Përktheu Kujtim Morina
Ditët
Për çfarë janë ditët?
Ditët janë aty ku ne jetojmë.
Ato vijnë, na zgjojnë
përsëri e përsëri.
Ato janë për të qenë të lumtur:
Ku mund të jetojmë përveçse në ditët?
Ah, përgjigja e kësaj pyetjeje,
të bësh bashkë priftin dhe doktorin
me palltot e tyre të gjata
duke vrapuar nëpër fusha.
S’ka rrugë
Qysh kur ramë dakord ta lëmë rrugën ndërmjet nesh
të shkojë drejt mospërdorimit,
i zumë me mur portat, mbollëm pemë për të zënë pamjen
dhe i lamë të gjithë agjentët e gërryerjes së kohës të lirë,
heshtjen, hapësirën dhe të panjohurit, kjo shpërfillje
nuk qe ndonjë zgjidhje.
Gjethet bien të pafshira, mbase bari kacavaret i pakositur;
Asnjë ndryshim tjetër.
Aq e pastër qëndron rruga, kaq pak e mbushur,
të ecësh asaj rruge sonte nuk do të dukej e çuditshme
dhe ende do të lejohej. Edhe pak të presim
dhe koha do ta bëjë të veten.
Të skicosh një botë ku asnjë rrugë nuk shkon
mes meje e teje;
Ta vështrosh atë botë që shfaqet si një diell i ftohtë,
duke shpërblyer të tjerët, është liria ime.
Të mos e pengoj është përmbushje e vullnetit tim
Ta pranoj atë, dobësia ime.
Ky të jetë vargu
Të luajnë mendsh, nëna dhe babai.
Mund të mos e kenë me qëllim por e bëjnë.
T’i veshin të metat që ata vetë i kanë
dhe pa shtuar disa të tjera nuk të lënë.
Por ata vetë janë luajtur nga fiqiri më parë
nga budallenj me kapele dhe xhaketa të vjetra,
të cilët gjysmën e kohës ishin qullacë, të vrazhdë,
dhe gjysmën tjetër në grykët e njëri-tjetrit.
Njeriu ia kalon mjerimin njeriut
dhe ai thellohet si guma e bregdetit.
Dil prej tij sa më shpejt të mundesh
dhe mos bëj fëmijë edhe ti ta përcjellësh.
Aubade*
Punoj gjithë ditën dhe jam gjysëm i dehur natën
Duke u zgjuar në katër në errësirën e frikshme, vështroj
Me kalimin e kohës, cepat e perdeve fillojnë e zbardhen
Derisa shoh cfarë ka me të vërtet aty gjithmonë:
Vdekja e paepur, një ditë e tërë më afër tani,
që e bën të menduarit të pamundur po si
dhe kur e ku do të vdes edhe unë.
Pyetja e vjetër: megjthatë frika e vdekjes
dhe të qenit i vdekur
vezullon rishtas dhe qëndron e më tmerron.
Mendja përhumbet nga drita. Jo me pendim
për të mirën e pabërë, dashurinë e padhënë
kohën e ikur të papërdorur –as në mjerim sepse
një jetë e vetme do kaq shumë kohë të ngjitet,
lirohet nga fillimet e gabuara, mund të mos ia arrijë kurrë
veçse në zbrazëtinë totale herdokur.
Zhdukja e sigurtë drejt së cilës shkojmë
ku do të humbasim përgjithmonë, Për të mos qenë këtu,
për të mos qenë askund
dhe shpejt, asgjë më e tmerrshme, asgjë më e vërtetë.
Kjo është një ditë e veçantë e të qenit i frikësuar.
Asnjë truk nuk e davarit. Besimi fetar përpiqej,
ajo brokadë e madhe me fije argjendi e kohës së shkuar
krijuar për t’u shtirur që ne kurrë nuk vdesim,
dhe gjëja e rrejshme që thotë: Asnjë qenie e arsyeshme
s’mund të ketë frikë nga një gjë që nuk e ndien, edhe pse
është pikërisht ajo gjë që i frikësohemi- as shikim, as zë,
as prekje, as shijim e as nuhatje, asgjë për tu menduar,
Asgjë që na lidh me të apo për tu dashuruar
Anestezia nga e cila asnjërit nuk i merren mendtë.
Kështu ajo qëndron mu në kufi të vizionit,
një turbullirë e vogël e pafokusuar, ftohje e përhershme
që ngadalëson çdo impuls drejt pavendosmërisë,
shumica e gjërave mund të mos ndodhin kurrë, kjo mundet.
Vetëdijësimi i saj shpërthen
me frikën e furrnaltës kur na gjen
pa njerëz ose pije. Guximi nuk bën dobi;
Do të thotë të mos trembësh të tjerët. Të qenit trim
nuk mban askënd larg varrit
Vdekja nuk është e ndryshme me rënkime sesa me durim.
Ngadalë drita forcohet dhe dhoma merr formë.
Qëndron e dukshme si një garderobë, çfarë dimë,
e kemi ditur gjithnjë, e dimë që s’mund t’i shpëtojmë,
megjithëse nuk e pranojmë. Njëra palë duhet të ikë.
Ndërkohë telefonat kërrusen, gati për të cingërruar
në zyra të kyçyra dhe e gjithë bota e ndërlikuar,
mokokëçarëse, e marrë me qira, fillon të zgjohet.
Qielli është i bardhë si argjila, pa diell
punët duhen bërë.
Postierët si doktorët nga shtëpia në shtëpi shkojnë.
•Aubade- një poezi ose pjesë muzikore e shkruar për mëngjesin e hershëm.
Paraja
Çdo tre muaj kështu, paraja më qorton:
përse më lë këtu të qëndroj fare kot?
Jam ajo që s’e ke pasur kurrë për mall dhe seks.
Ende mund të nxjerrësh diçka duke shkruar disa çeqe.
I shikoj të tjerët, çfarë bëjnë me të tyret:
Ata me siguri nuk i mbajnë në sëndyqe.
Tani kanë një shtëpi të dytë, makinë dhe grua:
e qartë se paraja ka të bëjë me të jetuarit.
Në fakt, ato na duhen të gjithëve, nëse heton:
s’mund ta shtysh rininë derisa të dalësh në pension,
megjithëse shtrëngon vidhën, paratë që kursen
në fund me një blerje t’i rruajnë menjëherë.
Dëgjoj tingëllimën e parave, si të shikosh nga lart
nga dritaret e gjata të reja një qytet provincial.
Lagjet e varfëra, kanalin, kishat e stolisura dhe rrëmbyese
në diellin e mbrëmjes. Është jashtëzakonisht trishtuese.
Mashtrimi
“Natyrisht se isha droguar dhe kaq rëndë sa nuk më erdhi vetëdija deri mëngjesin tjetër. U lemerisa kur e kuptova se isha e rrënuar dhe për disa ditë e pangushëllueshme dhe qaja si një fëmijë që do të vritej apo kthehej prapë tek tezja”—Mayhew, London Labour and the London Poor. (Ky pasazh vjen nga një grua e re që ishte përdhunuar, shënim i përkthyesit).
Megjithëse kaq e largët, mund ta ndjej brengën
e hidhur dhe e ashpër me nyje, ai të bëri ta gëlltitësh
drita e rastësishme e diellit, ritmi i shpejtë
nga zhurma e rrotave jashtë në rrugë, i mërzitur
ku Londra nuse përkulet në mënyrë tjetër
dhe drita, e papërgjigje, e gjerë dhe e gjatë
e pengon varrën të shërohet dhe nxjerr
turpin nga skuta. E gjithë dita vjen përtace,
mendja jote si një sirtar thikash hapet.
Lagjet e varfra, vitet, të kanë groposur. Nuk do të guxoja
të të ngushëlloja nëse do të mundja. Çfarë mund të thuhet,
përveç se vuajtja është e përpiktë por
kur bëhesh rob i dëshirës, leximet dalin të gabuara?
Sepse vështirë të të shkojë mendja
se ishit më pak e mashtruara, mbi atë shtrat,
sesa ishte ai, duke u penguar shkallëve pa frymë
për të shpërthyer në garsonieren e shkretë për pak rehat.
Kositësi
Kositësi ndaloi, dy herë; duke u gjunjëzuar,
gjeta, tha, një iriq të ngecur në teh të kosës, të vrarë,
kishte qenë në barin e gjatë.
E kisha parë atë më parë dhe madje ushqyer njëherë.
Tani e kisha copëtuar botën e tij të patrazuar
në mënyrë të pandreqshme, Varrimi nuk sjell dobi.
Mëngjesin tjetër unë u zgjova, ai jo.
Dita e parë pas një vdekjeje, një mungesë tjetër.
Është gjithnjë kështu; duhet të jemi të kujdesshëm
me njëri-tjetrin, duhet të jemi të sjellshëm
kur ende ka kohë.
Pemët
Pemëve po iu dalin gjethet
si diçka që sapo nxjerr fjalë;
gonxhet e sapodala zbuten dhe hapen,
e gjelbra e tyre është një lloj brenge.
A vjen kjo ngase ato po rilindin
ndërsa ne po plakemi?
Jo, ato vdesin gjithashtu.
Rrengu i tyre i përvitshem të rinj për t’u dukur
është i shkruar poshtë në rrathët e trungjeve.
Megjithatë edhe kështjellat e pamposhtura lëkunden
çdo maj në trashësinë e tyre të plotë.
Viti i kaluar është i vdekur, duket se thonë,
fillo rishtas, rishtas, rishtas.
