EMA NUK I BINDET MË AUTORIT
Ema hodhi shallin mbi supe dhe nxitoi nëpër natën e sertë e të errët, të pistë, siç janë këto netët tona.
Nuk iu bind vullnetit të krijuesit të saj. Floberi ia bleu dhe helmin, ia shtoi edhe më shumë tensionin për të kryer vetëvrasjen, solli dhe njerëz të tjerë për të qenë prezentë në agoninë e saj të merituar.
Ajo u shkëput si me flatra nga bovarizmi dhe ia dha një piskame çmeritëse sa i futi frikën provincës ku jetonte. Iku nëpër terr sapo shpëtoi nga burri e dashnorët e saj njerëzorë e të paditur. Sharli i dhimbsej bashkë me rendigotën[1] e vet, por, ashtu lëmsh siç ishte, i braktisi të dy.
Eci mjaft, aq sa mëngjesi nuk e gjeti më në ëndërrime, as e përplasi në tokë të zhgënjyer e të gjunjëzuar.
Ndaloi në një qytet të vogël, larg tradhtive e vdekjes dhe vendosi të hapte një shkollë vashash të zhgënjyera. Fillimisht hasi vështirësitë e pushtetit vendor (ishte shkruar në pasaportë: “Gjeneraliteti – e përdalë”), por gratë e burrave të tanishëm e nuhasnin frikën, ndaj e mbështetën me shpirt. Ato kuptonin dashuritë e tyre të vogla e të mëdha dhe u kthyen në një masë të madhe femërore. Nuk protestuan në rrugë, nuk u futën në greva, siç bënë për votën, por iu bashkuan Emës.
U gjet godina, u mblodhën vlerat monetare, u shpërndanë posterat, u bë gjithçka gati, si nëpër filma.
Ema nuk mbajti lista emërore, nuk bëri renditje alfabetike, shkolla u mbush me femra moshë e pa moshë, aq sa filloi dhe aplikimi virtual.
Nuk vdiq Ema. As se dashuroi, as se tradhtoi fort, e gjeti forcën për ta organizuar jetën dhe pa meshkuj.
Kur e pa si veproi personazhi i tij, Floberi i kërkoi gjykatës dënim kapital për vete, madje nuk ishte më i pandehuri, por prokurori i çështjes.
Gjykata u tregua pragmatiste, iu druajt gjyqit të artit dhe Floberit i dha lirinë me kusht: Ta falte Emën që nuk vdiq dhe iku.
P.s. Nuk do të kisha guxim budallai të matesha me Floberin, jo, por si ai që mori shkas nga një gazetë lokale, edhe unë…
PËR HERË TË PARË
Qyteti im më nxori jashtë. Më tërhoqi zvarrë deri te stacioni i vjetër i trenave. U mblodhën shumë njerëz, i gjithë qyteti. Pleqtë çanin mes rrudhave të tyre për të parë se si më mbetej lëkura guriçkave, më mbulonte gjaku, më nxinin gungat nëpër trup. Fëmijët dilnin vullnetarë, më gjuanin me gurë, më kapnin për flokësh dhe fshinin me duar llumin e djersëve që u rrëshqiste mbi fytyrat e ndezura. Skërmiteshin me dhembët e bardhë kur qëllonte që çizmja mbi bark ishte e njërit prej prindërve të tyre. Një orgji e çmendur shqyente copat e mia me një mllef të patreguar ndonjëherë. E gjithë arsyeja e prapë e botës i kishte hyrë brenda ndëshkimit tim. Nata sikur i bindi, u ngjasoi me vdekjen time dhe u kthyen nga erdhën, me duar e zemra të ngopura. Vdekjes i isha dhimbsur dhe m’i kishte fashitur dhimbjet. Ajo dhe errësira e ftohtë më përmendën. Kisha rënë pa ndjenja mbi ujërat e mia të përziera me të vjella të holla. Nata kishte rënë mbi mua dhe mbi binarët bosh. Qyteti ishte tërhequr në shtëpitë e tij të vogla, në ato të ngushtat, që të lënë pa frymë. Askush nuk u kujtua më për mua, as tri ditët e çudisë nuk m’i dhanë. Hoqën nga vetja mendimin për të kuptuar pse ndodhi kjo. Jam kthyer në një kutërbim të rëndë dhe pres dritat që do të vijnë nga larg për të më çuar më larg. Unë pres uturimën e trenit që do të vijë. Ka më shumë se shekuj, që atëherë kur hekurudhat lidhën botën anembanë, që kërkon të vijë. Thonë se, po të rrish te stacioni nëpër agime, treni mund të kalojë ndonjëherë. Kalova ditë, muaj, vite, kohë, sa shumë kohë. Qytetin gati e harrova, e harrova të gjithë turmën që më dëboi. As turma nuk kishte kujtesë. Unë isha asgjësuara, isha fshirë. Fati kalon agimeve. Një agim m’i solli dritat, sirenën ia ndjeva së largu dhe brofa. Nuk kisha më zemër të më rrihte, nuk më kishte mbetur asgjë nga trupi. Shpirtin ia kisha shkulur me forcë, e kisha çliruar nga njerëzit dhe nga mishi, ai priste mbi ajër. Në atë stacion të vjetër sa bota u dëgjua, për herë të parë, një bori që mori me vete një shpirt. E shpëtova, e nxora jashtë kohe.
LOGU I MACEVE
Një mbrëmje pranvere, nga ato të ngopura me shirat e prillit, më ka mbetur në mendje. Toma, djali i vogël i këpucarit, jo më shumë se gjashtë a shtatë vjeç, iu qep me një shkop Molit, maces së fqinjës sonë. E ndiqte pas dhe i gjuante pa mëshirë. Ai ndiqte macen, të gjithë ndiqnin Tomën. Asnjëherë nuk arrita ta kuptoj tërbimin e tij kundër Molit, mjaullimat e së cilës i shumonte shkëmbi që ndodhej afër shtëpisë sonë. Në fakt, shtëpia ishte ndërtuar afër shkëmbit. Në sinkroni me vuajtjet e saj, me të qarat e çjerra nga dhimbjet, ulërinin qindra zëra macesh. Doja të dilja nga ajo gjendje frike që më mbërtheu. Dyshimi për ta parë të vdekur atë gjallesë të gjorë gati po më mbyste. Sot duhet të jetë bërë burrë Toma dhe, bashkë me jetën e tij, e ka shoqëruar dhe meraku im për fatin. Molin e gjetën të lidhur me kokë poshtë, të masakruar e të nxirë nga goditjet vdekjeprurëse, te sheshi i madh nën hijen e arrës. E keqja më e madhe që i ndodhi atij vendi, ishte vrasja e Molit.
Toma vret çdo ditë mace në ëndrrat e mia, ato mjaullijnë të izoluara mes shkëmbit. Unë çukis nga pak ushqim si për të mbajtur shpirtin gjallë, për ta kaluar veten nga nata në natë e për të dëgjuar të qarat në ëndrra. Madje tani kam krijuar bindjen se nuk mund ta lë të më ikë nga duart kjo temë.
Ç’vjen më pas, është nëma e të ndjerit.
Ajo jehonë e përzishme macesh i ka mbytur të gjitha zërat në një llurbë fati. Edhe mua, që isha një çupkë e vogël fshati, më kap dufi dhe shfryj pas ëndrrash fshehurazi e në heshtje.
Sapo dëgjoj një ngjarje, a një fat absurd prej Moli vë ulërimën time prej maceje atje te logu mes shkëmbit.
TREGIM ME HYRJE
Shkundi lehtas kokën mbi supet e drejta dhe qafën e gjatë. Përthithi me vështrime gjithë panoramën e pamatë të qiellit në atë orë të bruztë të mbrëmjes. Mori frymë thellë me të gjitha shqisat ngrehur, admiroi hapësirën dhe përmbushi kënaqësinë e të qenit.
Sfondi i kësaj skene nuk mund të ishte ndryshe.
Në verandën e madhe të zbukuruar me jargavanë të shtëpisë me çati të kuqe, bri rrugës, ndodhej një tavolinë e mbuluar me xham të gjelbër.
A mundet ta shohë një mjellmë qafëgjatë një gotë kristali të krisur mbi tavolinën me xham të gjelbër te veranda e madhe e shtëpisë me çati të kuqe?!
Atë mbrëmje, shtëpia nuk kishte brenda asnjë krijesë të ndrojtur.
Burri flinte në verandë mbi pllakat e bardha, pa jastëk, i shtriqur deri në parametrat më ekstremë të trupit të vet. Gjethet e lara të blirit i bënin hije dhe fresk duhmës së verës së kuqe. Mjellma shikonte burrin të cilit gjumi i thellë nuk ia fshihte dot fshehtësinë e shpirtit. Se si ra në gjurmët e tij ajo krijesë e bardhë, askujt nuk i interesonte. Tingujt pluskues që dilnin nga brendia, jo të gjithë shprehnin mungesë lumturie, ndihmoheshin nga shishja e zbrazur e verës.
Burri flinte. Sytë e tij të mbyllur fshihnin kuptimin e jetës. Ajo çfarë shihej nga jashtë, ishte pamja e tij dehur. Ishte zbathur. Dukej sikur tërë jetën e tij kishte ecur zbathur. Nuk dukej shenjë këpuce në këmbët e tij mbushur me flluska.
Nuk ishte e qartë nëse hija që i binte mbi fytyrë, mund të ishte e blirit. Ajo mund të ishte e shkuara e tij. Nuk dukej t’i kishte mbetur gjë. Përfund të linjtave nuk kishte më asnjë detyrim burrash.
në studion e tij të madhe, përballë bibliotekës, në pikturën e varur në mur, mjellma shikonte burrin e njëmendët, burrin që gërhiste në dyshemenë e verandës së shtëpisë me çati të kuqe, të shtëpisë që kushedi ku ndodhej.
[1] pallto e lidhur në pjesën e përparme
