More
    KreuLetërsiBibliotekë"Shtegu apalash", poezi nga Shkëlqim Çela

    “Shtegu apalash”, poezi nga Shkëlqim Çela

    Midis Columbus dhe Amsterdam-it në 74-ën

    1.

    Në xhamishtet anë udhës po pushojnë krokodilë,
    sytë s’u duken nën kapakët se po vdesin, se po flenë,
    se po rrojnë e s’po tregojnë nën ujëngrohtën që s’lëviz,
    futur bishtat midis tokëzash dhe në zava ngecur luspat,
    gërma-numrat rreth e rreth nuk e thonë gjithë të vërtetën,
    jo se s’duan, por se s’mundin që të duan pa u zgjuar,
    mahmùr gërmat rrjedhin muresh si një zift që po kthen mendje,
    si qyteti që për avull bëhet gati t’avullojë
    si një re e bardhë vapori që do niset për s’diku,
    të mbushë qiellin plot me re dhe me avuj metropolesh,
    diku lart që të takohen Roma, Praga dhe Tirana,
    të ngarkuara me gjuhë mbi ca pllaja pavetore
    shkrepëtimën eks ta kthejnë e të bien si një shi
    në pavende e askunde, një qytet të ri të mbjellin
    me rrebeshet e pasditës…

    2.

    Ca gëzime prej hienash lanë karkasa prej sedanësh,
    gjak i hijes me rrëkeza gri mbi lulet ja po thahet,
    kore’ hijes ngadalë bie dhe me dregëza mbushet rruga
    gati për të reja plagë, tokmakë hapash të parreshtur
    trotuarëve që rrëshqasin të lëkurtë kundër ecjes,
    kalimtarë të njëjtë baresin, venë pa shkuar, shkojnë pa ikur,
    ndërsa mua s’më merr rrjedha, se kam mbirë si dru pahiri,
    anë rrugës që të shoh mos ti vjen e mos ti shkon,
    mos një njomë më dërgon,
    por kjo rrugë kursen inxhitë, i mban ndryrë me krokodilë
    e qen racash të xhan xhinit dhe qepenet e pasmuzgut,
    koka fati, flokë dyshimi, trungje sjell një lumë i ngurtë,
    si proverb kinez një bregu e kap çastin siç më kap,
    me faninë tënde të vjetër, gjerdan perlash në qafë ujku,
    valëvì mëndafshi verdhur nëpër ditë më të mira
    ku unë s’qeshë, por ku do desha që të isha posi kulpra
    mbi një mur të ftohtë mosdashjesh,
    gishta-gjethet duke prehur para se t’mi presë era,
    tek ti shkon duke ikur, i zgjas krahët pa dobi,
    gijotin’ e qoshit k’puti fillin tënd, vëthin e gjatë
    filigram mbi karrotidë, dhe sedefi yt rruazash
    firon xhepave të udhës,
    humbje’ dekretuar trungut tim prej rrapi për fermane,
    s’të ndjek dot, mallkim i drurit, fort më mban lidhur për dheri.


    Kafene e NYU-së

    Kafene e NYU-së ku kuptova të plakurit
    Në mes të ca studenteve që dot s’u vardisesha,
    Gjermë atë çast më duhej veç të doja,
    Syri filxhan më pa në sy:
    Je ende i pëlqyeshëm, tha,
    Çfarë ke?
    Si i dënuari kapital gjellën e fundit 
    Doja edhe një dashuri të lehtë, 
    Ku si lumturia dhe trishti
    S’ta kanë seriozisht,
    Ajme, qe vonë,
    Një bordero më kish futur në kllapat e veta,
    Kufizë të varur nga të tjera kufiza,
    Tani kish vetëm mërzi të vërteta
    Matematike
    Dhe parvaze që kuptonin
    Uritur për bërrylat e tu,
    Mëllaga që aq mirë dinin të dëgjonin.
    Starbucks i NYU-së
    Që gjithë karbonet m’i gjysmëzbërtheve,
    Më dëfteve gjysmën e jetës,
    Ajme, atë më të bukurën!
    Kafene e NYU-së ku kuptova të plagurit.


    West

    Një han i mbuluar nga pluhura mikash,
    Sini e hënës pjerrur
    Derdh një rërë sedefe,
    Kaktusë të habitur me çudi prej plaku:
    Të thatët u ftoh
    Dhe eshtra e savanës është krisur diku.
    Jakia rrjedh e çelët në përrenj bizonë,
    Është vonë, është vonë.
    Kjo rrafshnaltë ngjan si Kolorado kështu,
    Veç vjen ca më e hequr.
    Karvane me allçi të ngrira anë shuajsh,
    Si imitim dëbore,
    Nuk duan të ndalojnë.
    Në parvaz dritareje një muri pjesor,
    Se dhome, se avllije,
    Një mëllagë plastike bleron e paepur:
    Kësaj here qytetërimi pat metropole gri,
    Dhe metafora ujëse.
    Shoh si ikin format,
    Përmbysjet e mëdha
    Vijnë dhe si pragje hanesh
    Ku nuk bujt njeri,
    Besoj në katastrofat – madhështi prej gunash
    Përmbi evolucion,
    Në kohën mbledhur shuk
    Flakur pa kujdes,
    Si tash e padobi.
    Avionet janë pa kthim,
    Koha plak më shpejt
    Një pleqëri të thatë, si pyetje pa vend.
    Emrin? Ljapunov.
    Hanxhiu është dyshues. Priste Çehov.
    Një katastrofë pa rus
    Nuk është katastrofë.
    Arratitë të gjitha
    Drejt zonash kohore,
    Bizoni i fundit mbetur këtu
    Na përket me rusin
    Plot me histori
    Që vlejnë të rrëfehen
    Një herë të fundit.
    Edhe pse, a mbase shi sepse,
    Në gjuhë të pakuptueshme.


    Shtegu apalash

    Në Blue Ridge Mountains, ku nisin malet,
    Djaloshin tek rripat shtrëngoi unë pashë,
    Po nisej për rrugën me muaj të gjatë,
    Po nisej Shtegut Apalash.

    Do ikte në këmbë udhë e pa udhë,
    Vetëm me drurët dhe zogjtë larashë,
    Po nisej djalosh të soste si burrë,
    Po merrte për Shtegun e gjatë Apalash.

    Doja t’i thosha kujdes e këshillë,
    Por diç më mbajti dhe gjë nuk i thashë,
    Unë udhë në jetë kisha bërë shumë,
    Po jo ama Shtegun pa fund Apalash.

    Kur dola në botë u shfaqa viktimë,
    Të zgjoja keqardhje, mëshirë, Karitas,
    Argasur rrugicash me mure të grirë,
    Por jo ama Shtegut të gjatë Apalash.

    Mësuar të shaja mexhlis-shoqërinë
    Isha, dhe zyrat e shtetit abrash,
    Në mbrëmje tek ktheja shaja shtëpinë,
    Ama s’flija nën yje dhe pyje përjashtë.

    Për këmbët e lagura doja mangall,
    Për gjumin viran rrëfenjë të avashtë,
    Kur e kur zëmekur e kur e kur tellall,
    Bir thashethushi e bir-llafe-grash.

    Bir në zarin pafat nëpër tavlla
    Duhani, lektisur për kollën e vrazhdë,
    Në pragje veremi, ankim e pallavra,
    Ripërtypës kuitjesh mbi kashtë e nën grazhd.

    Lidhëse nuk kisha të shtëngoja këpucë,
    Çizme marshimi e rripa të trashë,
    Një sprovë të ndershme që në qofsh burrë
    Përshkoje i vetëm Shtegun Apalash.

    Nga vendi me forë se vija u mburra, 
    Ku ferrit i bien, siç thonë, pash më pash,
    Ku veç mbijetohet, por kund s’mbërrin kurrë,
    Si burrat e bërë Shtegut Apalash.

    Doja të lidhja kapistall e ushkure,
    Çantën e shpinës, udha-mbarë e mirë-ardhsh,
    Veten ta masja me vlerë lëkure,
    E tëmthi e zemre Shtegut Apalash.

    Më mbajti një fre, një thinjë e surdinë,
    Një zgjedhë e vjetër prej kau balash,
    Një pendë qe që tërheqin një këmbëz martinë,
    Dyfeku i plasur, patickë a kallash. 

    Në Blue Ridge Mountains, ku nisin malet,
    Veten që dot s’u bëra unë pashë,
    Po nisej për rrugën me muaj të gjatë,
    Po nisej Shtegut pa fund Apalash.


    Pier i – Upper West Side

    Një lule’ rrëzuar
    Po rikthehet në degë… oh jo!
    Ish një flutur e bardhë.
    (Moritake)

    Statujë e lirisë pishtarin
    shuan në ujëra të kripur,
    në klorure botësh prish magji të zeza.

    Të mbytet kjo hënë mbi Hudson pa të iki;
    ndryrë mes brigjeve brerës të shteteve ujët
    valëza llurbe si fjalëza turpe përvjel;

    lëpin këmbët hamalle përveshur në gjunj të urës
    që lëkundet mbi valët e shtangëta,
    një rrugë e egër fluturon mbi krye –
    duket po ndërrojnë stinët në Riverside Drive.

    Ngjyrën e sotme të Empire State Building deshifrojmë,
    argjendin e reve tej mbi Harlem…
    Çudi si bie nata mbi gollgane gurësh ciklopikë e s’vritet,
    në qiejt e rrokur nga llërë të xhamta
    shuhet pa mbarim një mall i zbehtë prusie.
    Bluja na shkon me keqardhjen flu.

    Pista ecën penduar në det si krah pa qafim,
    unë plotës i saj, përqafim pa krah.

    Në ka një çështje, ajo është gjithnjë diku gjetkë:
    erdhi një muaj mes shkurtit dhe marsit,
    koha që duhej t’ishim të arrirë,
    edhe qemë,
    si fjalia e qëlluar në një lajm të djeshëm.

    Versaja feks ndërsa myk i mërzisë përthith bodrumet.
    Sheshet na përkisnin shkretisht,
    si stok i keq u rrëgjua luks’ i vetmisë,
    flori i nxirë që nuk e mban premtimin çdo perëndim.

    Harresa ia behu si Mikelanxhelo i lodhur,
    qytetin e mbushi monumente;

    pranë pa prani, një kafe të fortë
    si për mjeshtër, o për vaki,
    si kur vdes njeri.

    Ajo globin shkuli nga rreth i Kolombit,
    statujën e radhës e nguli aty,
    dy fasha drite nga sytë e hienës
    e fshikën që prej hyrjes qeshire të Parkut Qendror.

    Xhadë mermeri! Murmur sytë.
    Mbi dashurorët e thjeshtë në pikëpjekje
    hedh shikimin e vrerët nga ligësi e cmirët
    e gurit në zemër.


    Leaving Los Angeles

    Më tej se atje nuk kishe ku shkoje
    Pa ndërruar univers dhe specie.
    Avioni largohet si bleta nga lulja e kaktusit.
    Katër korda qiellore kaptuar do mbetet pas diku në ije të dheut
    Përskuqur si gjak a rubin,
    Shumë luksoz si plagë dhe shumë plagë si luks, LA.


    New York State of mind

    Lokomotivat tona u nisën në drejtime të kundërta
    Duke djegur qymyr të zi.
    S’kish nevojë për gjeometri joeuklidiane:
    Tre këndet e pubisit nuk bënin 180 gradë.
    Orët e bukura
    Të dikurshme,
    U strukën
    Hebrenj të trembur postpubertarë
    Që shkruanin ditarë.
    SS shfaqej në shqip mohim i mohimit,
    Dialektike çizmesh binomiale.
    Në pikëhyrjet
    E shpirtit,
    Mbyllur me trarë të rëndë sedrash,
    Kujtimet, hileqarë,
    Bënin doganierë të korruptuar.
    Nga sqetulla e dimrit
    Shpërtheu
    Pranverisht një nespull,
    Por unë qeshë i lodhur,
    Një re shtatzënë,
    Krah i mollës në vjeshtën e vonë,
    Afishe e një filmi të vjetër që nuk e heq kush,
    Trupi i një rrugice nate
    Që don të flerë, po sytë e pellgjeve s’e lënë.

    Postë e parfumuar? Jo më. Pres letra me antraks.
    Shakatë nuk shkojnë si kostume Charitas-i:
    Si mund të ngrihesh kur Dou Xhonsi ulet?
    Molla e Madhe që bie
    Zbulon
    Veç rënien e lirë
    Gravitacionale të bursës
    Sot;

    Uashingtoni dhe viagra bëhen shoqërim idesh.
    Shakatë vazhdojnë më pavend se këshillat e Suz Orman-it:
    Të pabesa vajzat dhe aksionet.
    …E megjithë fushatën anti-abort kjo ditë dështoi,
    Era mbledh retë e përflakura rrëmujshëm
    Si pastruesja e klinikës kirurgjike garzat e përgjakura,
    Fletushkat e fushatës zgjedhore,
    Aksionet e zhvlerësuara
    Që nesër do zhvlerësohen prapë,
    Ta bëjnë të sotmen dështake
    Sukses
    Para mynxyrës që vjen.

    Mori bursë, moj mizore,
    Shumë u duke, pak na dole,
    Kurvëzohen bakshishet për kamarierët,
    Bujaria tek e fundit s’qenkësh karakter por ekonomi,
    Distrikti financiar merr befas diçka armiqësore
    Në rrugicat as drejtvizore, as numerike, po me kalldrëm
    Të kohëve kur Ingliterra ish Mbretëreshë e Detrave.
    “Sa e mbajti lulja erën
    Aq e mbajti stoku vlerën”,
    Askush nuk këndon,
    Gavroshi nuk dinte inglishtet,
    Thjesht një këngë e vjetër gabelësh
    U përkthye nga googlat e trurit:
    “Sa e mbajti bari vesën
    Aq e mbajti jevgu besën”…
    Oh, një stok të zhvlerësuar
    Vërma mbi të çarën e zemrës
    Për leukoplast.

    Çdo urë bëhet një mundësi për arrati,
    Jo për bashkim.
    Dhe sa paskam nevojë për arratisje!
    Sidomos nga kujtimi yt
    Numizmatik,
    Që dot nuk e zhvlerësoj
    Me gjithë grykësinë time
    Egoiste,
    Edhe pse dashurinë ta besova
    Si kredit të keq.

    Çdo krizë kujton se është epokale,
    Ja si më mbështjell natë e tetorit,
    Jorgan i zi,
    Stavë mbytëse;
    Epokale – ja,
    Pas kohës tënde
    Me skllavëri,
    Zinxhirë përkushtimesh,
    Behu mesjeta
    Me robëri malli,
    Mbasdite feudale,
    Kulla ngujimi e manastire guri,
    Ku krenitë i ruheshin
    Dobësive gjakse;
    Pastaj kapitalizmi
    Qartësoi:
    Prangat – e vetmja pasuri
    E vlerë për t’u humbur;
    Pa vargonj malli –
    Zero komuniste,
    Postmoderniste,
    Flokët lyer me sarkazëm
    Të ngrirë
    Antigravitacioniste;

    Arratisem
    Të t’harroj
    Në dhomën e motelit të parapëlqyer
    Diku në upstate,
    Gazeta është e djeshme
    Mbi komo,
    Dhe vajza është e djeshme,
    Mbi kanape,
    Lajme të shtrydhur,
    Gjoks i lexuar,
    Magma u ftoh,
    U ngurtësua
    Në shtrat granitik,
    Çarçafët të shtangët vrasin bërrylat dhe gjunjtë,
    Gjithë pikat inf(l)ektive të trupit,
    Ndërsa dysheku është shkëmbi amnor
    I gjithë të këqiave
    Tokëformuese.

    Shije dheu acid.
    Ndaloj një taksi,
    Të sëmurë me verdhëz,
    Veç që t’i përgjigjem me mllef pyetjes “për ku”,
    Al Paçino dhe Migjen
    Njëkohësisht:
    To Hell!
    E di që jam vonë për atje
    Si pasagjeri me xhetleg
    Që s’kupton kush ia vodhi orët,
    Ato orët
    Që duhej t’ishin të lumtura
    Pikërisht ngaqë u vodhën.

    SHKRUAJ NJË PËRGJIGJE

    Ju lutem lini komentin tuaj!
    Ju lutemi shënoni emrin tuaj këtu

    Artikujt më të fundit

    KATEGORITË