Përsëri po largohem disa ditë, o At’… Atje është bërë puna dhe mendja tym… Bëhesh gati të flesh në dhomën tënde dhe sa hyn brenda gjumi të largohet si me magji, kurse rreth e rrotull dhomës sate të flihet… Kësaj ç’i thua! Mbase çdo gjë ndodh për inat të njerëzve që nuk të fshihen dot, të cilët reshperojnë në hall të tyre, madje të buzëqeshin, të sjellin ndonjë gjë sa ta trembësh, pastaj për një farë kohe të largohen, pa u marrë me gjëra që përbënin thelbin e të vërtetave të një njeriu…
E dija se të nesërmen do të shkonim për gjah, pa i braktisur punët e lëna përgjysmë, domethënë mendimet, kujtimet, nostalgjitë, ecejakun e brendshëm herë si me epshet e para, herë me ftohjet e tmerrshme, që, ndonëse mendjen ta bëjnë çorap, trupin ta fusin në akullim dhe ti, si i mjerë harron edhe pse je aty, apo diku dhe o ia fut kot edhe për më të thjeshtat, o pastaj i fut hundët aty ku s’të takon, grindesh dhe i mërzit të tjerët, po më shumë vetveten dhe, që bën shì ato që s’të kanë hije.
– Mirëmëngjesi Ajg, – më përshëndeti Bica.
– Mirëmëngjesi! – ia ktheva duke i mbajtur sytë mbi det.
Ajo lëshoi një psherëtimë të thellë, siç nuk e kishte zakon.
– Duhet të jetë bërë merak deti me psherëtimën tënde…
– Po ta ketë pasur mendjen tek unë, po… por tek ne tani as dreqi s’na dëgjon e s’na sheh!
– Ne, po…, kurse me ty ndryshon puna…
– E ku ndryshojnë këto punët tona, Ajg?…
– Ta thashë, çështjen e ndryshimit tonë, e zgjidh deti… Eja rri me mua këtu në verandë dhe do ta shohësh…
– Ja, edhe unë me ty po rri… duket se kjo ndodh ngaqë s’kemi me kë të rrimë tjetër…
– Domethënë (si s’hoqa dorë nga kjo dreq fjale!) po më thua të bisedojmë me detin, veç kjo bëhet mirë mendërisht dhe jo kur të ke ty pranë…
Me Bicën duhej ta kishe top mendjen, se mund të rrëshqisje dhe pastaj më mirë të thyeje kokën. Dhe njëmijë herë që s’e kishe gjithmonë pranë se pastaj s’ia dilje dot mbanë asgjëje. Duhej të hyje në kanalet e diskutimit të saj, të atyre që i donte patjetër aty afër…
– Kur e kemi gjyqin?
– Javën tjetër… Atë javë i vjen edhe gruaja nga Londra. Vijnë për dasmë, se kë martojnë, nuk e di. Sa herë që vjen këtej ajo e ndjen veten si të huaj dhe kushdo që takohet me të e sheh gjithnjë si një të huaj, thuajse flasin me gjëra pa shpirt…
– Më vjen keq. Edhe takimet me të tjerë, duan afri shpirtërore.. – thashë me një lloj dhimbjeje. – Askush prej nesh nuk ia fut kot kur kërkojmë përgjigje nga deti…
– Me detin mirë, bjere këtu…
– Këtu e kemi…
Ajo qeshi dhe faqja iu bë gropë…
– Nesër do shkoj t’i bëj vizitë një miku tim në shtëpi…
– Kujt? Ma mori mendjen përplasja e dallgës…
– Një miku, thashë, Çun Murrizi. Të thotë gjë ky emër?
– Si s’më thotë. Ke pasur lidhje të fortë me të…
– Edhe më të keqe… Ti e di si bëhem unë, por ai o e bënte qëllimisht, o s’e bëri dot zakon: s’i lante duart para se të prekte edhe të ngrënat, po edhe mua… E kam araret, alergji, dhe do të kruhem si e çmendur…
– E do përgjigjen nga deti?
Ajo qeshi sërish me një ironi që kuptohej lehtë dhe që asaj i shkonte shumë. Jo më kot është grua e gjërave të holla ajo, i bindem i gjithi se e tjerr hollë, sidomos kur është fjala për nënkuptimet…
Kësaj radhe ishte deti që psherëtiu me pëshpërimë si një lutje drejtuar Zotit dhe, pas kësaj duhej t’i hidhje tej të gjitha e të merreshe me detin. Nuk psherëtinte kot deti. Edhe po të ndodhte që asaj kohe të të mbylleshin sytë e të zinte gjumi menjëherë, një gjumë pa ëndrra e kam fjalën, duhej me patjetër të merreshe me detin…
E si të mos pillte belaja me Bicën, po ta kuptonte se ti i largoheshe kastile asaj, si djalli temjanit. Është e gatuar ndryshe ajo grua. Ka diçka më tepër në ADN e saj dhe kjo kuptohej kur ta kish sjellë në majë të hundës dhe jo kur vinte në qafë gjerdanin me gurë të çmuar, po kur pinte edhe një gotë verë nga ajo e zgjedhura e Potes, shishet e së cilës i kish vjetruar vetë vit pas viti…
– A do ta dish domethënien e psherëtimës së detit, Bica? Mos e tund kokën me dyshim dhe moskuptim, se ti e di që unë komunikoj me gjërat pa shpirt, duke u dhënë atyre jetë… E kuptoj nëpërdhëmbjen tënde, por e ke gabim. Njeriu, kushdo qoftë, u jep gjithnjë shpirt sendeve po edhe bimëve. E si jo detit që është bartësi më i madh i qenieve të gjalla? Ja, ta them tani, mos u ngut kot: Ç’më bëre moj zemër, që s’ke nevojë për kurdisje ngaqë kjo të bëhet vetiu sapo sheh një shtojzovalle pranë apo larg s’ka rëndësi, rëndësi ka që e sheh, nga të detit, të lumit a të malit, s’prish punë, po edhe grua qoftë, e re aq më mirë, e cila kundërmon e të trullos me gjithë çfarë fsheh… Ja për këtë psherëtin deti kur ti vjen këtu në verandë!…
Ajo qeshte si e trallisur, njëlloj gjithmonë dhe kurdoherë ndryshe… Ah, moj Bicë, ç’të gjeti moj e uruar që i qasesh detit dhe e vë në merak… Mos luaj me fatin e keq se fati ta solli në derë këtë të mirë që s’ka gjak po ka kripë ama, që ka mendim dhe gjëmon e ngre furtuna, që mediton e psherëtin, të gjitha nga ty i ka, se edhe ai zemrën si sahat me kurdisje e ka, që po s’e preke ti nuk ndien qetësi. E më pas, bie pré e kurdisjes sate me prekje, si Hajfonët më të rinj… Çdo gjë që prek ti e dashur… Ndryshe ka rrezik t’i pushojnë të rrahurat e pulsit detit e… pastaj vdes. Ç’ndodh po të vdesë dhe deti i gjorë, Bicë…
– Ndoshta të është përgjigjur, por nuk e ke vënë re, duket. Po të këputej koka për gjumë mbrëmë.
– S’do t’i harroj të mirat Bica, po edhe ty po të këputej…
– Të paskan ikur antenat e sjelljeve të bukura, e shoh…
– Ka sa të duash antena të fshehta, edhe kur përgjumen…
Eh, ç’je ti, pas detit lë kokën! Po fjalët?…
– Fjalët në det marrin kuptim…
Deti psherëtiu sërish.
– E dëgjove?…
– O Zot, ç’po ndodh me ty Ajg?
– Të kërkon ty Bicë! – thirra. – Prekëm moj grua e mirë, thotë deti që s’plaket kurrë, futi pak këmbët të t’i ledhatoj, vëri duart në ballin tim dhe mua më ikin ethet…
– Zot! O perëndi! Po ma rrokanis kokën, Ajg!
– E pse kemi ardhur në këtë hotel? Mos vallë për ato që kemi lënë andej larg? Po, për detin kemi ardhur, përse tjetër…
– Dhe deti kërkon grua! Hyr në të dhe ta shohësh! Deti flet me gjuhën e trupit…
Ajo hyri në det dhe një heshtje e thellë na mbuloi. U larguan dallgët tej në thellës, uji i kripur lëpihej pas këmbëve i qetësuar. Ajo i vuri të dy duar mbi ujë. Dhe qeshi. Deti u drodh si ta kish ndjerë thellë prekjen e saj. Desha t’i thosha ta linte me kaq, përndryshe ai do ta thithte në brendësi, me lodrat e të dyve. Se ndryshe i gjykon gjërat këtej nga veranda dhe ndryshe po të futesh në det…
– Bica?
– Jam e zënë tani…
– Ç’po të thotë?… Ah po, e kuptoj, deti ka shije të holla, fine! Po të tërheq. Të mori për zanë më duket. Aq sa të hedhë trutë e tij ka hall, pastaj di ai ç’të punon… Është aq sa fin edhe i azdisur, bën seks të allasojtë deti… Të kujtohet Yla? E-e-e, që kur erdhi dhe iu rrumbullakos barku na tha të gjithëve se e kish lënë barsë deti… Bica, eja, do nisemi…
Ajo ngriti supet dhe futej më thellë… Potja sikur s’qe aty. Vrapoi drejt detit dhe e tërhoqi Bicën.
– E ke të ndaluar të futesh në det. Ec, do nisemi tani…
Atë çast ajo ishte zbehur e tretur e gjitha, ta shpoje pikë gjaku s’i dilte… Kurse deti ia dha ulërimës së llahtarshme, një gjëmim e rënkim që të kallte datën.
– E ka me ty Ajg…
Bica u ngashërye dhe iu drodhën supet.
– Mos, – i thashë. – Më mirë ikim. E pe që nuk të flas kot? Ma ndillte zemra…
– Edhe ne, edhe deti e kemi të keqen me veten…
– Shiko fjalët e njerëzve, se edhe ato të thëthijnë si deti dhe të marrin brenda… Fjalët e njerëzve u ngjajnë valëve të detit…
– Mëkat. Do të shkojë dëm edhe deti më duket…
– Jo, Bica. Deti ngaherë filozofon dhe ka shumë zemërim…
– Në të tilla raste zemërimi të prish punë…
– Si çdo e keqe që nuk vjen vetëm…
– Do ta kthejmë në të mirë për të gjithë. S’do ta lëmë Detin të tallë edhe koqet me ne!
– Dëgjo, e di, nganjëherë ti edhe Zemërimin e merr në krahë dhe e përplas, ia merr shpirtin… Ku do vemi ne të tjerët pa forcën e duhur të zemërimit…? Na thuaj dhe t’i vëmë kapak.
– Për peshkim! Herët në mëngjes. Është bërë filozof dhe i djathtë Deti, e di si thonë të moçmit? E ku ta dini po të mos jemi këtu tek Deti? Jeta shkrihet në dritën e saj… Edhe deti i Ajgut në veten e tij tretet dhe del kripa… Boll se ua frymë kokën atyre të mjerëve që merren me ne…
Eh, o At’, kështu dhe punët tona. Askush nuk gjen dot derman, as dallga dallgës dhe as dita ditës nuk i ngjan…
Tiranë, më 30 korrik 2020