Përktheu nga origjinali: Roland Gjoza
jam akuzuar se merrem shumë me të shkuarën
jam akuzuar se merrem shumë me të shkuarën
sikur ta kisha krijuar unë
sikur ta kisha skalitur unë
me duart e mia. por s’bëra asgjë.
e shkuara më priste
kur erdha në jetë
një foshnjë e tmerrshme pa emër
nëna ime me lëkurë të acaruar
që kruhej
e ngjeshi atë në gjoks
dhe i vuri emrin
histori.
ajo është bërë më njerëzore tani
mëson gjuhët çdo ditë
duke sjellë nëpër mend fytyrat, emrat, datat.
dhe kur të jetë gati për të udhëtuar vetë
pa ndihmën e askujt, mbani vesh,
ajo do ta bëjë.
ato kohë të mira
babai ka paguar qiranë
dhe nëpunësi i sigurimeve ka shkuar
dhe dritat janë ndezur përsëri
xhaxhai ka goditur me grusht
për një dollar, pa u menduar
ç›kohë të mira ishin ato
ç›kohë të mira
ç›kohë!
nëna e ka bërë bukën vetë
gjyshi ka hyrë në shtëpi
dhe të gjithë janë dehur
dhe kanë kërcyer në kuzhinë
dhe kanë kërcyer në kuzhinë
ç›kohë të mira ishin ato
ç›kohë të mira
ç›kohë!
fëmijë, mos i harroni
ato kohë të mira
ato kohë!
adami mendon
ajo
vjedhur nga kocka ime
është diçka e çuditshme
që më bën të kthehem
dëshpërimisht brenda vetes
të lidh brinjën me argjilën
të bëhem i plotë përsëri
është një ngut e një mund i vështirë
ulërij
dhe përmes gojës sime
del një emër
ky krijim është kaq i egër
sa më mirë të lind sërish
trëndafili i xhorxhias
kur të shoh
mbështjellë si një thes me mbeturina
ulur, rrethuar nga duhma
e lëkurëve të kalbura të patateve
apo
kur të shoh
me këpucët e atit tënd plak
me gishtin e vogël të prerë
që të ka dalë jashtë
ulur atje, duke pritur
ç›mund të pjellë mendja jote
për ushqimet e javës që vjen
unë them
kur të shoh
çantën e lagur ngjyrë kafe të një gruaje
që dikur ishte vajza më e bukur e xhorxhias
dhe të gjithë e thërrisnin trëndafili i xhorxhias
unë ngrihem në këmbë
përmes shkatërrimit tënd
unë ngrihem në këmbë
kërkuesi i vizioneve
çfarë do të thotë
të shohësh njerëz duke ecur
shenjuar me ngjyrën e vdekjes,
të dëgjosh nga goja e tyre
rrokje kaq të tmerrshme?
janë ata shpirtra
të shpresës sonë
apo fantazma të zbehta të së ardhmes sonë?
kush beson në rrugën e kuqe
a nuk do të eci në të përgjithmonë?
kush beson
se popujt e akujve do të jetojnë
ndërsa ne kemi vdekur me kohë?
homazh për kofshët e mia
këto kofshë janë kofshë të mëdha
ato duan vend për të lëvizur
sa andej- këndej
ato nuk duan të dobësohen
për t’u futur kollaj
në dyer të ngushta. Këto kofshë
janë kofshë të lira
këto kofshë nuk duan t’i bëhen barrë askujt
këto kofshë kurrë nuk u skllavëruan
ato shkuan ku ua donte qejfi
ato bënë çfarë t’u shkrepej
këto kofshë janë kofshë të mëdha
këto kofshë janë kofshë magjike
dhe ua kam bërë të qartë
çfarë përgjigje t’i japin një burri
si ta sjellin atë rrotull si fugë.
brenda meje është një vajzë
brenda meje është një vajzë
e egër si një ujkonjë
nuk largohet nga këto kocka
të një gruaje të moshuar.
ajo është një pemë e gjelbër në një pyll me shkarpa
ajo është një vajzë greke e një poeteje që ka zënë shtratin.
ajo ka pritur me durim si një murgeshë
ardhjen e dytë
kur mund të shpërthente në flokët gri
një lulëzim i ri.
dhe dashnorët e saj do të korrin e vjelin
trumzë dhe mjaltë
dhe pyjet do të bëhen të egër përsëri
me mrekullinë e mallkuar të saj.
nuk do të festosh me mua?
nuk do të festosh me mua?
për atë që kam arritur
në këtë jetë? nuk kam patur asnjë model.
e lindur në babiloni
femër, por jo e bardhë si ty.
ç›mund të isha përveç vetes sime?
e shpika
në këtë urë këtu
midis yjeve shkëlqimtarë dhe baltës që nxin
njëra dorë më shtrëngon fort
tjetra ty të fton; eja të festosh këtë ditë të gëzuar
me mua përgjithmonë.
dikush ka dashur të më vrasë
por ka dështuar.
poezi për mitrën time
mitra ime
e duruara
si një çorape
brenda teje kanë rrëshqitur
fëmijët e mi të gjallë dhe të vdekur
tani
ata i kanë prerë lidhjet me ty
çorapja nuk duhet
jam vajzë e vjetër
pa ty
mitër
gjurma ime e gjakut
kuzhina ime me estrogjen
çanta ime e zezë e dëshirës
ku mund të shkoj
zbathur
pa ty
ku mund të shkosh
ti
pa mua?
ajo duhet të më kuptojë
gjak dhe shkatërrim
gjak dhe shkatërrim, ajo gjëja e qulltë
bie nga kafazi dhe lëshon britmën e parë
në dritë, të dyja ulërijnë
kafsha dhe kafazi. shufrat prej hekuri janë të hapura, të shqyera
gjithçka është e zbrazët, ajo e krijon veten sërish
jashtë mishit, jashtë fjalorëve
ajo gjithmonë zbrazet dhe kaq është e gjitha
e njejta plagë, i njëjti gjak, i njëjti shkatërrim.
poezi për beben që humba
ishte koha kur thuajse e leshova trupin tënd poshtë
per t’iu bashkuar ujërave që rridhnin fundhoneve të qytetit
për të vërshuar me ujërat e zeza në det
çfarë dija unë për ujërat që kthehen përsëri
çfarë dija unë për mbytjen
apo për çastin kur je duke u mbytur?
mund të kishe lindur në dimër
në vitin kur na ishte ndërprerë gazi
kur s’kishim makinë
mund të kishim ecur një copë rrugë bashkë
mbi kodrën genecy nën erërat e kanadasë
mund të kisha lënë të bije në duart e një të huaji
veç po të kisha këtu do t’i thoja këto
dhe disa gjëra të tjera, sigurisht
dhe nëse ndonjëherë jam më pak se një mal
për vëllezërit dhe motrat e tua që kanë mbetur gjallë
lumenjtë le të më mbulojnë kokën
deti le të më marrë mes rrjedhave që vijnë nga qyteti
le të më quajnë gjithmonë të huaj njerëzit me ngjyrë
për shkakun tënd që s’gëzove dot një emër.
misisipi derdhet në gji
dhe gjiri hyn në det dhe kështu ndodh
asnjë prej tyre nuk sjell të njëjtën gjë
ata që dje mbanin perjetësisht mbi shpinë
valë e suvalë me shkulme buëimtare
nesër do të kthehen e do të shkojnë përpara.
është qarkullimi i madh
i lëngjeve të tokës, si gjak
perëndie, kështu dhe ky lumë ku e shkuara
është në vërshim gjithmonë. të gjithë ujërat
kanë të njëjtin ujë që bën rrethrrotullimin e vet.
dhe çdo ditë dikush qëndron në buzë të humnerës
me shikimin zhytur në kohë
duke pëshpëritur gabimisht;
vetëm këtu. vetëm tani.
tërbimi
( mamasë )
kjo s’duhet harruar
ajo qëndron pranë
stufës.
qymyri
shkëlqen si rubin
dora e saj po qan
dora e saj shtrëngon
një tufë letrash
me poezi
ajo i flak në stufë
ato digjen
bizhu mbi bizhu
sytë e saj janë kafshë
çdo fije floku
është një gjarpër i bindur
i kësaj gruaje
ajo kurrë s’ka për t’u shëruar.
mos e harro këtë. s’ka mbetur më asgjë.
ti s’mund të hiqesh e duruar
për hir të kësaj gruaje.
duke prerë zarzavate
dhe duke i mbajtur ato pranë e pranë
iu krijoj mundësinë e një përqafimi të pakëndshëm
duke menduar per diçka tjetër pa përfillur faktin se janë kushërinj
lakër dhe kale e gjelbër
vënë kundër njëra tjetrës në mënyrën më të çuditshme
larg dorës sime puthjebekuese dhe
poçes prej hekurt.
tenxherja është e zezë
dërrasa e grirjes e zezë
dora ime gjithashtu
dhe pak minuta duhen
që zarzavatet të grihen e të rrokullisen nën thikë
dhe kuzhina e errët të kërcejë tuist me shpinë
dhe unë të shijoj bashkë me oreksin tim natyror
këtë lidhje të përjetshme të krijesave të gjalla.
këngë nderimi
për tezen time blanshe
që u rrokullis nga kopshti me bar në hyrje të shtëpisë
dhe përfundoi në rrugë
një të diel në mëngjes.
isha dhjetë vjeçe. nuk kisha parë asnjëherë
një qenie humane që mund ta hidhte trupin e vet
si një top basketbolli në trafikun e botës.
nderim për shoferët që ndaluan në kohë
nderim për besimin me të cilin ajo u ngrit
eci ngadalë pak çaste duke psherëtirë
dhe u kthye sërish te familja e saj.
nderim për krahët që kuptuan
diçka apo asgjë nga ato që do të thoshte
por e pritën pa e gjykuar
e pranuan siç mund të pranojnë fëmijët
dhe zoti.
duke folur për humbjen
në fillim i kisha të gjitha;
prindërit, dy gishtërinj shtesë
vellain, për të na shkatërruar. unë isha
një vajzë e pasur, por pa para
veshur me një fustan të kuq. si erdha
dhe u ula në keëë shtëpi
me një emër që nuk e kam dëgjuar kurrë
gjersa u bëra grua? dikush më vodhi
prindërit dhe më fshehu vëllain.
gishtërinjtë e mi shtesë u prenë
duart e mia mbetën të zbrazëta dhe
asgjë s’kisha për të dhënë, përveç poezive.
po hyj në një vit të ri
po hyj në një vit të ri.
dhe vitet e vjetër kthehen mbrapsht
si erërat
që i kap për flokësh
si gishtat e fortë
që mbajnë premtimet e mia të vjetra
dhe është e vështirë t’i lësh të shkojnë
jane të asaj kohe kur pyesja veten
per ta njohur
kur isha gjashtëmbëdhjetë vjeç
njëzet e gjashtë, tridhjetë e gjashtë
po, po, edhe tridhjetë e gjashtë, ndersa tani
po hyj në një vit të ri.
i lutem asaj që e dua si e marrë
teksa largohem
të më falë.