NË VETEN TIME
Një prej dëshirave të mia është që ato pemë të ngrysura,
aq të vjetra dhe të forta sa mezi i lëkund puhiza,
të mos ishin si maska më e mirë e trishtimit,
por të shtrira tutje deri në kufirin e destinit.
Nuk dua ta mbaj veten peng, por një ditë
në pafundësinë e tyre, do të vidhem
pa frikë se do të gjej ndonjëherë tokë të hapur
apo rrugë makine ku rrota derdh rërën e zvargur.
Nuk shoh arsye përse duhet të kthehem prapa
apo ata s’duhet të shkojnë në gjurmët që hapa
të më parakalojnë, kë do ta marrë malli për mua
dhe të dëshirojë të dijë nëse ende e dua.
Ata nuk do të më gjejnë të ndryshuar nga ai që isha,
vetëm më të sigurt nga të gjitha në bindjet që kisha.
SHTËPIA FANTAZMË
Banoj në një shtëpi të vetmuar, e di
që u zhduk papritmas verën që shkoi,
nuk la asnjë gjurmë, vetëm muret e qilarit,
një qilar mbi të cilin bie drita e agut,
ku rriten manat e egër me kërcinj vjollcë.
Mbi gardhet e rrënuara, mburoja e vreshtave,
fushës së kositur pylli po i rikthehet;
pema e kopshtit është bërë tani zabel,
pemët e reja dhe të vjetra qukapiku i çuket,
shtegu drejt pusit po humbet.
Kam një zemër të çuditshme që dhemb
në atë banesë të fanitur atje veç,
në atë rrugë të harruar dhe të papërdorur,
s’ka vend tani për banjë pluhuri për thithëlopën,
kur vjen nata, lakuriqët e zinj turren e bien.
Zogu i natësdo të fillojë të bërtasë,
të pushojë, të rrahë krahët dhe të gugasë;
e dëgjoj kur fillon që nga larg
me të tërë frymën që i vjen në çast
përpara se të arrijë të nxjerrë fjalë.
Nën yllin e verës, të vogël, të zbehtë,
nuk e di kush janë këta njerëz memecë,
që e ndajnë këtë vend të errët me mua,
ata gurë nën pemën me gjymtyrë të ulëta
pa dyshim mbajnë emra që ua japin myshqet.
Aty ka njerëz të palodhur, por të ngadaltë dhe të trishtuar,
megjithëse dy që rrinë afër janë një djalush e një vajzuke,
asnjë prej tyre nuk këndon asnjëherë
dhe prapë po t’i shohësh pak më gjerë,
janë si dy të dashur që mund të jenë mashtruar.
YJET
Sa të panumërta ato mblidhen
mbi të potershmen dëborë,
e cila bie në flokë të gjata si pemët
kur fryjnë erërat dimërore.
Si me lakmi për fatin tonë,
hapat tanë të pasigurt
drejt prehjes së bardhë, një vendi prehjeje
në agshol të padukshëm.
Dhe prapë pa dashuri as urrejtje,
ato yje si sytë e Minervës[1]
prej mermeri borë të bardhë
pa dhuntinë e shikimit largpamës.
POGONIAT ROZË[2]
Një lëndinë e ngopur,
në formë dielli dhe e vogël-xhevahir,
një rreth pak më i gjerë
sesa pemët e larta që i rrinin përbri,
ku erërat janë krejt të përjashtuara
dhe ajri është i ëmbël mbytës
nga aroma e kaq shumë luleve,
një tempull i zhegut të ditës.
Atje u ulëm në vapën që digjte
me të drejtën e adhurimit të diellit
për të mbledhur ato që askush s’do t’i humbte,
një mijë orkide,
nga kjo bari u shpërhap
megjithëse çdo sekondë rrinte shtizë
dukej me majë dhe krahë me ngjyrë
dhe ngjyroste edhe mjedisin.
Bëmë një lutje të thjeshtë
përpara se ta linim atë vend,
që në kositjen e përgjithshme
ta harronim atë kënd,
apo nëse s’mund ta falnim krejt
të fitonim edhe ca orë të hirshme
që askush s’duhet ta kosiste barin atje
kur ishte mes luleve të mrekullishme.
XHUFKA E LULEVE
Dola ta rrotulloj barin se kishte qenë me vesë
pas atij që e kishte kositur para lindjes së diellit.
Vesa ishte tharë tani që e bënte kosën të priste fort
përpara se skenën e rrafshuar të vij dhe ta vështroj.
Shikova për kostarin prapa një blloku pemësh;
dëgjoja grihën e tij në puhizën e erës.
Por ai kishte ikur tani, ishte kositur gjithë bari
dhe unë duhet të jem, siç kishte qenë ai, vetmitar.
“Siç duhet të jenë të gjithë, – i thashë zemrës,
– pavarësisht nëse punojnë bashkë apo vetëm”.
Por kur e thashë, më parakaloi shpejt aty
me krahë të pazhurmshëm një flutur e hutuar
që po kërkonte në kujtesën e mjegulluar gjatë natës
disa lule të fjetura me të cilat dje ishte kënaqur.
Shënjova fluturimin e saj që shkonte rreth e rrotull
aty ku disa lule shtriheshin të vyshkura në tokë.
Pastaj ajo fluturoi aq larg sa mund të kapte syri,
më pas erdhi prapë drejt meje me krahë të dridhur.
Mendova për pyetje që nuk kanë përgjigje,
që do ta kishte bërë barin e hedhur të vyshkej.
Por ajo u kthye njëherë dhe m’i drejtoi sytë të shoh
te ca lule të gjata që rriteshin ndanë një përroi.
Një gjuhë kërcyese e lules që kosa e kishte kursyer
përbri një përroi të gjelbëruar tani të zbardhëllyer.
Lëviza nga vendi për t’i njohur me emër
për t’i gjetur barërat e fluturës pasi erdha.
Kositësi në vesë i kishte dashur ato kështu,
duke i lënë të lulëzojnë për veten, jo për ju.
Jo për t’i dhënë ende atij një mendim tonin,
por nga gëzimi i pastër i mëngjesit në atë breg përroi.
Flutura dhe unë ishim gjetur bashkë rastësisht,
megjithatë, një mesazh që vinte nga agimi,
më bëri të dëgjoja zogjtë që po zgjoheshin përreth
të dëgjoja kosën e gjatë që pëshpëriste në stere,
dhe të ndieja një shpirt që më thërriste nga brenda
që këtej e tutje të mos punoja më vetëm.
Por i gëzuar, unë punova si me ndihmën e tij,
dhe i këputur kërkova në mesditë me të një hije;
Duke ëndërruar ashtu bëmë një bisedë vëllazërore
me një njeri që nuk kisha shpresuar të takohesha.
“Njerëzit punojnë bashkë, – i thashë me zemër,
– pavarësisht nëse janë bashkë apo vetëm”.
KËNDVËSHTRIM
Kur jam i lodhur me pemët, kërkoj përsëri njerëzit,
e di se kur mund të eci më shpejt – në agim,
drejt një shpati ku bagëtitë hanë në lëndinë.
Atje mes dëllinjave që i përkund era, mbështetur,
vetja ime e padukshme, sheh qartë botën përreth
larg nga shtëpitë e njerëzve, dhe akoma më tej
varret e njerëzve mbi një kodër përkundrejt,
të gjallë a të vdekur, cilëtdo më vijnë në mendje
dhe nëse nga mesdita jam mbushur tepër me këtë,
nuk më mbetet veçse të kthej kokën dhe hap sytë,
kodrina e djegur nga dielli fytyrën ma përndrit,
frymëmarrja ime i tund kokoçelët si një puhizë,
i marr erë tokës, i marr erë bimës me vraga në trup
krateri që kanë hapur mizat shikimin ma përhumb.
I përktheu Kujtim Morina
[1] Minerva – perëndesha e virgjër romake e muzikës, poezisë, mençurisë dhe magjisë.
[2] *Pogonia – një lloj luleje orkide që rritet në Amerikën e Veriut.
