Përktheu Qerim Raqi
ANKTHI, ANKTHI ËSHTË
TRASHËGIMTARI IM
Ankthi, ankthi është trashëgimtari im
plaga ime në fyt,
britma ime e botës
Tani ngurtësohet shkumbë e qiellit
në dorën e madhe të natës
tani ngrihen pyje
dhe lartësi të ngurta
shterpe drejt qiellit
drejt hapësirës
së tkurrur qiellore
Unë kërkoj me duar në këtë hapësirë të errët
ndjej tehun e mprehtë të shkëmbit në gishtrinjtë e mi
unë i rjep gjak duart e mia, të ngritura lart kah leckat e ngrira të reve
Ah, unë i gërryej thonjët
unë i gërvisht duart e mia deri në plagë, e dhembje
nëpër male e pyje të errëta,
nëpër hekurin e zi të qiellit
dhe nëpër tokën e ftohtë.
Ankthi, ankthi është trashëgimtari im
plaga ime në fyt,
britma ime e botës
KUSH KALOI PRANË DRITARES SË FËMIJËRISË SIME
Kush kaloi pranë dritares së fëmijërisë sime
dhe la frymën aty
kush kaloi nëpër natën e thellë të fëmijërisë sime
që ende është pa yje.
Me gisht vizatoi një shenjë
në xhami e mjegulluar
me butësinë e gishtit të tij,
dhe vazhdoi tutje në botën e mendimeve.
Më braktisi
përgjithmonë.
Si mund ta shpjegoj këtë shenjë,
shenjën e avullt nga goja e tij
Qëndroi aty për një çast, por jo mjaftueshëm
që të mund t’ i jap një shpjegim.
Përjetësia e përjetësisë nuk do të mjaftonte për të shpjeguar.
Kur u zgjova në mëngjes qelqi i dritares
ishte krejtësisht i kthjellët
dhe unë e pashë botën vetëm ashtu si
është.
Gjithçka më dukej e huaj
shpirtin e kisha përplot vetmi dhe shqetësim
matanë xhamit.
Kush kaloi pranë,
pranë natës së thellë të fëmijërisë sime
dhe më braktisi
përgjithmonë.
ZEMRA IME ËSHTË NJË VETURË
Zemra ime është një veturë që këlthet natën.
Unë ulem dhe dëgjoj se si lëvizë nëpër errësirë dhe përmes qytetesh që shkëlqejnë si xhevahirë të dendur.
Më në fund e shoh tek më pret,e zezë dhe e zbrazët, pranë portës sime. Unë qëndroj në dritare dhe e shikoj fshehurazi, është e vërtetë,
Por unë e dërgoj dikend poshtë duke i thënë: nuk e kam porositur këtë veturë, nuk e kam kërkuar zemrën time.
Dhe përsëri qëndroj vetëm. Dëgjoj një veturë që lëvizë nëpër errësirë dhe dritë.
ZBUKUROHET VENDI KU KALON TI
Zbukurohet vendi kah kalon ti
toka, shtegu, bregdeti që ti e ndjek,
gjithçka duket se ndriçon, gëzohet,
çdo gjë që të sheh ty
Vallë a mund të gëzohet toka
se dikush ecën mbi të,
që shkelë mbi të,
që e do?
Mos më pyet mua. Unë shoh vetëm imazhin,
sesi të mbështjellë
ngrihet mbi tokë
sikur toka të buzëqeshte.
Shkel aty ku gëzohen duke të parë të lumtur.
Por shkel butë
me mendimin se të duan.
GJITHÇKA DO TË HARROHET
Gjithçka do të harrohet. Të gjitha fatet njerëzore
do të zbresin poshtë shkallëve të shkumëzuara të harresës
për t’ u shuar në errësirën e fundit.
Ghithçka do të shuhet. Tragjedia do të marr fund, skena ndriçuese do të shuhet, të gjithë yjet në qiell që kanë parë ngjarjet e tmerrshme të dramës,
të pakuptimtë dhe të varfër me ligësinë e saj
Skena e zbrazur, dekoracionet e ndyra
dhe shpata e vogël helmuese që njerëzit e kanë përdorur kundër njëri-tjetrit e hedhur në plehëra.
Harrimi, heshtja. Asgjë për t’ u kujtuar.
Askush s’ mund të kujtojë.
Zbrazëti.
Ishte kjo e tëra?
Nuk e dimë
* * *
Me sy të mplakur shikoj të shkuarën.
Gjithçka është e largët.
Një rrugë me kalldrëm,
me qetë e lodhur mbrëmjes që kthehen në stallë,
një qerre e ngarkuar, një gjurmë e rrotës së vjetër, dera gri e hapur e stallës
me dritë në njëren dritare
Livadhet rreth përroit
mjegulla mbi ujin e errësuar
Përse e kujtoj këtë? Çfarë ka të bëjë kjo me mua?
Jeta ime shkoi shumë larg
në një kohë tjetër. Si një botë tjetër.
Dhe tani gjithçka shkon kah fundi
s’ka rëndësi
ku ka lindur njeriu
ku ka filluar jeta e tij
për të përfunduar pastaj portave të vdekjes
çfarë do të thotë kjo?
Një rrugë me kalldrëm,
një qerre e ngarkuar, një gjurmë e vjetër rrote
Shpirti im është përplotë varfëri mbrëmjesh
dhe nga ndriçimi i fanarit të vjetër të ahurit
kur flinin shtazët në gjumë të rëndë.
Pastaj bartej drejt shtëpisë
dhe ndriçimi regëtues mbi hyrje të kopshtit që nuk është më
dhe dëgjohet shkalla e thyer nga një njeri i vdekur qëmoti
Gjithçka është shumë e largët.
Shpirti im është përplotë varfëri mbëmjeje
dhe nga ndriçimi i fanarit të vjetër të stallës
në hyrje të ahurit që nuk është më.
Shpirti im? Çfarë ka të bëjë shpirti im me këtë? Me livadhin përreth përroit.
Shpirti im është i përzgjedhur për të kërkuar largësitë,
gjërat e fshehura, të shtegëtoj nën yje.
Një rrugë me kalldrëm, një qerre e ngarkuar, një gjurmë e vjetër rrote
* * *
Me duart e bëra grusht dëgjojmë fjalët,
fjalët e mëdha të pakuptueshme për shpirtin e njeriut,
me grusht pranë një tavoline të vjetëruar
ku muzgu ka ikur, një libër i vjetër
është vënë aty në qetësi, në qetësinë mbitokësore.
Një yll nga një vendi i largët qëndron mbi çatinë e ahurit nga lëndina e të vdekurve
në mbrëmjen e vjeshtês së vonë.
Aty hyn dikush me hapa të rëndë
dhe e lëshon fanarin aty tek dera
dhe depërton në shkëlqimin e hënës.
Tani nuk mungon askush.
Por të gjithë janë të vdekur.
Edhe ata jetuan nën shkëlqimin e hënës
kur përfundonte dita e tyre e rëndë nga puna
Së bashku uleshin në atë shkëlqim të qetë,
një yll i vetëm- jo, i të gjithëve, i të gjithëve.
Së bashku…
Pranë një tryeze të vjetër.
Me duart e mëdha të lodhura.
Përse e kujtoj këtë? Çfarë kam unë me këtë?
* * *
Shpirti im, digju i vetëm në zjarrin tënd të errët!
Një i huaj jam unë, u linda i huaj.
Akoma një i huaj në vjeshtën e jetês sime.
Me sy të mplakur e shoh të kaluarën.
Prej nga vijmë? Çfarë është shpirti ynë?
Një mjegull mbi errësimin,një ndriçim fanari, ylli?
Me dorën në syrin tim të mplakur, që dikur ishte i një fëmije-
… kopshti i të vdekurve
në mbrëmjen e vjeshtes së vonë.
Aty brenda hyn dikush me hapa të rëndë,
dhe e vë fanarin pranë derës
dhe depërton në shkëlqimin e hënês.
Tani mungon dikush…
Përse e kujtoj këtë?