Shkëlqim xhamesh dhe llambash; rrumbullakësi e tavolinës dhe e filxhanit me shumë ngjyra; pija e zezë, e ngrohtë me aromë. Pranë saj Dori, elegant si italian, me sytë e zes si kokrra kafeje dhe buzëqeshjen që të deh si aroma e kafes; pija e ëmbël si parajsë dhe përvëluese si ferri; një ferr – parajsë.
Dori tani kaq pranë saj dhe të nesërmen aq larg. Ajo qoshe vetëm për ta; dora e saj në dorën e tij, sytë e saj zhytur në sytë e tij, buzët e saj pranë të tijave … Shyqyr që ndodheshin në një vend publik se për ndryshe ajo s’do të qëndronte dot më.
“Jo tani, jo tani” murmuriste, po pak më parë kishte thënë “Jam e tëra jotja” dhe Dori kishte nxjerrë një përfundim.
“Le të presim … ti je i pari … ti do të jesh i fundit”. “Lina … sa e bukur je… s’pres dot më … do të martohemi, të jesh e sigurt”. “Mami s’di gjë, as nëna jote …” “Ç’punë kanë ato?… do ta marrin vesh kur të vijë koha…
“Nesër nisem … Pse s’erdhe nga liqeni? Hajde tani të shkojmë te shtëpia ime…” “S’vij dot, më presin në shtëpi, do të vij herë tjetër”. “Kur? Pas tre muajsh? Kur të vij prapë”? “Mirë, atëherë… po a do të fejohemi apo jo?”
“Pa tjetër … po fundja, punë e madhe një unazë! Ne duhemi…”
Dritat marramendëse … dhe ajo marramendje tjetër që e shtynte në krahët e tij.
Do të të çoj në një kafene “speciale” – kishte thënë ai dhe e kishte mbajtur fjalën.
Ato drita marramendëse, po edhe çmimet ishin marramendëse, ajo ishte studente dhe s’mund t’ia lejonte vetes … Deri tani fitonte shumë si murator … si hidraulik … si elektriçist … kishte një diplomë inxhinieri, po tani fitonte më shumë në Shqipëri … aq shumë euro …. më vonë do të merrnin hua në një bankë dhe do të blinin një apartament … po më parë ai do ta merrte me vete në Itali … kur?
Edlira ishte gëzuar së tepërmi kur ajo i foli për takimin me Dorin dhe i kërkoi ta përligjte para mamasë.
Më në fund e ke edhe ti një djalë.
Ajo vetë gjer atëherë kishte patur tre të dashur dhe s’ishte fejuar me asnjërin prej tyre, ishte “moderne”. Ishte shoqja e saj më e mirë dhe Lina s’donte ta gjykonte.
Me atë fytyrë engjëllore dhe atë emër …
Nëna e tij s’dinte gjë ashtu si nëna e saj.
Nëna e tij, ende e bukur me gjithë flokët e thinjur. Katerina, Kateja. E shihte mëngjes për mëngjes në dyqan. Asaj s’i shkonte mendja se po takohej me nusen e ardhshme.
Po ajo gjyshja nëntëdhjetëvjeçare që e pinte ujin të ftohtë akull? Një mjedis vetëm me gra, pak si mbytës. Babai i Dorit kishte dhjetë vjet që s’ishte më. S’kishte pasur asnjë vëlla. Asnjë motër. Dori ishte djalë i vetëm.
Kateja s’ngjante aspak si vjehrra – shtrigë tipike. Ishte aq e butë, aq e qetë, me ata sy të kaltër, të ëmbël (Dori duhet të kishte marrë nga i ati sytë e vet të zes).
Nëna e tij do të vinte me ta në apartamentin e ri, po ishalla gjyshja do të shkonte te e bija që ngjante plakë si ajo. Apo ndofta teto Kateja do të qëndronte në shtëpinë e vogël me kopsht, me macet dhe qenin dhe ata të dy do të shkonin ta shihnin shpesh. Ata do të kishin një apartament modern me telefon dhe televizor, ashensor, ajër të kondicionuar, një bufe me qelqurina, piktura nëpër mure (Lina i hodhi një vështrim kritik televizionit që kishte përpara. Me siguri Dori do të sillte televizor nga Italia për apartamentin e tyre; mobiljet për dhomën e gjumit do t’i zgjidhnin së bashku).
Po më parë do të jetonin ca kohë në Itali; si do ta kishin apartamentin? A do ta paguanin dot qiranë? Ajo mbase do të merrej me ndonjë plakë italiane të padurueshme që mund t’i ngjante gjyshes së Dorit… jo, po të kishte fat, do të merrej me ndonjë fëmijë … apo mbase do të gjente ndonjë vend si shitëse.
Sa i bukur ishte Dori, si aktor kinemaje.
S’i besohej që ishte i saji. Burrave s’u duhet bukuria. Megjithatë asaj i bëhej qejfi që ishte aq i pashëm. Kjo s’ia pakësonte as forcën, as mençurinë. Pas tre muajsh Dori do të kthehej … po s’do të martoheshin dot aq shpejt, mbase do të fejoheshin.
Ç’do të mendonte e ëma për këtë dhëndërr? Mbase do të pretendonte më shumë për vajzën që ishte kanakarja e saj, fëmija më e vogël. Po Dori ishte në Itali dhe fitonte mjaft. Dokumentet dhe “soxhorno-n” i kishte në rregull. Ajo do ta merrte për burrë edhe sikur të punonte në të zezë, madje edhe sikur të mos kishte gjetur ende punë.
Ama, për të ëmën s’do të ishte njësoj. Po për babanë? Pas ndarjes, ai vinte t’i shihte rrallë.
Ajo gruaja do ta kishte fryrë kundër tyre. Rrethi i florinjtë i filxhanit. Si unazë. Si unazë….
* * *
Filxhani i përmbysur i kafes në dorë të fqinjës plakë, si kupë magjike.
-Shiko këtu, Anë. Pas tre muajsh kini dasëm. Apo pas tri javësh.
-Dasëm … po të kujt?
-Po të vajzës sate, pra!
-Fjala jote në vesh të Perëndisë! Po ta dish ti ç’kokë ka kjo!
Lina skuqej, e ngazëllyer. Sikur e ëma ta dinte !
* * *
Zëri i tij i hareshëm në telefon.
-Kam një surprizë për ty … a e gjen dot? Të bleva një fustan për nuse … po, e di se tani gjen të bukura edhe në Shqipëri, po e dua special për ty … të bleva edhe unazë…
Kur i kishte ardhur në shtëpi motra e martuar, Lina i kishte përkëdhelur faqet dhe flokët kaçurrela çupkës trevjeçare të saj, Evaldës.
-Merrmë në duar, Lina!
-Je shumë e rëndë, U bëre e madhe tani.
Si do të ishte vallë vajza e saj? Vajza e saj dhe e Dorit? Po djali i saj?
* * *
Si zakonisht, e kishte ndjekur me sy postierin e moshuar kur drejtohej te shtëpia e Dorit. Mbase sillte lajme nga Dori. Të kishte durim, vetëm të kishte durim të priste. Sa shumë zgjat koha kur pret.
Po ç’po ndodhte ?
Një klithmë e gjatë e papritur që çante ajrin dhe vinte deri te shtëpia e saj.
Njerëz që grumbulloheshin, zera që ndiqnin rrufeshëm njeri-tjetrin, një dyndje e madhe zërash dhe ngashërimesh.
Emri i Dorit.
-Iku, iku !
-Po si, qysh?
-Aksident, ra nga shkalla! Nga tetë metra lartësi!
-Vdiq?!
-Edhe pyet?
Pastaj fraza të tjera që binin si goditje mbi gjoksin e saj. Të saj. Ajo kishte rendur deri aty si e çmendur:
-I gjori djalë. S’ishte as njëzetepesë vjeç.
Dori ka hyrë që tani në të shkuarën.
Dhe e ardhmja e asaj vetë, Linës, s’është më.
Pse pritëm aq shumë?
Kanë pritur një të ardhme që s’është më.
E hëngri dheu i huaj.
Ajo metaforë e tmerrshme.
Dhe ajo është aty me pritjen e saj të fundit. Pritja e dikujt që s’do të kthehet më.
Ai që do të kthehet, madje ai send që do të kthehet është vetëm diçka që mbetet nga dikush që s’është më. Dori me forcën e vet, mençurinë e vet, bukurinë e vet s’është më.
Lina dëgjon fjalët që thuhen, diskutimet a e pati fajin padroni italian, vetë Dori apo fati. S’ka rëndësi. Dori s’është më.
* * *
E ëma e saj s’çuditet me kërkesën e së bijës.
-Do t’i japësh një dorë së gjorës Kate?
Mirë bën. Do ta bëja edhe vetë, po e sheh se si jam katandisur nga reumatizma.
Lina hyn, përzihet me fqinjat, kushërirat. Dëgjon burrin e tezes së Dorit që po flet për varrimin, për drekën në një restorant aty afër.
Tezja dhe kushërirat e Dorit e kanë pritur me mirësjellje, po edhe me indiferencë. “Falemnderit që erdhe, Linë. Je vajzë e mirë. Kateja e ka humbur mendjen fare …”
Lina e dëgjon veten tek shqipton fraza melankolike ngushëllimi dhe frenon me zor dëshirën për të uluritur, për t’iu hedhur ndër krahë asaj që është plakur brenda pak ditëve dhe për t’i thënë:
-Mama, jam nusja jote! Na e morën! Na e morën!
Sytë e kaltër janë si të shuar. Më tepër se qiellin të kujtojnë zbrazësirën.
Nëna e tij ngjan si statujë prej dylli që s’e prekin as fjalët plot dhimbje.
Lina po shkon nëpër dhoma, po sjell bashkë me kushërirat e Dorit filxhane kafeje pa fund.
S’e veshi dot fustanin e bardhë të nusërisë, s’ka veshur dot as rrobën e zezë të vejushës. S’është as nuse, as e ve. Është një vejushë e virgjër.
Kafeja nëpër filxhanë ngjan me një vrimë të zezë. Me atë vrimë të zezë që ka gëlltitur të ardhmen e saj, jetën e saj.
Ajo s’mendon gjë tjetër, a do ta lenë të hyjë në atë dhomë aty afër, a do ta shohë prapë Dorin? Po është ende Dori ai që është shtrirë atje?
Lule, lule, kudo lule
Trëndafila, zambakë, karafila, zymbyla.
Mund të ishin lulet e fejesës së saj, të dasmës së saj, kafet mund të ishin kafet e fejesës.
Mundohet ta sjellë ndërmend fytyrën e Dorit, sytë e tij të zes shkreptimtarë, buzëqeshjen e tij tërë dritë. Para tre muajve ai ishte aty dhe pikonte rini, gëzim, shpresë. Para tre muajve dhe tashmë është larg me vite – dritë, po zhytet në të kaluarën. Në vrimën e zezë të së kaluarës.
Dreka e varrimit … ç’zakone të tmerrshme.
Si festë.
Filxhanet me kafe ndjekin njeri-tjetrin, mbi tabakanë e argjendtë ka një filxhan që i sjell ndërmend kafen e fundit që ka pirë bashkë me Dorin.
Ka një rreth floriri si unazë … Si unazë.
Dora i dridhet për çudi.
Filxhani bie për tokë me tërë tabakanë. Bëhet copë e thërrime si e ardhmja e saj.
Statuja prej dylli aty afër dridhet, një vështrim sikur i ndez sytë e kaltër të shuar.
Lina ndjen një zë keqardhës (s’e di të kujt).
-E shkreta vajzë … emocioni, ishin si vëlla e motër …
Motër? Do të donte të shpërthente në një qeshje të hidhur, të thërriste sa t’i ngjirej zëri:
-Isha gruaja e tij, jo e motra!
Ishte imi… imi ….
Tezja i pëshpërit në vesh: “Shko andej, do të të japë Lulja një filxhan tjetër”. U drejtohet mysafirëve: – “Na falni …”
-S’ka problem.
Kushërira më e re i mbledh nxitimthi copat.
Lina drejtohet mekanikisht nga kuzhina.
Rifillon ec-e jakja.
Lina hyn prapë. Mbi tabaka është një tjetër filxhan kafeje.