Kreu Letërsi Bibliotekë “Fytyra në turmë”, cikël poetik nga Sophia Maria Popovska

“Fytyra në turmë”, cikël poetik nga Sophia Maria Popovska

Sophia Maria Popovska

LIBRI I
FYTYRA QË FSHEHIN MELANKOLINË

Në Turmë

Floku im ka erën
e një shtëpie të çuditshme.
Zhgualli i kalldrëmit
i larë me një shi të ftohtë
që kundërmon kripë dhe asfalt
në një turmë njerëzish,
mendja ime i thërret vetes.
nuk vjen asnjë përgjigje,
e ardhmja nuk mban
ndonjë parandjenjë të jetës.


Iki Larg, Pavarësisht Vetes

Është një kohë kur iki larg, pavarësisht vetes,
e gjitha çfarë dhemb, pjesa më e madhe e trupit në fakt, qërohet,
shkrin si një lëngësirë kryeneçe, e ngjitshme,
si mishi i bluar i suxhukut
dhe qëndron pas meje- një pellg gjërash që s’e kisha menduar ta lija të ikte
por unë e bëra
dhe ende iki tutje.

Për pak kohë, nuk do të mbetem asgjë veçse kockë e zhveshur,
dhe do të më dhembë fort kur të fryjë era mbi të,
çdo prekje e saj do të ndjehet si gozhdat që kruajnë asfaltin e ashpër.
Pastaj imagjinoj, dejtë e trupit do të mbushen, muskujt, lëkura dhe flokët.
E di, kjo është e vërtetë
por nuk e besoj në këtë moment, ende vazhdoj të iki tutje.

Lë cdo gjë pas krahëve që ende e vret mendjen
përse gjërat e mira bëhen të këqija,
dhe nëse mund të shpëtohet diçka që ishte e dëlirë fillimisht
e lë atë prapa sepse e di
që kjo do ta rrisë edhe më shumë naivitetin tim
mbi këtë skelet që di veçse të largohet prej vetes.

Tymërat e qytetit rriten romantikisht drejt qiellit të natës
Yjet blu sipër meje dhe yjet e verdha prej letre në mes ku e shoh se parandiej
amnezinë e këndshme në të cilën do ta hedh veten në të ardhmen e afërt.

Është vetëm një nga ato net,
por është tashmë duke u zbehur kur mëngjesi po shfaqet në horizont.


Mirupafshim

Çajniku fshkëllen
në heshtjen
e ftohtë
Avulli do të ngrihet
mbi buzë
të filxhanit.
Tej dritares
bota kthehet
qëndrueshëm.
Në anën tjetër
shiu bie
rrëmbyeshëm.
Frymëmarrja jote ngadalësohet
dhe fjalët që thua
janë shumë të buta.
Të mbledhurat e mesit të natës
mund të dëgjohen
në kollën tënde.
E ndiej lotin
që të mblidhet në qoshe
të syrit. Ti thua se
britma e kishte lëshuar
apo mbase unë
harrova.
Por dielli shkëlqen.
Jeta po kthehet
jashtë.
Dhoma qëndron në heshtje
Nuk i përgjigjet
botës.
Fryma ime është e cekët,
duke u përdredhur
në kordë.
Një pranverë kaq e mrekullueshme,
një çelje dite pranvere
me shi.
Lagështi në irisët e tu.
Përse?
Ky është pikërisht fundi i një bisede,
një fund në miniaturë,
mikroskopik,
por di që e thatë vetë e para.


Muzg

Errësira dyndet në dritaren time
si një bishë e padurueshme.
Një moment më prek në zemër
me sëmbimin e vetmisë
megjithëse duke u zhdukur me nxitim
nuk lë prapa veçse shijen e vet.

Mbrëmje të tilla nuk ishin menduar për lotë,
industrialë, të pluhurosur, gri të hirtë,
kështu që mbetem nga jashtë e paprekur.

Së shpejti do t’i fik dritat,
ta vë këtë mbrëmje në gjumë.

Një gjysmëhënë e vetmuar verdhoshe bredh në qiellin pa yje
rrethuar nga një aurë ngjyrë hematome.

“Më merr me vete”


Ankth

Ka netë kur kam frikë se
realiteti është një fije rrjete merimange
që do të prishet,
fundet e tij të ngjitshme, të dala, të shpështillen,
duke zbuluar një pafundësi njëtrajtësie uniforme-
një akullnajë gjumashe,
një kuti të zezë.
Ka netë kur druhem se
mund të arrij dhe të zhvesh
ngjyrën e llakuar të makinave, vezullimin në errësirë
asfaltin e mbështjellë në shkëlqimin e semaforëve si dyllë i verdhë,
fytyrat e qeshura të të dashuruarve, të të dehurve në mesnatë,
Çdo gjë është e zezë përbrenda,
pa kuptim,
pa fund.
Ajo e gjitha thërmohet dhe zhvoshket, duke u tretur në një shkulm ere
dhe unë kam mbetur pezull në një qiell nate,
në hijet kapsallitëse të yjeve prej kohe të shkuar,
në shkretëtirën e pazëshme
pa asgjë vecse mirazhe-zambakë uji për të ngrënë,
duke vrarë kohën në një përjetësi të mpirë.
Ka netë kur rrethimet e larta miope, të pista dhe portat me hekura të magazinave,
kur letrat e neonit mbi dyqane dhe kërcitja e këmbëve mbi trotuar
më rrethon, më përdridhet rreth qafës,
më shtyp në zgavrat e syve,
inatosem që ato shfaqen të tejdukshme para syve të mi-
vizione në një dhomë boshe,
dhe unë s’mund të marr frymë.


Jo Stuhia më e Keqe

Ja ku jam përsëri, duke shkruar poezi për të moshuarit
ku trazimit të brendshëm i qasesh me një ironi të butë dhe të sfilitur,
një gjendje që ndjehet si shfryrje psikologjike.
Kapërcej vijat e fillimit, e zhgënjyer,
Nuk dua ta filloj ndjesinë në këtë mënyrë, jo akoma.
Nuk dua ta topis agoninë, nuk dua burgim në paqë.

Ende, do të ketë shumë më tepër rendje përpara mpirjes së fundit,
mendoj, qetësia e frikshme tashmë është duke u vendosur.
Kjo nuk është stuhia më e keqe.


Një Garë për Askënd

Vetmia fillon kur jam pa veten.
Fjala lumë më është bërë një koleksion vogëlsish,
njëra mbi tjetrën, një zbrazëti e dhimbshme,
por gjithashtu secila një pilulë gjumi.
Fundosem më thellë në një dremitje të ngrohtë, të pashqitshme-
një ëndërr që dhemb, ëndrra e një njeriu të mbytur.
Nuk mund ta kujtoj herën e fundit kur kam thënë diçka kuptimplote
Dhe vetja ime e së kaluarës që ka thënë fjalë që rezonojnë,
fjalë, jo tinguj, provokime vibrante të kësaj mpirjeje
gjithnjë të pranishme.
Gjuetari më i durueshëm
Ai person duket i çuditshëm

Një i çuditshëm që e kam zili më shumë sesa
çdo kundërshtar, më tepër se çdo njeri
që kam pasur lakmi ndonjëherë.
E kuptoj në retrospektivë
që jeta nuk është asnjëherë e sigurtë,

që mpirja nuk na lë asnjëherë,
asnjë dritë e shpirtit nuk është aq e fortë
mjaftueshëm sa për të pastruar rrugën,
dicka të shtyn prapa vazhdimisht-
dhe rregulli i lojës nuk është të
humbësh vitalitetin e shpirtit
në një jetë që e zbraz shpirtin përmes lodhjes së trupit
dhe prêt shpirtërimin
ndërsa shpërblen burokracinë.

Një garë që nuk është për të lodhurit-
një garë që nuk është për çdo njeri, vërtet.
Përfytyroj duke shtyrë tutje fundin e lumit,
duke u shfaqur edhe njëherë mbi
valët e mondanitetit
apo mbase jam ende brenda ëndrrës,

dhe mbytjes?


LIBRI II.
FYTYRA QË I QESHIN VETVETES

Një Lumturi e Vogël

Një lumturi e vogël
ashtu si drita e diellit që erëmon,
si hija e një dege që lëkundet në zhegun e rrugës së mesditës,
si fryma e erës së malit që sjell shpirtin e luleve të egra në ballkon.

Një vezullim kënaqësie.
Një thërmijë që ka gjithçka prej meje
ndërsa zgjat.

E di, kjo është lumturia e vërtetë
sepse nuk më duhet të mendoj për të.

Shikoj lart në blunë e shpuar të qiellit të pranverës
dhe vras mendjen nëse do t’i mbushet mendja

të më vizitojë përsëri, shpejt.
Të Jetosh

Me çdo fibër të zemrës,
me çdo qelizë,
dua të jetoj.

Në brengën e dhimbjes
që ma çan njërën gjymtyrë nga tjetra,
dua të jetoj

Dua të jetoj
kur të gjitha gjërat e mira ikin
madje edhe në kohët më të errëta.

Dua të jetoj,
dhe ushqej besimin
se çdo kthesë e jetës zhbën një dremitje të fortë.

Epshi im për jetën është një dhimbje e përjetshme,
një gjakim monumental dhe i pamatshëm
dua të jetoj përmes të gjitha gabimeve që mund të bëj
përmes të gjitha dhimbjeve për të cilat s’kam mbrojtje.

Vetëm të gjallët mund ta shijojnë dashurinë,
megjithëse e përgjithshme, kjo është parësore,
është një kusht që s’dua të dal mbi të
sepse vetëm dashuria është si fryma hyjnore.


Ditë Vere

Retë lëshojnë hije mbi rrëzën e malit
duke rendur të zëna rrugës së tyre.
Jeshil, bojëkafe dhe e verdhë është kjo rrëzë mali
duke bërë banjë në ditën e verës.

E ngrohtë dhe erëmirë me barërat e lëndinës
është puhiza e butë që lëviz retë e çrregullta
Bletët marrin nektar nga kokat e luleve pa u ndier
të cilat gëlojnë gjithandej në fushën e pambjellë.

Vetëtin nga ngjyrat kjo ditë vere
duke shkrirë qiellin me pemën, tingullin me aromën
asgjë veçse eufori është kjo shfaqje e ndritshme
ku kënga e zogut plot gëzim kumbon pa u lodhur.


Transformim

Pranvera ka kërcyer
jashtë lëvores së saj
nga mëngjeset e mekura, të mjegullta.

Një ajër i ndryshëm del nga plasaritjet
brenda zbrazëtisë gri të hutuar
të një hëne dimri.

Ndjesia e diçkaje që mungon
që dhemb, një lloj mungese e pazgjidhshme,
ka shkuar tani.

Ndërsa lëngjet fillojnë të rrjedhin në degë
dhe erërat e ngrohta, të ëmbla fryjnë rrugëve,

unë harroj.
Një farë harrese engjëllore e velit të mjegullt të pasdites.


LIBRI III.
FYTYRA QË RRINË NË MENDIME

Nature-Morte

Ai dekoroi trupin e tij të zakonshëm
me një fasadë të prerë intelektuali
kur nuk kishte asgjë për të thënë.
Ai dekoroi heshtjen e mërzitshme
me një ajër meditimi filozofik.
Mund t’i dëgjonit levat e marrsheve
në trurin e tij duke punuar
me kujdes, duke sajuar dhimbshëm
çdo fjalë
Por në kohën që fjalët arrinin buzët e tij
ato tashmë ishin të ngrira.
Kurrë nuk kam qëndruar gjatë para pikturave
të llojit nature-morte (natyrë e vdekur)
Ato mund të jenë vërtet të bukura
dhe mund të kenë kuptime të pashprehura
por si mund të jetë interesante diçka
që është tashmë e vdekur?

Përkthyer nga Kujtim Morina

Sophia Maria Popovska është lindur më 8 dhjetor 1999, në qytetin e Shkupit. Studion letërsinë botërore në Georg-August-Universität, në Göttingen, Gjermani.
Vëllimin e parë poetik Rewind My Mind: 50 poems, e ka botuar në gjuhën angleze, në vitin 2017. Për këtë vëllim, Ferid Muhić, Presidenti i Akademisë Boshnjake të Shkencave dhe Arteve është shprehur kështu: “Në 50 poezitë që përbëjnë këtë vëllim, është ajo që shfaqet në sipërfaqe, ajo që shndërrohet në tinguj, në fjalë, në tablo, në emocione, në mirakandje, në gjendje shpirtërore. Dhe janë kaq mahnitëse, mbresëlënëse dhe intensive, sa të lejojnë të shohësh atë, çfarë është më e çmuar dhe më e bukur-në fund të fundit, ajo çfarë është më njerëzore!- të kuptosh se çfarë fshihet thellë zemrave tona, duke e shndërruar përmbledhjen Rewind My Mind: 50 poems të Sophia Popovskës në një festë të paharrueshme poetike, në një Fiesta fabulosa poetica të vërtetë”.
Vitin e ardhshëm, më 2021, del në dritë përmbledhja tjetër në gjuhën angleze Faces in the crowd, nga e cila kemi zgjedhur disa poezi për lexuesit e ExLibris.

Exit mobile version