim dot brenda. E shikoni mbase edhe vetë, na thanë, që anija është tepër e madhe dhe hyrja s’e zë; m’u duk metaforë e saktë, por s’di se për çka. Kur dolëm në stere, goditëm një skaf. Ndërsa turistët polakë po laheshin, ne u bëmë drugëz që përshkonte cohën blu të Jonit, duke lënë pas vrushkuj fijesh të lara shkume nëpër avlëmend të ujtë. Diell e valë. Nando italiani ua la drejtimin vajzave dhe, ndërsa hidhte nganjëherë sytë te timoni, zuri të rrëfejë historinë e vet. Mall e mërgim. Në anë të skafit stërpikat sajonin një ylber të vocërr që na ndiqte si këlysh lotësh. Shpella e detarit ulqinak ndodhej te Kepi i Gjuhëzës, në fund të siujdhesës që dikur quhej Gadishulli i Rrufeve, por që sot mban emërtimin Karaburun. Hundë e zezë. Në dorën e regjur të Nandos, skafi hyri brendë me thjeshtësi elegante, si liburnë lashtësie. Ngadalë, si pilgrimë në procesion solemn. Heu. Poshtë nesh, një sy ekliptik bluje të akullt, dhjetë metra thellësi. Lart nesh, shpendë kureshtarë duke endur një rrëfim stalaktitësh. Notre Dame. Kur po largoheshim nga andej, mbasi ishim pagëzuar në altar perëndish, askush nga ne s’kish gojë të fliste. Nano italiani zuri të nanurisë në gjuhë të vet, diel e vallë, mall e mallëngjim. Këlyshi i lotëve na ndiqte nëpër Jon. Ne ishim drugëz që përshkonte cohën blu të Jonit, vrushkuj fijesh të shpëlara shkume nëpër avlëmend të ujtë mbas nesh. Organizatorët kishin plotësisht të drejtë. Shpella e ulqinakut vërtet s’duronte anije të mëdha. Ajo do që vdektarët t’i qasen të përkorë, ngadalë. Si pilgrimë në procesion.
sa do të rrini
SAZAN
Shoqëruesi kish hyrë vërtet në rol.
”Në kohën e diktaturës këtu ishte një bazë e flotës
ku rrinin nëndetëset tona. Kishte shkollë
për fëmijët e oficerëve, një teater, e vinotekë.”
Ishulli i pabanuar na vështronte
nga njëmijë sy të gërryer dritaresh të errëta;
na këndonte me njëmijë gjinkalla.
Ato u kishin kënduar të njëjtën këngë ilirëve,
grekëve, romakëve, princave arbër, venecianëve,
osmanëve, francezëve, anglezëve, italianëve.
“Kujtoni fundin.” “Çdo lavdi mbaron me ne.”
Asnjë syresh s’ua kish vënë veshin.
”Sazani është i vetmi vis shqiptar
me klimë nëntropikale”, thonte shoqëruesi.
Unë ngel me rezerva për shtetësinë e pemëve.
Por dielli, deti dhe njëmijë gjinkalla
mbanin iso.
a ju pëlqen më shumë këtu a atje
ERA ÇAM
”a ma jep një çik atë deododorantin se më vjen erë çam”
dëgjuar në Vlorë, anno 2022
1.
erë çam
erë djerse e gjaku të freskët që ende bujis
nga damarë të hapur
erë gjenocid
2.
e pra dikur kundërmonim sapun ulliri nga banjat publike në janinë
e aromë mëndafshi e parfumesh nga arta
erë boje pergamenti e librash të vjetra në skolitë tona
erë deti ndër portet
dikur qemë gjindja më urbane në këtë gadishull të nëmur
pothuaj gjysma prej nesh rronim në qytete
bashkëjetonim përditë nëpër lagjet tona
me frëngj vllehë turq arabë persianë çifutë anglezë
ndërsa pampurët na sillnin lajme të mrekullishme
nga Egjeu i gjerë e nga Joni jonë
erë limoni tek bujtinat në filat erë portokall
erë bredhash nga mal i kurrilave në sarajet mbi ajdonat
nga mal i shtizës atje lart mbi pargë
erë pishash
(sot ajdonatin e quajnë paramithi)
3.
erë grurë katundet tona erë miell
pesëdhjetë mullinj bluanin përditë vetëm në prevezë
se aty kishim 175 fshatra
në filat 68 në magëlliç 76
në ajdonat 64
tash ua stërkeqin emërtimet:
livadhia lekoures lakres malesis toskes liopes
kalouresis giomaris poules
gouresis gourakoukis gourabardis goursi
gestenia molia dardis
kriesis krouia krouiasis krouiabardis
lioumi lioumibardis lioumises likenis
lekouris
giakis
4.
një ditë na dëbuan zbathur
pasi na grabitën nga gjithçka pos gjuhës e emrave
çobanë gdhë e priftërinj idhnakë
kishin vendosur të sajojnë një vath gjigant
pa larmi ngjyrash e gjuhësh të bezdisshme qytetesh
ndaj na masakruan e na dëbuan të tërë
shqiptarë vllehë sllavë turqi persë arabë arumunë
çifutët gjer tek i fundi
katundin që krijuan e quajtën krenarisht ”qytetërim”
5.
erë shkrumb
mure tulla çati trerë të rëna
në flakë
çirrje fëmijësh
erë kurmi nga prindër që kalben
ndanë përrenjsh
djersë e gjak kutërbonte kush mbijetoi
gjer këtu
6.
më vonë na fajësuan edhe tanët
si vegël të djallit
ndonëse djallin s’ua sollëm ne
atë e gjetëm këtu midis jush
7.
erë çam
erë gjaku të valë që ende bujis në truma
nga damarë të hapur
erë gjenocid
8.
por dikur kundërmonim sapun ulliri nga hamamet e janinës
e aromë mëndafshi e parfumesh nga arta
e erë limoni nga serrat në filat e në margëlliç erë portokall
e erë grurë na mbanin katundet
e portet erë det
9.
vallë fryn ende era jonë
nga mal i kurrilave mbi ajdonat e në mal të shtizës
atje tej mbi pargë
a ju mbaruan ditët a
PRISHTINË
Ky është qytet dashurish të ndërlikuara.
Gjatë luftës këtu e donin guerilen me afsh
nëpër kafene të mbushura dëng.
Kafenetë u zbrazën vetëm kur e grahën klientelën
gjer matanë kufirit, ashtu si grahen bagëtitë.
Me britma, e me goditje të herëpashershme.
Pas luftës u kthyen e gjithë klientela dalë-ngadalë,
si bagëti që e ka mësuar rrugën e shtëpisë.
Sot kafenetë janë prapë të mbushura dëng.
Edhe kjo ndoshta quhet fitore.
mirupafshim bashkatdhetarë!
AEROPORTI ADEM JASHARI
Para nisjes, na kanë ndërruar oraret e fluturimit
pesë herë rresht. Asgjë e re,
mërgimtarët janë mësuar me jetë interesante.
Aeroportet janë bisha që na kafshojnë
rregullisht, si gjahtohen buajt në vada ujërash.
E ne presim durueshëm, të zënë rob
prej emrash të mëdhenj.