SHPIRTI
Ka një kopsht të mistershëm
Që për të pamaturin vështrim
Rrugën e ka të mbyllur.
Ka një kopsht të mistershëm
Që ia ruan të fshehtën
Porta e jashtme e hyrjes.
Po, ashtu si na thotë përralla
Që me fjalën “Sezam” u çel
Shpella e magjepsur e thesaret
Dritëplotë zbuloi, mendojmë
Se me një fjalë magjike
Dyert e mbyllura do të hapë
Lulet e veta dhe do të shfaqet
Së fundi kopshti enigmë.
Zemrës po t’ia lypim fjalën
Që të hapë gardhin magjik
Do të pëshpërisë ajo: “Dashuria
shpesh e ka këtë fuqi”.
Fjalë e ëmbël kjo
Që shpesh e ka zgjidhur enigmën.
Veç jo gjithmonë. Ka raste
Që hyrja e ruan të fshehtën
(kështu i fshihet vjollca vështrimit)
Gati me një të pamposhtur
Mur rrethues ai na shfaqet.
Ka një kopsht të mistershëm
Që quhet “shpirt njerëzor”.
Gjithkush e ka në vetvete.
Ka një kopsht të mistershëm
Që shpesh edhe ai që na do
S’arrin dot t’ia çelë dyert.
***
Endet
në ajrin e vjeshtës
floriri
i gjetheve të dridhshme
që era
larg i shpërndan,
si ëndrra
të paarritshme,
megjithatë ndonjëra
ulet pranë nesh
me një t’ëmbël
pëshpërimë
si një i vogël gëzim
që vjeshta na dërgon
që të na japë ngushëllim
për verën që iku, fluturuese.
***
S’je më, s’je më në zemër tani,
Ëndërr e largët që në rini m’u ndez,
Po mendimi im ende me dhëmshuri
Po të thërret, kujtim që kurrë s’vdes.
Dhe në të kaltrën e shpëlarë të gjërave
Dikur të shtrenjta që nuk janë më,
Ti vjen, e ëmbël dhe ende s’më lë,
Më ngushëllon në orët më të errta*
FATAMORGANA
Ku je, ku je ti vallë, fatamorganë,
Ti nga artistë e poetë e ëndërruar,
Vegim ajror bukurie të paanë,
Që i bën të lumtur shpirtrat e munduar?
Nga shkëlqimi i diellit e rrethuar
Apo nga mjegulla dhe melankoli,
Ti je mbretëria e Muzës së amshuar,
Atdheu i atij që do t’ëmblën poezi.
Na tregon tisin e bruztë që mbështjell
Auxhelikën e bukur tek po rend
Mes pyjesh të errta dhe të qartit qiell
Majë kalit, drejt fatit që e pret.
Ti e bën xhindin e ajrit, Arielin
Të shkëlqejë me të pastrën bukuri,
Ti bën çdo gjë, të vërtetë a legjendë
Të marrë jetë e t’perhershme rini.
Ti ia shton gëzimin atij që është
i lumtur
dhe atij që vjen tek ti i pangushëllim
vegimi yt i thotë aq shumë
sa shpirti i tij larg ngrihet fluturim.
Dhe unë në të largtat vite që s’janë
Ndiqja ëndërrën e ëmbël që je ti
Të shihja e të doja ty, fatamorganë.
Tash të kërkoj e s’të gjej kurrsesi.
ANKTH
Në të natës heshtjen aq të thellë
Shpirti ndjen një shtrëngim që e ndan
në mes.
Bien iluzionet që dita të sjell,
Dynden mendimet si kuaj të zes.
E ardhmja ngjan e pasigurt dhe e zbetë.
E tashmja porsi gur në gjoks rëndon,
“sot” e “nesër” të vështrosh s’guxon
Që dhimbja mos të bëhet më e mprehtë.
E atëherë strehë gjen në një të
kaluar,
Në kohën e ikur që s’e kthen asgjë
Dhe që larg ngjan më e gëzuar.
Të ngushëllon atëherë ai vegim
Gjërash të bukura që s’të qeshin
më,
Fantazmash që thërret plot përgjërim.
EXCELSIOR
Në të errtën kupë të jetës
Ndrin fshehtësia mijëvjeçare e yjeve
Ashtu si ka ndritur përherë
Nga thellësia e kohërave.
Po tash që njerëzit njohën
Të papërfytyrueshmen heshtje të kozmosit
Dhe panë poshtë të vërtitet
Planetin tonë të shtrenjtë.
Vështrimin sërish ngulin lart,
Ëndërrojnë përralla të reja
të mrekullueshme
Dhe shohin tek yjet
Atdheun e ri të njerëzimit
tëardhshëm.
Dhe koha atëherë s’do të jetë
më tirane
dhe njerëzit mbase do të mund
të realizojnë
të lashtën ëndërr të rinisë
së përjetshme.
1963
MELANKOLI
Aromë gjërash të largëta,
Të tretura në kohë
E që mandej,
Nga koha zbutur, zbukuruar,
Si hije fluide i rikthehen
Kujtesës.
Vajtim për çka nuk qe,
Për çka për ne s’do t’jetë më,
Për çka shkëlqen më kot,
Përtej rrethit që i ve cak
horizontit tonë.
Hi akoma i nxehtë
Dëshirash që u dogjën
Në zemrën tonë rinore
Dhe, pa lëshuar dritë flake,
Dalëngadalë u shuan,
Të panjohura, të pakuptuara.
Hije të vagëlluarash, jetëshkurtërash
Shpresa që më s’i besojmë,
Po që zemra jonë u ngjitet,
Të rrojë, të mos vuajë.
Ëmbëlsi si qeni i trishtuar
Dhe në shpirt ta ndjesh
Një frikë të pakuptuar
Nga njëmendësia e padashuruar.
Muzg i ngadalshëm drite
Që tretet me butësi
Duke lënë në hijen që zbret
Një të ndritshëm refleks.
1963
LIQENI
Pasqyrë e kthjellët e qiellit dritëplotë,
Liqen, janë ujërat e tua plot qetësi
Dhe blerimi që pasqyron, një joshje
Të veçantë merr brenda në atë gji.
Mes dantellave të lëngëta të blerta
Mos fshihet vallë një floçkëzë bionde
Që, e hijshme, magjiplotë dhe e sertë,
Këdo që afrohet do që ta pushtojë?
S’e di të fshehtën e ujërave të tua,
Veç di që rrezaton një të tillë qetësi
Që si magnet në çast më tërheq mua
më bën të tretem në këtë kthjelltësi.
Sa do të desha të ishte ajo qetësi
Në shpirtin tim përherë të trazuar
Dhe të prehesha e qetë porsi ti
Nën atë dritë hëne të praruar.
JOLANDA KODRA (1910-1963)
Kritike, përkthyese, poete, me origjinë italiane, ka qenë një nga autoret e njohura të viteve 30-40-të. Pas lufte iu kushtua kryesisht përkthimit. Shkroi edhe një komedi me një akt, të pabotuar, “Tabloja”.
Në fund të jetës (gusht 1963) shkroi dy lirika që qenë si “Kënga e mjellmës” së saj, “Excelsior” dhe “Melankoli”. Si poete lëvroi lirikën meditative me një ngjyrim romantik. Temat e saj të parapëlqyera qenë natyra dhe enigmat e jetës.
