Heshtja jote asht sa qielli i thellë. Ajo po më mëson me e kuptue humbjen time. Tash që dielli u shue dhe ra terri, fjalët e tua të dikurshme janë yje të natës…
Sa e sa herë u përplasa në mëdyshje cila je Ti: ajo që e bukur asht me e pa dhe bukuri përhap ngado që ecën rrugës, apo ajo që nga të gjitha pjesët e trupit shfaq bukuri të cilën e dëshmon esenca e bukurisë sate në trupin e dashtun për mue? Apo, unë vetë e kam krijuar pamjen tënde të cilën e due? Cilën pamje me e ndërtue n’këtë shkrim? Atë pamje me të cilën mundet me t’njoftë gjithkush? Apo këtë pamjen tande që unë e ruej thellë në shpirt dhe që asht vetëm imja? Apo këtë pamjen tande, mbi të cilën ka ra heshtja e randë e së panjoftunës?
Në netët e gjata të vetmisë së shkrimit për ty, unë e krahasova me pakufi secilin detaj tandin me vajzat e vendit dhe tue marrë prej secilës gjanat ma të bukura, mirëpo nuk mujta as me u afrue te bukuria jote. Ti je ma e bukura e të gjitha pjesëve të bukura të vajzave që kam pa…
Dikur dritë i jepshe dhomës, gjithë shtëpisë. Ti i jepshe dritë qytetit. Kur shkove Ti, të gjitha u shuen në terr.
Me largimin tand, bota e madhe, e bukura dhe madhështorja, erdh mbas teje, Shtrigë.
Të kujtohet se si në atë fillim po e shihja me kujdes peizazhin e dashunisë si me qenë ai peizazh i natyrës së mrekullueshme herët në nji mëngjes pranvere? Përmbi detajet e bukura ende nuk qe largue plotësisht terri, mirëpo tue u përqendrue, tue pa përtej asaj që syni sheh, e kuptojsha që po iluminohesha në atë dashuni siç iluminohet pelegrini i devotshëm në udhëtimin e tij jetësor drejt shtëpisë së Zotit.
Po depërtojsha ngadalë përtej shqisës dhe po shihsha mbrenda territ të mrekullueshëm në të cilin Ti më ftojshe, më kishe grishë e tash po më prijshe.
Thellë e ma thellë të rashë mbrapa, magjistare.
Dashunia për ty e zgjanoi botën time larg e larg, përtej së përditshmes, përtej përvojës që na sjell koha dhe përtej asaj që të pesë shqisat na flasin nji jetë të tanë.
Tash, kur e kujtoj këtë dashuni, e shoh që kam në mendje pamje të pambarim të saj: biseda, mesazhe, letra, postkarta, skica, fotografi, shënime çasti, dokumente, përshkrime, regjistrime, burime të shumta, arkiva, biblioteka, filma, poezi, gjana pa fund që munden me u radhitë si pamje ekstaze të jetës me ty. Shtrigë. Shumë.
Çdo gja për të cilën deri atëherë kisha jetue, si dija, mësimdhania, librat, pasunia, fama, nuk më kënaqshin ma. I hodha përtokë lehtas, siç hidhet pluhuni që ka ra mbi tryezë të shkrimit, para se me nisë me shkrue fjalën në letër.
Fjala ishe Ti.
Fjala je Ti.
Ti e di që unë, atëherë, i kisha të gjitha: shëndetin, familjen, pasuninë, fuqinë, të mirat, dijen, artin, të gjitha gjanat që e bajnë njeriun të lumtun… Mu atëherë rashë n’dashuni me ty dhe e pashë që e gjithë lumtunia e atyne gjanave aq të çmueshme në jetë nuk është ma të randë se nji kokërr gruni n’hambarin e dashunisë, ku përfundova unë, bashkë me ty.
Erdhe në andërr. Çuditshëm: nuk isha i ngarkuem emoci-onalisht. Ti ishe diku, mirëpo më duhej me të gjetë, se kisha me e ndryshue nji ngjyrë tanden. Ti ishe diçka blu e thellë, pranë së errtës, ndërsa unë duhej me të ba ngjyrë purpull, bojalli. Nji lloj pikture të cilën duhej me e ndërrue tue mos ia humbë as kuptimin, as bukurinë, mirëpo nuk ishte ashtu e mundun, se ishe Ti. Ti e pranove në tanësi atë që të thashë unë. Megjithëse na po flitshim si dy të njoftun të thjeshtë, të cilët duhej me e krye nji punë të vogël, por të domosdoshme. Bashkë e bamë nji copë rruge, kaluem disa pasazhe ose korridore, disa zyra të ndryshme, mandej ashtu natyrshëm Ti u largove dhe unë vazhdova me e krye edhe ma tutje atë punë, mirëpo ndërkohë e kisha shumë të qartë që po më duheshe, ndërsa nuk mundesha me të gjetë ma. Prandaj i pyetsha njerëzit e njofshëm për ty.
E di që kishe veshë pantallona xhins dhe nji bluzë dhe ishe nji vajzë me flokët blu të haptë, si qielli i fjetun… Por unë u zgjova: nuk të gjeta. U zgjova pa të gjetë ma. Kurrë ma! Ajo ndjenja që kam nji punë, të cilën domosdo duhet me e krye, vazhdojke me qenë pjesë e mendjes sime, si e ndiej edhe tash, në këtë moment… dhe ja që të telefonoj për me qenë në nji mënyrë në kontakt, me ty edhe pse nuk përgjigjesh ma, edhe pse e di që Ti nuk përgjigjesh dhe unë jam në anën tjetër të botës, ndërsa Ti je në Prishtinë, ose diku aty, rrotull, në heshtje.
E Dashtun, bukurisë sate rrezëlluese seç i kish ra nji hije hane, trishtim e lodhje bashkë.
Ra nata dhe nuk po e ndezshim dritën në shtëpi. Drita nuk u bjerr nga fytyra jote dhe prej saj bukuria ndriçonte butë-butë. Ishte magjia e femnës së dashunueme që shtrihej mbi gjanat e botës përreth dhe unë e ndiejsha atë ngroftësi… Bota e tana ishte e pasunueme nga ndjenja jote që po i influenconte sendet e shtëpisë sime. Mbreti isha unë, shërbëtori yt.
Jam i humbuni, se mbasi që fjeta prapë, prapë u ktheva në andrrën me ty dhe prapë e di që të kërkova. Vazhdova me të kërkue deri në mëngjes, mirëpo nata i zhduku gjurmët dhe mëngjesi më gjeti me pak hije të zeza të andrrës, me boshllak të pakufishëm në zemër dhe me rrathë mavi nën sy…
Tash e shoh që dashunia, çkado qoftë ajo që quhet kështu, nuk mundet kurrë me u shpjegue me fjalë të besueshme. As nuk due me e tregue me fjalë të vërteta. Çkado qoftë ajo që unë ndiej, le të mbetet përgjithmonë në figura e në art. E vërteta kishte aq shumë bukuri dhe ndjenja sa përgjithmonë ka me u varrosë me mue… edhe me ty. Ajo dritë dëshpërimi në fytyrën tande mundet me u pa sall në ftyrën e gurëve të vorreve… Përse më le?
Ti më ke dhurue disa nga mrekullitë e jetës.
Nëse ndonjiherë e kam ndie natyrën e blertë dhe ajrin, asht koha që Ti më ke dashunue. Ditët kur e kam ndie lirinë si me e ndie freskinë e ajrit dhe erën blu të ajrit të malit janë ditët kur jam dashunue në ty. Nëse ka pasë kohë që i ka dhanë kuptim jetës sime, ajo kohë ka qenë koha që ta kam kushtue ty. Nëse ka pasë nji përjetësi në jetën time, kjo asht dashunia me ty.
Në mue dashunia pat folë si art. Të gjitha kanë qenë aty: goditjet me daltë mbi mermer, shenjat e mrekullueshme të vijave, tonet fantastike të ngjyrave, shenjat e ngjashmëritë, mashtrime të errëta ndjenjash të brishta, sugjerimet e stërholla të emocioneve dhe dhembjet e mprehta që copëtojnë, aromat e padefinueshme të humbjeve e pikëllimeve…
Ti i dhe kopshtit bukurinë ku shëtisja në andërr. Veç lule të egra e parfume kurrë të shijueme fluturojshin përreth meje.
Ti je nata jeme e parfumeve.
N’atë dashuni, ndjenjat tona ishin gjethe të llojllojshme të pyllit të pashkelun… E shoh tash që i shkruej se si po tentoj me i vendosë në rende, me i kthye gjethet që kanë ra prapë te druni i tyne dhe me i pa sa të bukura e të natyrshme që ishin dikur.
Atë dashuni kush e krijoi nga ne të tre që ishim të pranishëm: Ti, Zoti dhe unë? Cili nga ne të tre e nisi ortekun?
Secilën gjethe e marr në duer dhe e shoh sa e veçantë ka qenë secila dhe sa shumë ngjyra e muzikë ka bartë dikur, prej fillimit të qenies së saj e deri në ditën e sotit të kujtimit tim.
Ka pasë aq shumë ekspresione ndjenjash, sa shpejt e patëm kuptue edhe unë, edhe Ti, që kishim marrë krahë e po fluturojshim nëpër qiellin e paanë të kozmosit, mespërmes stuhisë së kaosit… Tash, lum mikja, unë me duer të shkrumbueme i kapi yjet e zjarrta të emocioneve të dashunisë dhe ja, po baj të pamundunën me i vu në lëvizje, po i shtyj nëpër galaksitë e fjetuna e pa mbarim të rruezave… Prushin e zemrës po e shpërndaj si zjarr të kujtesës mos me e humbë asnji margaritar të dashunisë, asnji gur të saj.
Para atij zjarri, që më kthehet në zemër me ty, dielli i verës duket si nji qiri i vogël në dollap.
Ndoshta nuk më dashunojshe vetëm si të tillë çfarë isha e jam, po më dashunojshe se vetja jote jetonte në mue? Edhe unë të dashunojsha ty jo për çfarë je në veten tande, po të dashunojsha se vetja ime jetonte në ty. Tash që mendoj për këtë, e shoh që dashunia ishte rruga për me e realizue veten tonë. Tue njoftë ashtu veten tonë, në ne e në tjetrin, na bahej e mundun me e njoftë jetën dhe plotninë e saj që nuk përthekohet mbrenda nji individi. Çdo gja në këtë univers asht e lidhun dhe asht pjesë e vetes sonë edhe nëse asht në tjetrin. Pa veten tonë të shtrime tek tjetri nuk ka botë, nuk ka Univers, nuk ka Zot. Na, në dashuni, jemi esenca e vetes, siç asht syni ynë esenca e dritës, lëkura jonë esenca e prekjes, veshi ynë esenca e tingullit, gjuha jonë esenca e shijes, truni ynë esenca e vetëdijes… Në dashuni të gjitha i kishim të lidhuna, të kuptueshme ishin të gjitha, ishim esenca e vetes sonë.
Në dashuni na ishim.
N’dashuni ishim të gjithë së bashku: Ti, unë, shtëpia, oborri, fusha, pylli, toka, oqeani, qielli, dita dhe nata, Universi, emnat tanë, na, Zoti.
A asht dashunia si jeta? Kur asht, asht e pambarim dhe e pafund, asht e ndryshme dhe e ndryshueshme, e bukur dhe bukuri…
Çka ndodh me dashuninë kur vjen fundi? A asht ajo si njeriu? Që vdes? A ekziston ma përtej fundit? Çka asht njeriu kur e humb dashuninë? Ato ditë unë kisha dashtë me u ba diell që del mbi majë të Pashtrikut për me të pa ty kudo që mundohesh me u fshefë. Ti hyn në mendimet e mia natyrshëm siç hyn drenusha në pyll dhe bredh sa do, bredh nga e shpie hapi a instinkti dhe nuk lëndohet kurrë, as kurrë nuk humb, se asht në shtëpinë e vet.
Brumbuj e grajzi fluturuen rend e rend mbi lulet e gjemba-çëve. Kanë me mbledhë nektarin e tyne a me u therë në gjembat e panumërt, si unë? Le të kthehet qenia ime në gjuhën e vet, ashtu si kthehemi netëve të verës në shtëpinë tonë, të lodhun dhe të gëzuem, dhe i lajmë kambët, fytyrën, bahemi të pastër për familjen tonë, për veten dhe për Zotin në ne. Nji mbramje të tillë, mbasi të përcolla ty deri poshtë te hymja, u ktheva dhe natën që kish mbetë e kalova tue ndie praninë tande në mue… Baj be që nganjiherë, edhe mbas shumë e shumë vjetëve, n’momente të pastërtisë sublime, e ndiej si Ti troket në zemër… dhe ajo brubullon sikur bletë që bahet gati me dalë nga kosherja e me nisë familjen e re…
Të ketë qenë ajo dashuni dhe mrekulli bukurie vetëm nji pikturë e bame mbi ujin e lumit që rrjedh?
Natën folëm gjatë për poezinë dhe dikur, vetvetiu tue ndëgjue muzikë…
Ti rrijshe e mbështetun te shtrati im me nji filxhan kafeje në dorë. Të kishin ra mbi sup flokët all. Supet delikate të dridheshin lehtas si pemë që tundet nën peshën e borës… Te cicat që u frynë lulëzuen kokrrat e përskuquna…
O Zot! thirra përmbrenda vetes: E kam kaq pranë gruen e dashtun, që nuk mundet me u pa ma n’këtë dhè.
Poezisë së grues ia ndjeva ritmet e fshehta dhe gjithë kuptimet deri tek terri i figurave të arta… muzikën e ndjeva të tanën në dashuni, të plotën, siç e ndien toka lumin që rrjedh nëpër gjinin e saj.
Isha ato çaste popull që porsa e ka fitue lirinë dhe vazhdon me jetue përtej realitetit.
O Zot! Sa afër iu afrova vdekjes atë natë!
Tue të shikue, lëshue ndjesish e ndjenjash të përhumbuna, në qetësinë e kënaqësive sensuale, në nji çlirim a robnim të mrekullueshëm, e të frigshëm emocionalisht, fillova me e ndie dhe fizikisht, pothuejse me e pa, atë lidhje të pashembullt që po bahej mes meje e teje. Po e kuptojsha rrugën e fshehtë e të çuditshme që po kapërcente nga shqisat dhe gjithnji e ma e qartë po bahej që ajo lojë e kënaqësi po i kapërthente hapësinat e thella e të zeza shpirtnore ku lind prej fillimit e krijohet bota njerëzore…
E di, loja e shqisave po e mbushte jetën, ajo lojë shpirti po na e hapte derën e vdekjes.
Na ishim dy të verbët që i prijshim njani-tjetrit rrugës së panjoftun. Nji qorr dhe nji e verbët ishim të vetëm në Pyllin e Zi: mrekulloheshim me çdo prekje, me secilin kontakt lirojshim kënaqësi e frigë të madhe, e shijojshim çdo gërvishtje, secilin lëndim, çdo aromë, çdo za të pyllit ku jetojshim…
Ka me vdekë trupi im, kur të mos jetë ma trupi yt. Kur të vdes trupi, kam me vdekë edhe unë.
Na ishim dy persona që ishim strukë në shpellë të fshehtë dhe kishim zaptue fronat e po pijshim me kënaqësi pije të ambla e të idhta. Pijshim nektar dhe pelim. Ishim të hapun për pafundësinë e ndryshimeve. Trupat tanë notojshin butë-butë në ndjesi, nëpër prekje, shijime, kënaqësi… nëpër dhembje e mall, nëpër ambëlsi e dhembje… Kishim nevojë me qenë të vetëdijshëm për atë që po na ndodhke me trupat dhe me ne.
N’terr e n’dritë jetojshim njikohësisht.
Si kuaj të egër kalërojshin kënaqësitë tona.
Karroca e çmendun që fluturojke nëpër qiell e tërhequn prej yjeve ishim na. Dëshira jonë e tërhiqte nëpër rrugët e pakrye të dashunisë dhe të humbjes.
Vetëm ty të shihsha. Veten nuk e shihsha ma.
Murg në shkreti u bana atëherë dhe Ti ishe qëllimi që përmbante shkakun e parë dhe arratisjen e fundit. Kur m’preke Ti, diçka në mua klithi: “Zgjohu! Ndiqe mrapa në mësimin e dashunisë! Ndiqe derisa të unisohesh me të. Njihe për me e njoftë veten!”
Por Ti je në botë diku… Si me e kthye unë shikimin nga vetja tash?
Në shtëpi timen Ti ishe zjarri që digjej në votër. Kur shkojshe, ishe dielli në qiellin e kësaj bote.
Si zjarri në votër që digjet në mbramje të vonë dimni, me gjithë flakërimën në gropën e oxhakut, dashunia jote shkëlqente për të gjitha gjuhëflakët. Porsi ato dashunia shprehej në forma të ndryshme, tue pasë dalë prej të njajtit burim…
Nga dashunia jote nxejke dielli, binte shiu, fryjke era, reshke bora, vrahej e kthjellej moti në shpirtin tim.
N’atë grimë kohe të dashunisë u përsërit mija herë gjithë cikli i jetës e vdekjes.
Unë tash i bana njiqind vjet në humbje. Ti nji mijë i bane. Nji-mijë-e-njiqind-e-nji jemi.
Era që fryu sot më solli kujtimin tand. Njiherë, n’të ftoftë, fryma jote e ngroftë dhe e avullt përhapej deri tek unë e unë e pata thithë atë frymë të dashtun që dilke prej gojës sate.
