More
    KreuLetërsiBibliotekë"Dita ime në kohën e ujit", poezi nga Visar Zhiti

    “Dita ime në kohën e ujit”, poezi nga Visar Zhiti

    I MAGJEPSUR…

    Kam shtangur i magjepsur
    përballë ujëvarave të lumit Niagara.
    Sulen drejt meje. Nga vijnë ashtu,
    nga parajsa?

    Mermere qiellore,
    që bini me gjëmime nga lartësitë,
    bukuri e frikshme,
    frikë bukurie,
    te këmbët e mia prej uji.:

    Po ç’shpirt më erdhi me flatra pulëbardhe,
    Mos je ti?
    Më kërkon të shkruaj?
    Stërkalat si shkronja uji
    me shkronja poezie përzjehen ethshëm…
    Më mbulojnë të gjithin…

    Si u gjenda kështu
    nën një shi të përjetshëm!


    UJËVARA AMERIKANE E NJU JORKUT

    Dramë tronditëse uji…

    Të shoh, je ky shesh lundrues,
    ndanë qytetit,
    barabar me ecjet tona.

    Befas shndërrohesh
    në kope kaprojsh pambarim,
    të bardhë, të bardhë,
    me brirët – copa ylberësh,
    me vrapin prej shkume
    që rrokullisen humnerave
    shkulme-shkulme,
    mes vorbullave prej rrjedhash
    dhe kohe
    me çmenduri dashurie.

    Janë thellësitë, janë
    dhe brenda vetes dhe jashtë,

    Do të qetësohesh? Një tjetër ujvarë
    më tej, plot bizhu idilike ankthi,
    valëvit një “Vello dasme”,
    shih si era e ndehu, e shtriu,

    por këtu, këtu ti gjëmon
    kaosin zulmëmadh të njeriut…


    UJËVARA KANADEZE E ONTARIOS

    Horseshoe… Patkua prej ujërash,
    i hapur… sa i madh!
    Pse të hodhën aty? Që toka të ketë fat…

    Që ne, vdekëtarët, të kuptojmë jetën,
    nuk është më siç e dinim, veç kërcënime,
    pa mbrojtjen hyjnore.

    Përballë buçimave të ujit
    dhe vdekja nuk është më siç e dinim.
    Ç’katarakt vezullim-errët
    bën kapërcimin e tejmë
    për vazhdimet qiellore!

    Dhe unë jam gjysmë-ëndërr
    dhe gjysmë-e-tanishme,
    Ç’kam përballë,
    e ndjej të perëndishme.

    Rrebeshe alabastri, ç’rrebesh
    plot ngjarje!
    Patkua ujërash
    i një kentauri prej resh,
    gjysmë-hapësirë dhe gjysmë-e-ardhme.

    Që toka të ketë fat,
    nga lart të hodhën mes nesh.


    YLBER DHE URË

    Ujëvarë – grua
    Mbi truallin – burrë.
    Vallëzim ujërash…
    Pyje dhe gurë.

    Dashuri qielli
    Pafund me tokën.
    Ja, dhe ylberi
    Zgjat ëndshëm dorën.

    Magjepsshëm prek
    Bregun Kanada
    Dhe tjetrin breg
    Magjepsshëm SHBA.

    Për dikë është gruaja,
    Për dikë – e dashura.
    Kataraktet plot ngjyra
    Si perdet ndër drama.

    Si ylber hov dhe ura,
    Ç’kufij pa kuptime.
    Ujëra, ujëra, ujëra
    Si në fillime,

    Kur Nju Jork, Toronto
    S’ishin as vegim.
    Antiujëvarë rrokaqiejt
    Tokë-qiell dhe kthim.

    Vallëzime ujërash,
    Pyje dhe gurë.
    Ujëvara – grua
    Mbi truallin – burrë.


    ÇASTE TË UJËTA

    Të lagesh
    nga furia e stërkalave
    si të një qielli të grirë.

    Rreziku – përbindësh uji,
    kaq shumë është zbutur
    si Shoqëritë Likuide…

    Dhe të pikosh vetveten,
    mes oshëtiva të dëgjosh
    një pëshpërimë të fshehtë.

    * * *

    Dita jote
    U bë kjo anie e vogël…

    Dhe futet në mjegulla uji
    Si në një ankth të bardhëllemtë,

    Sa më pranë mahnitjes.

    Dhe të dëgjosh një kaskadë
    të thërrasë: S’ka kthim pas!

    E megjithatë mbi shkumë uji
    si mbi argjend të shkrirë,
    kjo ditë kthehet
    dhe bëhet imja…


    SHKËNCËTARI BALLKANAS NË BRONZ DHE FANTAZMA E ALBANALOGUT KANADEZ

    Përballë madhështive
    me emrin Niagara Falls,
    Mes blerimeve të parkut, mbi rrugë,
    Shtatorja e shkencëtarit Nikolla Tesla
    në bronz,
    Nga Ballkani erdhi, nga jam dhe unë.

    Copëz ujëvarë e ngrirë qenkësh njeriu –
    do doja t’i thosha albanalogut kanadez,
    që më ka përkthyer poezitë,
    Robert Elsié.
    Po ku ta gjej, ai iku
    dhe…
    ndërsa një re e madhe shiu
    e mbështolli shtatoren
    dhe m’u bë si e veshur
    me tirqet e bardhë
    të malësorëve shqiptarë.

    Vegim i vendlindjes, ç’është ky kompleks,
    me prindër verbanë dhe udhë të marra, –
    Në malet e mia është varri
    i albanalogut kanadez
    ku më shumë ka Ujë-Vrara.

    Bronz dhe fantazma, harrime dhe mjegull.
    Më thuaj, si është një ujëvarë e vdekur?


    NË MESDITË SHKUAM NË TORONTO

    Mesdita në Toronto 
    rrjedh nëpër xhamat e kullave të larta 
    si ujvarë qytetare, 
                                  e kaltër, e kaltër.

    Kumbimet e kambanave të Katedrales
    flatrojnë rreth nesh –
                                 pëllumba flladesh.
                                                 
    Po kur të mbarojë shishja e verës 
    në tryezën tonë në rrugë, 
                             këtu poshtë pemëve?
    Dielli – kamerier do na i mbushë gotat
              me dritë si me dëshira të reja.

    Dashuria nuk është kujtim, do të thosha,
    të shtrëngon dorën poshtë tryezës,
            e ndjeshme si mesdita në Toronto.

    * * *

    Dhe unë jam i rrëzueshëm,
    shpesh kam rënë,
    gjaku më është bërë ujë,
    jam vrarë.

    Por gjithmonë kam dashur
    të bie si një ujëvarë.


    QË TË RRITËSH KOHËT E UJIT

    Niagara
    është ëndërr
    që e shohim para se të biem në gjumë,
    aq shumë, aq shumë.

    Ujëvarë e trupit lakuriq,
    që dergjet në shtratin e një dhome hoteli
    si varkë në mbërritje.
    Edhe kur zgjohesh
    ëndrra është prapë aty,
    Ajri ka shijen e puthjes
    prej molle biblike.

    Pagjumësisë së jetës
    i duhej një nina-nana e re,
    e ku gjendej, veç në lashtësi?

    Dhe u shpikën ujëvarat
    që kohët të rriten, të rriten
    si fëmijët.


    FISHEKZJARRET
    E ORËS 10 TË NATËS

    Dhe degë të blerta shpresash
    dhe zambakë të bardhë mirësish
    dhe jargavanë blu dëshirash
    dhe tulipanë të buzëqeshjes tënde
    dhe trëndafilë të kuq puthjesh
    të zjarrtë të zjarrtë
    mbushin qiejt që digjen
    dhe bien mbi ujin e natës
    të shuhen të shuhen

    Ç’tym temjani që ngrihet
    nga misteret e ujëvarta
    dhe ti mes tyre, Engjëll.

    * * *

    Çfarë shoh kështu?

    Aniet – arkëmorte
    mbi supe dallgësh.

    Dhe arkëmortet – anie
    që lundrojnë
    nga errësira në agimet
    qiellore…

    Jetë-vdekja
    ujëvarë e prerë kohe.


    SHI YJESH BIEN MBI NIAGARË

    Shi yjesh bien mbi Niagarë
    Dhe mbi supet e tua prej ujërash.
    Nga kjo magjepsje të vjen për të qarë,
    E ç’është përjetësia? – Çaste të humbura…

    Si ty më joshin kataraktet,
    Erosi i rënies së hapësirë në kohë.
    Ato dashuri me të sajat akte,
    Brenda nesh shëmben, mrekullisht, oh!

    Dhe rrjedhin si ujëvarat në ujëvarë
    Kolona ujërash në tempuj divinë.
    Nga ato ujana furishëm do ridalë
    Dhe trupi yt ashtu i vetëtimtë.

    Gjeratore dhe ankth dhe shi yjesh
    Vazhdojnë të bien mbi Niagarë.
    E ndjej si çahesh dhe si shqyhesh
    Bukuri e pamposhtur në mijëvjeçarë.


    TI JE DHE IMJA…

    Jam dhe unë yti, Niagarë,
    Desha të them se ti je e gjithë botës
    si në epokën e akullnajave.

    Era i ka fryrë dhe për këtej
    retë e Europës
    bashkë me velat e anijeve të Kolombit.

    Ka rënë dhe shiu im sublim
    me lotët e stinëve. Dhe uji yt ka mbartur
    nga ajo kujtesë me skllevër,
    por nuk është luftë civile
    përplasja e ujërave.
    që çan nëntokën si gjaku…

    Plagët e njerëzimit sipër janë bërë qytete.

    * * *

    Dhe doja dhe s’doja të vija në Niagara.

    E pashë për ty, me sytë e tu
    në fytyrën time prej muzgjesh.

    Po duhej ti t’më tregoje
    për ujëvarat e mëdha
    dita jote duhej të ishte kjo,
    e ndjej të shpërthejë si shatërvan,
    currila orësh të bukura derdhen anëve
    në rrugën time,
    me çurgjet e zogjve
    të klithmave të habisë.
    Ja, imazhet, duhej t’m’i kishe sjellë ti
    me celularin tënd, pa parë më shumë.
    Kataraktet – herët në agim,
    pastaj në mbrëmjet e dalldisura,
    nga “Skylon Tower”,
    ngjyrat që derdhen si të tjerë katarakte
    dhe ndërrohen
    në blu, në të kuqe, në të blertë…
    bashkë me ngjarjet
    nën shiun që zbret nga lart, nga retë e ulëta
    dhe përzjehet me shiun që ngrihet nga poshtë
    në furinë e mjegullt e lumit.
    Të tjerat janë foto intime, me vajza…
    Po dhe ato lumenj janë…

    Doja dhe s’doja ta shikoja Niagarën.

    Por ti kishe hedhur nga Qielli dy ujëvarat:
    atë të dashurisë
    dhe të dhimbjes,
    që unë të shkoja për ty. Të thashë: i pashë
    me sytë e tu
    siç shoh gjithë botën tani.


    NA DUHET TË IKIM

    Na duhet të ikim.
    Ujëvarat magjepse do vazhdojnë të bien
    ashtu si para mijëra vjetësh
    ashtu si pas mijëra vjetësh
    madhërishëm si shpirti i shirave
    të palodhura si përjetësia,
    ditar prej uji i kohës,

    Ja, fleta që ka ardhur këtu
    dhe poeti Walt Whitman,
    Niagara vërshoi në vargjet e tij,
    Flokët e gjata dhe mjekrra e gjatë
    të bardha iu bënë si prej ujëvare.

    Katarakte vdekje ashtu si dhe jete,
    përmbytin kujtesën e pashkruar,
    që s’kuptohet,
    është plot me të papërsëritshmet,
    me ujë drite dhe ndjenje,
    me ujë agimi dhe natyre,
    me ujë takimesh dhe nate,
    me ujë dashurish dhe të syve të tyre
    që na shohin dhe nga qielli.

    Toka me Ujin vazhdojnë krijimin
    e asaj poemës së parë që s’mbaron
    ashtu si dhe ne.

    SHKRUAJ NJË PËRGJIGJE

    Ju lutem lini komentin tuaj!
    Ju lutemi shënoni emrin tuaj këtu

    Artikujt më të fundit

    KATEGORITË