More
    KreuLetërsiBibliotekë"Britma e fantazmave", poezi nga Jaroslav Seifert

    “Britma e fantazmave”, poezi nga Jaroslav Seifert

    Përktheu Anton Papleka

    TË JESH POET

    Gjithë këto vite që rrojta, më mësuan
    se dhurata më e bukur
    që jeta mund të të japë,
    janë muzika dhe poezia,
    përveç dashurisë, sigurisht.

    Në një krestomaci të vjetër
    që e botonte ende libraria perndorake
    atë vit që vdiq Vrchlicky,
    gjeta një traktat për prozodinë
    dhe për zbukurimet poetike.

    Pastaj vura një trëndafil në gotë,
    ndeza një qiri
    dhe zura të shkruaja vargje.

    Le të shpërthejë flaka zhuritëse
    nga fjalët,
    s’ke ç’i bën në t’i djegtë gishtat !

    Një metaforë e çuditshme vlen më shumë
    sesa një unazë në gisht.
    Mirëpo mua nuk më hyn fare në punë
    Diksioneri i rimave Puchmajer.

    Më kot e vrava mendjen,
    i mbylla sytë me nervozizëm,
    për të dëgjuar një varg të mrekullueshëm.
    Në errësirë, në vend të fjalëve pashë
    një buzagaz gruaje dhe në erë
    pashë flokë që valëviteshin.

    Dhe ky qe vetë fati im,
    ta ndiqja pas duke gulçuar,
    tërë jetën eca në një pikë.


    VALLJA E KËMISHËVE TË BARDHA

    Dymbëdhjetë këmishë vajzash
    po thahen në litar,
    te kraharori kanë qëndisma lulesh
    si rozetat në dritaret e katedraleve.
    O zot,
    më ruaj nga gjithë të këqijat!

    Dymbëdhjetë këmishët e vajzave
    janë dashuria, loja e vajzave të pafajme
    në livadhin me diell,
    këmisha e trembëdhjetë, e burrit,
    është martesa
    që mbaron me kurorëshkelje dhe me të shtëna pistolete.

    Era që fryn përmes këmishëve
    është dashuria,
    puhia e ëmbël që përqafon tokën,
    këta të dymbëdhjetë trupa që mbufaten nga era.

    Këto të dymbëdhjetë vajza që rrinë pezull në ajër,
    mbi livadhin e gjelbër,
    era i modelon me butësi këta trupa,
    gjinjtë, ijet, baqthet :
    hapuni shpejt, o sytë e mi !

    Për të mos ua prishur vallen,
    ulem ngadalë poshtë këmishëve
    dhe kur bie nga litari ndonjëra prej tyre,
    gjithë lakmi e kap me dhëmbë,
    e kafshoj te vendi i gjinjve.

    O dashuri, ti je për ne
    si ajri që thithim, si buka që hamë.
    Edhe kur zhgënjehemi,
    ti mbetesh gjëja më e bukur
    që na dhuruan ëndrrat.
    O dashuri,
    ashtu si ngjitja jonë në qiell dhe rënia e pashmangshme,
    njëherazi ti je
    asgjë dhe gjithçka.
    Në këtë shekull të elektricitetit,
    njerëzit marrosen pas klubeve të natës.
    Sot dashuria pompohet në goma.
    Mos qaj, mëkatarja ime, Mari-Magdalenë :
    Flakët e dashurisë romantike janë shuar.
    Besimi, motoçikleta, shpresa.


    VAJZËS QË BANON PRANË VARREZAVE

    Jam xheloz për tërë engjëjt dhe për kryqet e heshtura:
    kur ti ulesh në piano, ata të mbajnë vesh;
    jam xheloz për engjëjt që sillen rreth dritares së çelur,
    kur ti fle në mbrëmje a ngrihesh në mëngjes.

    I kam zili edhe të vdekurit në varre:
    ti i sheh qirinjtë që te kryet e tyre fiken në heshtje,
    i kam zili që ata janë aq afër banesës sate
    dhe që ata mund të flenë aq afër teje.


    KUSHTIM

    A.M. Pisas

    Po të shkruaj një letër, mik i shtrenjtë,
    do të jetë e shkurtër.
    Po a ka mundësi të dërgosh një letër atje
    ku asgjë nuk mbahet mbi asgjë
    dhe ku heshtja mbulon heshtjen?

    Unë shkruaj me bojë simpatike,
    por mjafton një hukamë
    që nga fleta e bardhë
    të fshihet ky shkrim i padukshëm.

    Atje tutje bie briri i postës.

    Shumë gjëra më mbetën pa bërë në jetë,
    ti e di këtë,
    dhe ja përse sot po ngutem,
    po ngutem të mbërrij para se t’i marrin letrat
    nga kutia postare ngjyrë portokalli.

    Kutia e parë tashmë ishte zbrazur,
    për shkak të errësirës nuk e pashë të dytën,
    dhe tek e treta kishte një lajmërim:
    letrat do të merren nga kjo kuti
    vetëm ditën e gjyqit të fundit.

    Nuk mund të pres kaq gjatë
    dhe po më pëlqen më shumë
    që këtë letër t’ia besoj lumit,
    i cili do ta rrëmbejë menjëherë.
    E hodha letrën në valët pranë bregut
    ku kemi shëtitur së bashku vitin e shkuar,
    kur mushti i plepave kishte kundërmimimin e hidhur
    të flokëve të grave.


    NË NJË DHOMË TË ZBRAZËT

    Madje edhe korbi i përket racës së këngëtarëve.
    Ky mendim më jep zemër,
    kur trishtimi si një mjegull që të zë frymën,
    bie mbi jetën time.
    Kur je i moshuar,
    ç‘i do këngët e melodishme.
    Madje as bardhësinë e borës nuk e sheh dot me sy.

    Megjithatë do të doja të të sillja
    një pëllumb borë të bardhë.
    Ti do të mbaje në duar,
    ai do ta çukiste lehtë gishtin tënd.
    Shpeshherë e shoh te çatia përballë
    dhe do ta kisha ftuar të vinte te ne.
    Fluturimi i tij na vjen nga larg,
    nga këngët e dashurisë të mbretit Salomon.
    Shtrëngoje me butësi pas gjirit,
    është strehë e mirë për të.
    Kur fluturon bashkë me pëllumbat e tjerë,
    nganjëherë ai shkëlqen i tëri
    si një pasqyrë në diell.

    Nëse të pëlqen qetësia, ti mund të heshtësh,
    buzëqesh fare thjesht
    dhe para se të ikësh,
    më lër një puthje në faqe
    dhe pastaj një tjetër në buzë.
    Sa i bezdisshëm që jam !

    Më kujtohet ajo kohë kur në kinema
    salla ishte më e errët sesa sot.
    Filmat kishin më pak dritë dhe, veç kësaj,
    dukej sikur në ekran binte shi vazhdimisht.
    Kuqëlonin vetëm poçet elektrike në dyer
    për ato raste kur njerëzit do t’i zinte paniku.

    Në ato kohëra, të rinjtë përqafoheshin
    në fund të llozhave pa dritë,
    por edhe në radhën e parë të platesë.
    Në buzët e vajzave shijoja
    pështymën që më dehte
    si lëngu i betelit të mbllaçitur
    që është flakë i kuq
    dhe të përvëlon gjuhën.


    DRITARJA MBI FLATRAT E ZOGJVE

    Atëherë kur bëhet i helmët uji,
    me të cilin ujitet luleshëngjergji,
    pikërisht atëherë shpërthen pranvera !
    Duke depërtuar te tërë pejzat e gjalla
    si një bombë me neutron,
    ajo bëhet zot mbi gjithçka që gjëllin.
    Vetëm guri nuk tundet nga vendi.
    Mezi e ndërron paksa
    Ngjyrën e tij të zymtë.

    Jashtë, unë u shmangesha shpejt
    pllakave që mbanin emra rrugësh,
    të mbërthyera veç tek era pranverore.
    Sulesha me vrap drejt një dritareje të vetme :
    ajo ishte e kaltër.
    Duke ardhur të më takonin,
    zogjtë ma afronin mbi flatrat e tyre.
    Përditë e kisha pak më pranë.
    Pastaj dritarja ime u mbyll sërish.
    Megjithatë unë e shoh atë herë pas here,
    por vetëm kur i mbyll sytë.
    Dje ia behu vjeshta.

    Bistakët e rrushit janë si xhufka të praruara,
    të pikturuara në perden e një trupe amatorësh
    dhe qetësia që shoqëron vjeshtën,
    flet me gjuhën e dhembshur të varrezave,
    drejt të cilave rrjedhin ngadalë
    përrenjtë e vegjël të jetës sonë.

    Dhimbjen e njoh mirë,
    ajo është një motër shpirtligë e kryeneçe.
    Vdekja është një e fshehtë që paguhet me llahtarë.
    Ka kohë që dritarja është shkatërruar
    dhe zogjtë kanë fluturuar vreshtave.

    Edhe një çast ta mbash vesh qetësinë,
    kur syve u duket
    se rrushi që ravijëzohet në degë,
    dëshiron ta këpusë dikush.
    Burri zgjat dorën drejt të dashurës së tij
    dhe gruaja rënkon nga kënaqësia.

    Nën vreshta rrjedh një lumë i lashtë.
    Teksa era luan
    me gjethen zëngjirur,
    lumi merr me vete tërë burimet e këtij vendi
    dhe i shpie deri në Hamburg,
    te një det i njelmët.


    VETËM NJË HERË

    Vetëm një herë
    vetëm një herë e pashë diellin kaq të përgjakur
    dhe qysh prej asaj kohe
    kurrë më nuk e pashë të tillë.
    I kobshëm, ai rrokullisej në horizont
    thua se dikush i kishte shqyer me shkelma
    dyert e skëterrës.
    Pyeta për këtë gjë në observator
    dhe tashti e di përse.
    Skëterrën ne e njohim, ajo është kudo midis nesh
    Dhe ecën me dy këmbë.
    Po parajsa?
    Ndoshta parajsa është veç një buzëqeshje
    që e prisnim qysh prej shumë kohësh
    dhe një gojë që pëshpërit emrin tënd
    dhe pastaj vjen ai çast magjepsës
    kur ne harrojmë
    atë tjetrën, skëterrën.


    BRITMA E FANTAZMAVE

    Më kot, ne kapemi pas fijeve të merimangës
    dhe pas telave me gjemba.
    Më kot, ne i ngulim thembrat në tokë,
    për të mos na hequr rrëshqanë
    në një errësirë më të thellë
    sesa nata më e zezë e të gjitha netëve,
    që as kurorë yjesh nuk ka.
    Çdo ditë, ne takojmë dikë,
    që madje pa e hapur gojën fare,
    pa e ditur përse, ai na pyet :
    Kur ? Si ? Çfarë do të ndodhë më pas ?
    Edhe një çast të hedhësh hapin, të jesh në valle,
    të thithësh ajrin erëmirë
    edhe me litar në grykë!
    KËNGË

    Shaminë e tij të bardhë e tund
    ai që dikujt i lë lamtumirën,
    çdo ditë diçka merr fund,
    merr fund diçka e madhërishme.

    Pëllumbi postier rrah flatrat në erë
    duke u kthyer në qymezin e tij,
    të dëshpëruar ose plot shpresë,
    gjithnjë ne kthehemi në shtëpi.

    Pa fshiji lotët dhe mos qaj
    dhe buzëqesh me sytë plot lot,
    çdo ditë fillon diçka,
    diçka e madhërishme fillon.

    SHKRUAJ NJË PËRGJIGJE

    Ju lutem lini komentin tuaj!
    Ju lutemi shënoni emrin tuaj këtu

    Artikujt më të fundit

    KATEGORITË