MESI I NATËS po afronte, ndërkohë ai ia kishte ngulur sytë akrepave në mur sikur kushedi çka do të ndodhte. Mbi tavolinë dukeshin libra nga Goethe, Chamisso, Bürger, Mary Shelley, Oscar Wilde, Stevenson, Bram Stoker, disa libra me përralla, libra studimorë mbi përrallat, disa fleta të shkarravitura, me shkronja dhe vizatime, një shishe e madhe konjak Skënderbeu dhe një gotë e vogël rakie, që e kishte blerë pranë Xhamisë Blu në Stamboll.
Jeta e tij gjithmonë kishte qenë një vetmi shqetësuese. Një vetmi që nuk i zhdukej as kur ndodhej mes njerëzish. Në ndeja dhe biseda me të tjerët, shpesh i binte “skllopa”, e humbte kontaktin: nuk e shihte atë që kishte përpara, nuk e dëgjonte, nuk ishte aty. Shkonte në shpellën e tij, në shpellën e shpalljeve, aty ku i shpalleshin e ku i shkruante veprat. Nëçaste të tilla përhumbjeje, nuk kishte askënd për ta pickuar.
Ngado që shkonte, s’kishte rëndësi si vishej e si dukej, përderisa krahëve kishte hedhur mantelin e vetmisë. Çuditej kur dëgjonte të tjerët që me aq lehtësi thoshin se e njihnin, përderisa ai ende s’kishte arritur ta njihte vetveten. Çdo mëngjes zgjohej i përtërirë dhe qeshte me veten e tij të një dite më parë. Ai ishte njeriu që ia nxirrte gjuhën hijes së vet, vetes së tij.
Aty, në shpellën e tij, kishte ëndrrat dhe ankthet e shpellarit të parë. Ishte një qenie që dridhej nga mundësia për të qenë i mosqenë. Kishte frikë, kishte kureshtje. Ai ankth të cilin e përjetoi njëherë një fëmijë në një shpellë toskane, duke shikuar herë para, herë mbrapa, derisa, me zemrën që i dridhej si një trumcak, hodhi hapin drejt territ, sot bunte te ky person. E shqetësonte secila shpallje. Koka rritej e shpella zvogëlohej. Dora mblidhej, hapi hidhej. Le të dalë ku të dalë!
Në zemër të territ kishte vetëm një vijë drite që ndriçonte dorën e tij të djathtë, kur ideja si një avion në qiell linte trajektoren e zezë mbi fletën e bardhë.
Një erë e lehtë po ia trazonte fletët.
Ai nuk lëvizte, vetëm ora në mur bënte tik-tak, tik-tak, tik-tak. Kur akrepat u bashkuan, ra zilja. Meqë në atë ndërtesë, ai nuk ishte pijaneci i vetëm, mendoi se do ta ketë prekur dikush gabimisht, prandaj nuk lëvizi. Kur e pa që zilja s’po pushonte, mendoi se kjo ishte edhe një arsye më shumë për të mos e hapur. E çoi eks gotën, u ngrit, përvoli mëngët dhe u nis drejt derës. Vuri syrin te “syri magjik”, por andej dukej vetëm diçka e kaltër si sfungjer. Vendosi të mos e hapte. Mund të ishte ndonjë hajdut. Por, zilja nuk pushonte. Asnjë fqinj nuk po dilte. Duket se të gjithë kishin fjetur me pulat. Më në fund, e bëri zemrën gur, dhe e rrotulloi çelësin. Para tij u shfaq vajza me kapelë të kuqe, me një dyshek të mbledhur rrotull në shpinë dhe një saksi me lule gojë-ujku në dorë.
– A është kjo shpella e Ujkut?, – pyeti ajo duke buzëqeshur.
Ai e shikoi atë. Shikoi anash. S’po kuptonte asgjë.
– Kam dëgjuar se Ujku është i sëmurë, dhe erdha të kujdesem për të, – tha ajo.
– Mendoj se…, – nisi të thoshte ai.
Ajo e la atë duke menduar dhe u fut brenda duke sjellë me vete të gjitha ngjyrat që i mungonin shpellës së tij. Dukej sikur një film bardhezi po kthehej në film me ngjyra. Ajo shkoi drejt e në sallon, sikur të kishte jetuar aty prej kohësh. Kur ai e mbylli derën dhe u kthye, ajo e kishte lënë lulen në ballkon, ishte ulur në divan dhe po shikonte dhomën përplot me libra në të gjitha anët. Libra të mëdhenj, të vegjël, me lidhje të forta, me lidhje të buta, kopertina njëngjyrëshe, kopertina shumëngjyrëshe, shumica vertikal, pjesa tjetër horizontal; emra që i kishte dëgjuar dhe emra që s’i kishte dëgjuar; tituj që i kishte lexuar dhe tituj që s’i kishte lexuar. Po ashtu, tavolina përplot libra, fletore, fletë të mëdha e të vogla, të shkruara e të shkarravitura.
– Uau, sa i rëndë!, – tha, duke mbajtur në duar Malin magjik.
– Ka edhe më të rëndë se ai,- tha dhe ia dha Prufrokun.
Ajo e mori si shaka, por ai thjesht ia bëri me dije se tashmë kishte hyrë në një botë ku fjalët ndryshonin kuptim. Dytësorja bëhej parësore.
Ajo shikoi për një copë herë librat rreth e rrotull.
– Duket si një shpellë magjike.
– Ashtu është, – tha ai. – Mjafton ta pish lëngun e librave dhe do ta vëresh se si do të transformohesh.
– Do të ma bësh një listë se dua të transformohem. Cilin do të ma sugjerosh të parin?
– Si aktore që je, mendoj se duhet ta fillosh me Paradoksin e aktorit.
Ajo e shfletoi dhe e la prapë në raft.
– Tjetër?
– Pse, kaq shpejt e lexove?, – u tall ai.
– Ma hang’sh, – tha ajo.
Atij iu duk sikur i ra shuplakë. Nuk njiheshin aq sa për të përdorur fjalë të tilla. Ia nguli sytë, ndërsa ajo krejt e qetë po shëtiste gishtat nëpër rafte.
– Më fal, – tha ai, si për t’ia kujtuar asaj që duhej të kërkonte falje.
– Mos e merr si sharje, – ia ktheu ajo. – Ishte urim.
Ai nuk dinte a të qeshte a të çmendej me këtë vajzë.
– Gjithashtu, ta sugjeroj Kandidin, – i tha asaj sa për ta ndërruar rrjedhën e bisedës së sikletshme, dhe e mori librin nga rafti.
– E pse këtë?
– Sepse është Volteri, – ia preu shkurt, pa hyrë në sqarime të tjera.
– Cila është ideja e këtij libri?, – insistoi ajo.
– Parodizohet ideja e një filozofi gjerman që mendonte se çdo e keqe vjen për të mirë.
– Nuk mendoj se jam e keqe, dhe ndoshta nuk kam ardhë për mirë, – tha ajo duke e shfletuar librin.
– Nuk e mendova ashtu. Në fakt, e mendova se ishte sëmundja që më njohu me ty.
– Si?
– Po të isha shëndosh, nuk do të shkoja në park. Po të mos shkoja në park, s’do të të takoja ty.
– Tani je më mirë?
– Eh, aspak, por pak rëndësi ka kjo.
– Çka tjetër ka rëndësi, nëse jo shëndeti?
– Libri që po e shkruaj.
Ai shkoi në kuzhinë t’i bënte dy kafe. Ajo nisi të merrej me telefonin e saj. I shkruante dikujt dhe qeshte. Kujt i shkruante? Me çfarë po qeshte? Kushedi. Nuk ishte as kurioz, as xheloz për këtë. Nuk njiheshin ende.