More
    KreuLetërsiBibliotekë"Enciklopedia e mërgimit", poezi nga Entela Tabaku dhe Shqiptar Oseku

    “Enciklopedia e mërgimit”, poezi nga Entela Tabaku dhe Shqiptar Oseku

    acculturation

    A series of changes in cultural mores (ideas, words, values, norms, behaviour, institutions) resulting from direct and continuous contact between groups of different cultures, particularly through migratory movements or economic exchanges.

    sa herë kam shëtitë kështu
    buzë këtij lumi
    kam pritë me iu shkri akujt
    dhe ia kam ndjekë rrugën
    kam luejtë me fëmijët
    jam puthë
    jam ulë dhe kam lagë kambët
    jam përkulë me ia dallu fundin e errët
    u jam afru rosave të egra
    (me xhepat mbushë me bukë)
    dhe pa dashje i kam trembë
    ato dhe pleqtë
    që u druhen të huejve
    kam ecë
    kam ecë
    dhe ia kam mbërritë derdhjen
    ia kam gjetë vendet ma të bukura
    dhe jam kthy gjithmonë
    po asaj udhë
    përpjetë
    kam mbledhë
    çka ka mbetë

    dhe rrjedh
    rrjedh gjithmonë
    një lum tjetër
    përbri

    alien

    A person who is not a national of a given State. See also foreigner.

    unë nuk jam si gratë e këtij vend
    por unë nuk jam ma as si gratë e vendit tem
    unë jam ai akrobati që pa rrjetë mbrojtëse
    me një shkop të gjatë balancon mbi tel
    mbahem per vedi e per çfarë kam në duer
    si gratë në mërgim
    gjithmonë në kapërcyell
    gjithkund e huej

    border

    A line separating land territory or maritime zones of two States or subparts of States. See also green border.

    Punë. Shtëpi. Fëmijë që rriten.
    Agjendat e mbushura.
    Por rreth nesh, në horizont, të njëjtat reliefe
    si për breznitë para nesh.
    Kam frikë se kemi keqkuptuar gjithçka tmerrshëm.
    Nën mua, thellë nën këmbët e mia, i njëjti dhé
    i durueshëm si gjithmonë.
    Më pret qetësisht ta mbaroj turnin.
    Në punë. Në përkëdhelje flokësh të vogla.
    Me timon, në kapje ngërçi.
    Ti shikon orën. E di, ndihet sikur jemi në zeitnot.
    Unë nuk e di si e ballafaqon ti vogëlsinë tënde të paskajshme.
    Por unë për vete
    tërë jetën kam lidhur nyje me penj të ndryshëm.
    Dashuri. Besnikëri. Detyrë.
    Kanë qenë turli ngjyrash, për turli njerëz.
    Dhe ajo që më shtyn në afërsi lidhëse është kuptesa
    shpesh herë e ndërdijshme
    se e kemi vetëm njëri-tjetrin: se askush prej nesh
    s’do të kthehet më kurrë
    në shtëpi.

    checkpoint

    A location (on the land border or at an airport or seaport) where persons are stopped by border officials for inspection and clearance, in order to enter the State. See also, border crossing.

    Tabela orientuese. Doganierë.
    Sy që vëzhgojnë 24 orë.
    Mure të larta porta të ndryra me shtatë lloza
    për njerëz në nevojë.
    Por le ta themi- një portë e veçantë hapet
    për turistë e tregtarë. Si gjithmonë.

    S’ka ndryshuar gjë në kufi që nga zanafilla.

    Shtatë qytetet e arta Ur Uruk Troja
    të gjithë ngritën mure të larta me shumë porta
    para se të firoheshin.
    Le ta themi- Ky kufi
    do të jetë vrasja e gjithë species.

    E pra, mund të dukej krejt ndryshe.
    Do të mjaftonte si tabelë një fun buke i drunjtë
    me bukë e krypë përmbi.
    E një melodi.

    Kështu këndojmë ne në këto troje, motër.
    Kështu ndihet ahu, vëlla.
    A ka të tillë nga ju?

    Por jo. Tabela orientuese. Doganierë.
    Sy që vëzhgojnë 24 orë.
    Ndërsa vijëndarja e vërtetë ndodhet gjithmonë
    në trojet e brendshme të origjinës:
    një prind me fëmijën mbi supe është
    kufiri më i shenjtë.

    Sa herë i kemi braktisur ata?

    Le ta themi: në luftëra e skamje
    nuk shihen kurrë fëmijë mbi supe prindërish.

    Le ta themi: prandaj kemi doganierë.
    Kamera. Sy që na vëzhgojnë 24 orë.

    Me paratë që derdhim për siguri
    të gjithë duhej të ndiheshim më të sigurt.
    Por nuk jemi.

    discrimination

    A failure to treat all persons equally where no objective and reasonable distinction can be found between those favoured and those not favoured. See also xenophobia.

    fjala jeme
    ka tingull të huej
    edhe në shkrim
    shkon e lidhun për emën
    tem
    si theks i padukshëm
    që thirret ndër germa
    mbush armë mosbesimi
    që presin me iu shprazë
    në rastin ma të parë
    dhe fjalës teme
    i duhet me buzëqeshë
    paqtueshëm
    edhe me shkrim

    emigrant

    A person undertaking an emigration. See also immigrant.

    mërgimtari nuk rritet
    në kthim asht gjithmonë fëmi
    qilimi i kuq e josh njëlloj me u rrokullisë
    në thakët e ngrohun
    prej diellit
    mërgimtari nuk plaket
    në kthim asht gjithmonë rini
    bregu i liqenit e josh njëlloj me u dashtë
    në gurët e ngrohun
    prej diellit
    mërgimtari nuk ndryshon si të tjerët
    koha i ndalet qilimash e gurësh
    kërcen hopthi nga viti në vit
    ndër javë të ngrohuna
    prej kthimit

    family members

    In the broadest sense, the group of persons descendant from a common ancestor and tied together by marriage or filiations. See also child, dependant, derivative applicant

    u rritën fëmijët
    çdo darkë diskutojnë politikë
    unë ende u kontrolloj mbarimin e pjatave
    kurse ata:
    qoftet janë shenja të qarta politike të djathtë
    sallata manifest i hapun i politikës së majtë
    ekstremistët janë ato erëzat që futa pa leje
    në patate
    ose edhe ma keq
    uji në shishe që paskam hedhë
    në limonatë

    u rritën fëmijët dhe ndiejnë në ajër
    se rrita e tyne asht një aksion politik
    gjella e gatueme prej tjetërkujt të mban bebe
    me u rritë asht me shtru bukën tande
    në tavolinë

    integration

    “Integration” can be defined as the process by which migrants become accepted into society, both as individuals and as groups.

    tash buzë rrugës teme
    asaj ku shkoj çdo ditë
    nuk lypin ma andrrat e rinisë
    mbështjellë me letër dhuratash
    “nesër bahet mirë
    të huejt bahen vendas
    vendasit bahen të lumtun”
    tash buzë rrugës teme
    asaj ku kthej çdo ditë
    lypësat lypin bukë dhe ajër
    mbështjellë në gazeta
    ”bota u prish
    të huejt po na e lypin vendin
    andrrash”
    tash buzë rrugës
    teme?
    asaj ku lyp çdo ditë

    Jus soli

    The rule that a child’s nationality is determined by its place of birth (although nationality can also be conveyed by the parents). See also jus sanguinis.

    ne që i lindëm fëmijët nëpër botë
    aty ku nuk ka kuadrate të njohuna
    ku nuk përkulesh harrueshëm mbi foshnjë
    ku ke guxim me ia kthy shpinën veç djepit
    ku qëndron drejt dhe vrojton
    ne mësuem të rritemi me ta prej fillimit
    ta shohim botën përtej supit tonë
    t’i kacavaremi vedit mbi krye mandej
    e t’ia lidhim flokët për qiell

    ne që i lindëm fëmijët nëpër botë
    e dimë se bota nuk ka kande
    sillet e përsillet
    rrumbullak

    green border

    Term used to describe a State’s land border between checkpoints. See also checkpoint.

    Mërgimi sonte është një plak që shëtit qenushin nëpër një park të ndriçuar nga drita të verdha. Kapele, syze, bastun, këpucë të përshtatshme për moshën. Një shi i imtë mbi dëborë. Mbi kokë mbretëria e errësirës së gjithmonshme.

    Bulevardi i parkut ka mështekna në dy anët që tundin degët si flokë të një gruaja në një poezi të cc cummings. Plaku ndalet. I shikon, e në sy i ndizet një shkëlqim i vjetër.

    Qenushi ngre këmbën e pasme. Shurra i lag bar të vdekur.

    Kur e mbaron, ndalet dhe shikon të zotin.

    E di filozofi im, i thotë plaku, e di që është kot ta mendosh atë grua, kaq vite më vonë. Flet në theks të huaj por qenushi e kupton. E di edhe vetë. Por këto degët e mështeknave më hutojnë gjithmonë.

    Qenushi kthen kokën nga rruga.

    Vazhdojnë shëtitjen ngadalë, pa vërejtur një burrë të mbështetur tek hija e një lisi. Ai pret pak sa të largohen dhe nxjerr celularin, e nis të shkruajë. Mërgimi sonte është një plak që shetit qenushin nëpër një park të ndriçuar nga drita të verdha.

    refugee

    Persons who flee a country because their lives, security or freedom have been threatened. See also de facto refugee, displaced person.

    Ne mbiemrin e kishim muti
    Më tha Ismaili çami plak
    Ik or çam muti këtej
    Ik or çam muti andej
    Edhe tash na thonë njësoj
    Ja kosovarët e nxuarën me luftë
    Pse s’shkoni edhe ju të luftoni
    Po kërkoni të na vini flakën neve
    Kështu or bir na ndajnë
    Në Ne dhe Ju
    Edhe fëmijët që na lindën këtu në Shqipëri
    Pale më neve pleqve të fishkur
    Kur na rripnin ato pak që kishim
    Na quanin budallenj
    Tash kur rrimë mënjanë na quajnë të pabesë
    Askush s’na e shtrin një dorë
    E kur ndihmojmë njëri-tjetrin egoistë na thonë
    Ne kurrë të mirë nuk bënemi
    Çamë muti qemë e çamë muti mbetemi
    Për jetë e mot
    Për të mbijetuar mpihemi
    Shndërrohemi në gurë
    Unë ka dy vjet që nuk shoh
    Ka tre vjet që nuk dëgjoj
    Mbaj mend veç tre orë
    Shyqyr ju o bir që patët fat
    e u kthyet në trojet e lashta
    Guri rëndë peshon vetëm në vend të vet
    Kështu më tha Ismaili çami plak
    Vajza ime e lindur në ekzil që dëgjoi Ismailin
    fshehu fytyrën
    në kraharorin tim

    SHKRUAJ NJË PËRGJIGJE

    Ju lutem lini komentin tuaj!
    Ju lutemi shënoni emrin tuaj këtu

    Artikujt më të fundit

    KATEGORITË