HISTORI
Heshtim kur gjërat e pasqyruara në xhamat
E kohës, ku kalojmë ditë rakitike, rreken t’na bindin
Se përputhen me veten e tyre të dikurshme
(Për shembull, silueta dhe tiku nervor).
Nuk mund ta dinë sendet e vogla në ndodhi diçka
Netëve, kur flinim: nëse diku në një eksperiment
Na ngatërruan me të tjerë në univers. Ose:
Që është e njëjta, ngatërruan botën tonë.
As nuk mund ta ngushëllojnë veten me idenë
Se kjo e tanishmja është defekt teknik i universit.
Gjithçka që mund të bëjmë ne për to, është të sillemi
Sikur e gjitha kjo është vetëm një mësim arti:
Kur je afër, hidhesh i eksituar; kur je larg,
Rri në cep, me zemër në dorë, dhe shkruan,
Thua se di se çfarë po bën me fatin tënd,
Një bujar kurnac, në këtë botë
Ku pemët mund të përqeshin gravitetin,
Por nuk hyjnë dot në histori si ne.
NËSE DIMË ÇDO GJË PSE FLASIM ENDE
Ruli i verës kalonte anash, por na la pa frymë.
S’ka kohë – në Kështu Pra, i pari mendim
Pushton kokën: dalin heronjtë
Nga shkurrja e natës – për lavdinë e zotave
Të vdekur tregojnë frutat e para, mushtin
Ngjyrë ndryshku në kupën e qiellit,
Dhe ushtria e drurëve i çon fjalë qytetit:
“Erdha!”. S’ka kohë – kush pi nektarin e zotave,
Qoftë edhe i vdekur, mendon: është i vërtetë
Lumi i vjeshtës, që mëshon brigjeve;
Në pasqyrat e hijeve dhe yjeve; në fjalët
E imazheve të përkohshme si ishuj
Me tinguj e drita. Derisa të fryjë
Në botë një tjetër heshtje, ku ulet
Një njeri dhe pyet: nëse dimë çdo gjë,
Pse flasim ende? Sytë e tij – dy këlyshë:
Shpikin magjepsjen.
NË MËNYRËN E G.K.
Përjetësi, mos ik, nga kjo ditë
Që është për qejfin tim,
Ku herë e mbyt kënga e gjinkallës
Atë t’betonierës, herë e kundërta.
Ne i mbytëm të dyja,
Kur kënduam duke bërë petulla
Dhe në mënyrë epike
Shtuam edhe pak djathë,
Po s’është zhurma e grindjes së heronjve
Atje përjashta – një teneqe
Brohoret pikat e rralla të shiut.
Vetëm një milingonë apatike dëshmon
Që unë isha në këtë tavolinë.
Përjetësi, mos ik, nga kjo ditë,
Që është në masën time,
Në dritaren e tv-së: mikrobe, tërmete,
Aksidente dhe provokime bërthamore.
Në dritaren e dhomës: re dhe zogj.
Në dritaren e vetvetes një burrë
Mbyll llogarinë e lëngjeve të humbura
Dhe ngre rrugën nga vijnë ëndrrat
Ku befas takon taksambledhësin e vjetër
Shumë shkurt
Sa ta kujtojmë
Sërish
Vetëm një çast
Si rreh në gjoks zemra e vërtetë.
NË NJË ORË ESTETIKE
S’e gjej fitorja e kujt është varri i ri në zemër,
ku skuq aroma e beftë e trëndafilit të trishtimit
që gatuan vaktin e fundit, melankolinë;
S’dihet, prapë, ku më ruhet krimi i përsosur, i shpejtë
si thithja e cigares, kur vetëm një Zot do hiqte
qafe fjalët, kështjella ku plot besim u fsheha nga bota,
Por, do Zoti, mund të flas për atë ku sekush kënaqet
me natën e vet në duar, që zhvillohet në formën e jetës,
derisa t‘i ulet ylli i fatit në pjatën (patetike) poetike.
Me muzikën e besimit tërhiqet edhe batica e iluzionit:
pse pyetjet e zemrës t’i ngrejë gjithmonë martirja
kujtesë – kaq shumë fëmijë të fjetjes me netët –
Kur dukeshim një shpikje aq e mirë, sa herën
e ardhshme të fluturojmë disa metra, me trupin-flamur,
vetë atë: “është ai!”, që poetët dëgjojnë në gjumë
Që nga koha e Platonit!? Po ndoshta është mirë që gjërat
zhduken: mund të zbulohet sërish Amshimi, ku bëhen
dy pjesët për metaforën e ditës: mund të nuhatet
Mungesa e diçkaje në gjurmët karmike, kur djegin
peshën e fjalëve me një fill më të hollë se harresa.
Fill që mund t’më mbajë lidhur me vendin që bota
E quan të zbrazët, derisa të ngjashmit t’i lidhet për zemër.
Më e bukura do jetë kur të ndajë si libra estetike
Edhe vende ku isha, edhe vende ku s’isha i çmendur.
PRANVERË E VONË
Pranverë e vonë, që veten zbulon
Në hartat e zhubrosura të reve –
Ashtu me këmbë ylberesh ngulur
Në tokë, deri në fund qershori,
Tashti asnjë ngjyrë e jetës tënde
S’matet me të verdhën e verës,
Një pikël përcëlluese,
Amë e heshtjes kozmike;
Kur hidhet si qelbi i tmerrit
Nga trokitja e pikës së parë të shiut;
Kur fjalët që vuajnë, prapë
S’e mësojnë bindjen
Edhe pse e demonstrojnë para tyre,
Sa munden, gjithë stinën, të artat luledielli.
Dhe që nuk është as kjo
Frika për të jetuar,
Kur një vjershë pritej të ndante kohën,
Si amvisë e kujdesshme: e vlefshme,
e pavlefshme
MBYLLUR PËR VIZITORËT
Me fatet e gjithë të dështuarve të kësaj rruge
Toka bën një akuarel të dridhshëm drite
Në murin e ditës. Ku? Si? Kush? Çfarë?
Ndoshta diçka e di se ata duhet ta ngrenë zërin,
Edhe pse të pashpresë në këtë heshtje që punon për ta.
Unë nuk e di nëse po bën mirë apo jo.
Di vetëm se dielli po ngrihet në kupë të qiellit,
I ngathët si shpirt i mbyllur:
Ku kërkoj besim te trupi, që kërkon besim te hapat
Dhe toka, ku diku dikush po kërkon një emër për fatin tim,
Që të pijë pak përjetësi pasurish të vockla,
Që, edhe pse largohet ngadalë nga këmbët e lodhura,
E mbush tokën me hieroglife qytetërimi të humbur
Si ky kujtim që kaq i duhet të ndryhet
Në zemrën e sfilitur si “Këpucët” e Van Gogut,
Muze ku pritet era që tund tabelën e vjetër
“Mbyllur për vizitorët”.
NË DITË SI KJO
Më sheh dhe zgjohet dielli. Dhe bën shenjë me një re:
Në ditë si kjo duhet t’ia luajmë syrin njëri-tjetrit;
Është herët të flasësh për vdekjen; secili prej nesh
Duhet ta marrë nën sqetull ëndrrën – jehonë
E jetës së vet në jetë tjetër – a pyetjen: a nis të fryjë
Edhe atje një erë që ther deri në kockë, deri në zemër?
Keq është kur s’mjafton as Paul Klee-ja që dita
Të ketë ngjyra; kur shikon në kosh romanin e vajzës,
Që nisi tjetrin, tashmë pa figura,
E ti s’e gjen dot a fiton fjala para imazhit.
Keq e më keq është të kalosh disa kthesa rruge
Pa ndonjë ide, siç besonte Camus-ja, dhe humbe rastin,
Si Arkimedi, ta hidhje në erë ditën e vdekur.
Si poezia, Baba-dimri i njeh kufijtë e vetes –
Më e keqja do jetë nëse reja, aq pranë diellit, që ti
E bëre detaje dhe ngjyra, e unë – kontraste dhe trajta;
Që macja e bëri peshk, peshku – mace;
Që bari e bëri brymë, bryma – flatër zogu;
Nuk është zarfi që e shtyn vdekjen në verë,
Kur ndrin edhe dyshimi i Zotit
Dhe goja e tokës së përgjumur hapet ku e ku më lehtë.
TASHTI QË BARBARËT NUK ERDHËN
Tashti që barbarët nuk erdhën e marrin jetë për ne
vendimet e fjetura, pa petka zyrtare, pa fjalime të rastit,
të tregoj vendet ku ishin gazeta dhe kafja, qumështi
dhe çadra; tashti më tepër se prej lënde druri, prej lënde kujtese.
Shiko avujt e padukshëm të Tokës, si xixa të humorit të Zotit, edhe pse gishtat e Mbidritës prapë mund të mos jenë çatia jonë.
Quaje edhe këtë këngë: byrekët e mirëdashjes së saj,
sa pa na lënë zemra, ndoshta na çojnë deri përtej malit të zërave,
ku jeta që s’ndodhi, matet me himnin
e zotvrasjes në pentagramin e shtatë zanoreve, si tokmaku i tiktakut – është rasti ta shpëtojmë
edhe një katakrezë – i orës në dorën pa jetë, derisa barbarët,
që mbeten gjithmonë si zgjidhje, të sjellin metaforat e tyre.
MBRËMJET E TË DIELAVE
Ngrihen njerëzit e kateve më poshtë, ndezin
Makinat dhe ndjekin oraret, po unë kam mbetur
Para pikëpyetjeve në avujt mbi xham: Kush jam?!
Si ai që la duhanin, po ndien veç erë nikotine,
Kam shuar alarmin e verdhë të vjeshtës në tavllën
E ideve: Çfarë i shton universit një çaj i ngrohtë?
Sa të tjerë, pas xhamash, nuk duan përgjigjet,
Po pyetjet –
Kur përgjakin metaforat si shtegu i pashkelur,
Kur realja s’ia del t’i ngjajë vjershës dhe ka
Gjithmonë brenda nesh diçka që s’mbushet,
A është shansi ynë, që vjen edhe një vjeshtë:
Siç vjen e rimbin fara e idesë për vjersha?
Ku gjëmoja unë, tash gjëmon gropa e zbrazët
E kohës, ku asgjë s’premton jetë më të qëndrueshme,
Ku fjalët nuk kthehen më aroma që mund të nxjerrin
Një gjuhë nga martesa e avujve të qepës me një çadër;
Tash që kanë mbetur vetëm libra që s’hiqen dot
Dhe udhëtimi – secili si i fundit – fillon te monumenti
I tenjës së asgjësë, fuqinë e mori fakti: një mundësi
Më pak për metafizikën, kur shpirti, që vinte vërdallë,
Kërkonte poezinë ku mund të gjente prehje.
Poezia s’mund të ndodhte kur diçka po ndodhte.
Për shembull, kur kjo pasdite të diele dashurohej
Me një flluskë. Dhe uji i kohës, holluar me melankoli,
Nuk shihte tek unë alibi, dëshirë a falje: i mjaftonte
Limontia, si shi i rrëmbyeshëm vere, zbulimit tim:
Gjithë mbrëmjet e të dielave kështu i kanë dashur gjërat –
Të paqëndrueshme e të pakapshme si zemrat në gjoks.
MURIMI
Mundemi veç të lypim ndjesë, pjesa tjetër
Nuk ka rëndësi, nuk funksionon përtej pyetjes:
Na ka ëndërr ajo grua, a ëndërr e kemi,
Që, gjithkah të dalësh, vetëm një emër,
I flakur me vrundull balade, mban zgjuar
Kureshtjen tonë kthyer në gur?
Nuk ndreqen me goditjet e zemërimit tonë
Të vonë kalimet magjike, atje tutje,
Shquar vetëm nga Zoti, mendja hyjnore,
Që shumë të gjorat trishtime, gëzime njerëzore
T’i duken të thjeshta aq sa s’i thua pa skuqje
Por do jenë dëshmitarë në zvarrjen
E ngadaltë të gurëve drejt gjuhës së zogut
Të dehur nga dielli, që bredh me nge mbi ne
Në ajrin e qetë: një pikë e vogël ku vë fati gishtin,
Një pikë e errët ku ngrin kujtesa përjetë
Historitë që s’guxojnë të tregohen pa ne.
Nuk ka rëndësi as pjesa pas pjesës tjetër
Teatri gazmor mes ndërgjegjes sonë dhe zotave –
Që vë maskën e re, thua se edhe asgjëja flet,
Nëse nuk paska jetë përtej imazhit, që na sheh
E mbase më kot përditë kërkon ndihmë
Nga ne që veç mundemi të lypim ndjesë
A ndoshta ne vetë jemi vetëm një mur i rastit
NË ÇETËN E POETËVE
Iku, ndoshta, përtej reve, po njeriu do ta dijë
Në është poezia a dështimi që pyet: a vlen ta qash
Një ndijim jetim? A vlen të mendosh se edhe një herë
E humbe rastin ta ndjesh trupin shtrirë te realja
Ku di të vërtetën dhe ndjehesh i lumtur?
A është poezia a dështimi që pyet: të kapi virusi i tij,
Që s’të jepet të shohësh tv, të lexosh, të shkruash,
T’i flasësh dikujt, të shprehësh keqardhje,
Të veshësh këpucë të reja, të dalësh, të bësh pyetje
Të zhbllokosh lavamanin, të mendosh për vdekjen?
Që s’të jepet të bësh ndonjë ndreqje gabimesh –
Si, për shembull, rreshti i parë të lexohet:
Këtu ku një burrë kërkon një jetë pa andralla,
Nuk ka më: “më hidhet zemra në gjoks”,
Por: “kam frikë”?
Që s’të jepet të pyesësh se kush dashka t’ia dijë
Se janë mbretëri, gjithnjë e më të pavënë re,
Këta poetët – të papjekur që imitojnë, të pjekur që vjedhin;
Të këqij që prishin atë që marrin, të mirë
Që e bëjnë atë më të mirë apo diçka krejt ndryshe;
As kur mbaron dita, e secili me lugë kafeje
Kërkon të çara në ëndrrat e qytetit,
Ose pasqyrohet si hije në liqenet e mjegullta të mendjeve,
Pa formë, si erë që mendohet edhe një herë
Mbi tokën e shkretuar e pa përgjigje;
As kur nuk dalin në lajmet e mbrëmjes,
Dhe as duan të dalin,
As kur më i ngushëlluari
Është ai që vjedh më mirë nga shokët?
E as kur s’e gjen kurrë as vetë se cili je mes tyre?
